สงสัย "วิชาแนะแนว" ช่วยให้ตัดสินใจเลือกแผนการเรียน/คณะ/อาชีพได้ดีแค่ไหน!?

[หมวกบ้า]

โบราณกาลนานโพ้นมาแล้วสมัยอยู่โรงเรียน เราได้รู้จักกับวิชาแนะแนวครั้งแรกตอนม. 1 สอนเรื่องเกี่ยวกับการจัดการอารมณ์ ความสัมพันธ์กับเพื่อน ให้ตอบคำถาม แก้ปัญหาจากสถานการณ์สมมติอะไรทำนองนี้ พอโตขึ้นมาหน่อยประมาณม. 3 ถึงได้เรียนเรื่องการวางแผนอนาคต การเลือกสายวิทย์สายศิลป์ วิธีคำนวนคะแนนก่อนเลือกสาย 

วันนี้ หลังจากที่เรียนจบทำงานมาได้หนึ่งปี เราหยิบหนังสือแนะแนวที่เคยเขียนในวันนั้นมาดู แล้วพบว่ามันไม่ได้บอกอะไรเกี่ยวกับตัวเราในวันนี้ ... เลย!

.
.
.

โอเค เราคิดว่าบทเรียนเรื่องการจัดการอารมณ์กับการเข้าสังคมมันก็ช่วยได้บ้าง แต่เรื่องการเลือกทางเดินชีวิตนี่ ไม่ตรง อย่างแรง 

... เราเคยเขียนไว้ว่าชอบวิทยาศาสตร์มาก ๆ เกรดวิทย์ม.ต้นช่างดีเลิศประเสริฐศรี สมุดจดการทดลองเป็นต้นฉบับให้เพื่อนลอกอยู่บ่อย ๆ (อุ๊บ...) 

เราในวัยเด็กใฝ่ฝันอยากเป็นนักประดิษฐ์แบบพี่น้องตระกูลไรท์ เป็นนักชีววิทยาตามแนชั่นนัลจีโอกราฟฟิกไปดูคิงคองกลางป่าลึก* <3

*จริง ๆ นั่นก็ยังเป็นความใฝ่ฝันหนึ่งอยู่ แต่คงไม่ใช่ในฐานะนักชีววิทยาแล้วอ่ะนะ


ทว่าพอได้เรียนสายวิทย์จริง ๆ แค่สามสัปดาห์เราก็รู้แล้วว่า มาผิดที่แจร้! แอร๊กกกกก! 




ไม่ใช่ว่าเราไม่ชอบวิทยาศาสตร์หรือมีปัญหากับเพื่อนกับครูอะไรทำนองนี้นะคะ เพื่อนสายวิทย์เราน่ารักมาก ช่วยเหลือกันดี อาจารย์ก็ทุ่มเท ตั้งใจสร้างบทเรียน ทำแผนการสอนดีหมด ทุกวันนี้เราก็ยังชอบติดตามข่าวสารความรู้ทางวิทยาศาสตร์อยู่ แต่เรามาพบหลังเข้าเรียน จริง ๆ (ที่ไม่ได้มโนเอาจากสถานการณ์จำลอง) ว่าเราไม่ได้อยากรู้เรื่องวิทยาศาสตร์ในแง่ลึก "ขนาดนั้น" เราอยากรู้ อยากค้นคว้าขุดคุ้ยเรื่องวรรณกรรม ศิลปะ สังคม วัฒนธรรมอะไรเทือกนี้มากกว่า เรื่องก็คือ... ขณะที่ติ๊กคำตอบลงไปในกระดาษว่าชอบวิทยาศาสตร์ เราก็ติ๊กว่าชอบภาษาไทย ภาษาอังกฤษและสังคมไปด้วยอ่ะนะ


พอไหวตัวทัน เราก็ย้ายสาย ... แต่สายที่ย้ายไปก็ไม่ได้ตรงกับคณะที่เราได้เลือกและเข้าไปจริง ๆ เท่าไหร่นัก (เราโชคดีมากที่สอบติดทุกคณะที่เลือกไว้... เป็นคณะเดียวกันหมดแหละ แค่คนละมหาวิทยาลัย) พอทำงาน งานที่ตั้งใจเลือกว่าจะทำก็ดันไม่ตรงกับที่เราตอนม.ปลายเขียนไว้ว่าอยากจะทำซะอีก และไม่ค่อยจะตรงกับจุดประสงค์เดิมที่เราคิดไว้ตอนเลือกสอบเข้ามหาวิทยาลัยสักเท่าไหร่ ตรงกันข้าม เราได้มาทำงานที่เราไม่เคยคิดเลยว่าชีวิตนี้ต้องมาทำ แต่ก็ไม่ใช่ว่าไม่ดีนะคะ เพราะเราก็ชอบงานที่ทำอยู่นี้เหมือนกัน

แต่พอย้อนดูสิ่งที่ผ่านมาแล้ว ก็ได้ข้อสังเกตที่น่าสนใจไม่น้อยว่า เราไม่เคยรู้จักอาชีพไหน "มากพอ" เลยตอนที่วางแผนการเรียน/อนาคตของตัวเองอยู่ เราไม่เคยนึกภาพอาชีพต่าง ๆ ในแบบที่มันเป็นจริง ๆ  ได้แต่จินตนาการไปว่า อาชีพนี้ไม่น่าทำ อาชีพนี้เราน่าจะชอบ จากแบบประเมินวิชาแนะแนว ทั้งที่ทุกอาชีพก็มีเรื่องดี ๆ ของตัวเองอยู่ มีแง่มุมทั้งที่น่าสนใจและน่าเซ็ง 

เราในตอนนี้ที่จบหลักสูตรการศึกษาแล้วกำลังเข้าสู่หลักสูตรชีวิตจริงไม่อิงนิยาย มองกลับมาพิจารณาสิ่งที่ได้เรียนรู้ในคาบแนะแนวสิบปีก่อน ก็ได้ผลออกมาแบบที่ว่าไป แต่ก็อยากรู้ว่าคนอื่น ๆ ล่ะเป็นไงกันบ้าง?


ขณะนี้ เรากับเพื่อนที่มีประสบการณ์คล้าย ๆ กันกำลังรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับสภาพการแนะแนวในโรงเรียน และผลลัพธ์จริงที่เกิดขึ้นกับนักเรียนและบัณฑิตจบใหม่ เพื่อสร้างโปรเจ็คแนะแนวเส้นทางอาชีพ (Career Path) ที่ดีกว่าเดิมให้นักเรียนไทย ถ้าได้ความเห็นจริงอย่างละเอียด จากทุกคนที่เคยผ่านวิชาแนะแนวมา หรือจะไม่เคยก็ได้ (อยากรู้ว่าไม่เรียนแนะแนวแล้วเป็นไงบ้าง) ก็จะเป็นประโยชน์มาก ๆ เลยค่ะ : )  


เรามีคำถามมาถาม 4 ข้อ... อยากรู้ว่า เพื่อน ๆ พี่ ๆ และน้อง ๆ
  
1 - พูดถึงวิชาแนะแนว / กิจกรรมแนะแนวการศึกษาในโรงเรียนคิดถึงอะไร?
2 - วิชานี้ช่วยในการตัดสินใจเลือก สาย คณะ และอาชีพ มากแค่ไหน?
3 - อยากรู้ข้อมูลอะไรบ้างที่จะทำให้เลือก สาย คณะ และอาชีพได้อย่างมั่นใจ? 
4 - "กำลัง" อยากรู้เรื่องอะไรมาก "ที่สุด" เกี่ยวกับ สาย คณะ และอาชีพ?
(เผื่อจะมีคนมาตอบให้ได้)


ขอบคุณทุกคนล่วงหน้าด้วยนะคะ