ปืนใหญ่ของไทยสมัยโบราณ มีการทำงานอย่างไร รู้หรือไม่??

[sagime]

 ปืนใหญ่สมัยโบราณ
การทำงาน


           ปืนใหญ่เมื่อยุคโบราณนานมา จะไม่เกิดประโยชน์อันใดถ้าไม่มี "ดินปืน (black powder)" ซึ่งเป็นสารประกอบทางเคมีที่ไวไฟยิ่ง และสร้างก๊าซร้อนที่จะไปขับดันกระสุนในปืน โดยที่การเผาไหม้นั้นช้าเกินกว่าจะทำลายลำกล้อง

เอกสารระบุว่าชาวจีนรู้จักวิธีทำดินปืนตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 โดยผสมถ่าน ดินประสิว หรือโปรแทสเซียมไนเตรต และกำมะถัน เข้าด้วยกัน โดยพัฒนาจากที่รู้จักประดิษฐ์ประทัดจากการนำดินปืนไปบรรจุในกระบอกไม้ไผ่กลวงและโยนเข้าไปในกองไฟ เมื่อส่วนผสมดินปืนภายในติดไฟ และลุกไหม้ในกระบอก ทำให้เกิดก๊าซร้อนขึ้นขยายตัวดันกระบอกไม้ไผ่ระเบิดออกเป็นเสี่ยงและมีเสียงดัง ระยะแรกจีนนำประทัดใช้ในงานเฉลิมฉลอง ต่อมาเมื่อสูตรดินปืนถูกพัฒนาให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นจึงนำไปใช้ในการทหาร โดยบรรจุดินปืนในกระบอกไม้ไผ่และผูกติดกับลูกธนู เรียกว่า ธนูเพลิง จุดยิงใส่ศัตรู

สำหรับกระบวนการทำงานของดินปืนในปืนใหญ่ เริ่มจากดินปืนซึ่งถือว่าเป็นเชื้อเพลิงสำเร็จรูปชนิดหนึ่ง ในที่นี้หมายถึงเชื้อเพลิงที่มีทั้งสารป้อนออกซิเจนและเชื้อเพลิงรวมอยู่ด้วยกัน ทำให้สามารถเผาไหม้ในภาชนะปิดได้ (ต่างจากเชื้อเพลิงทั่วไปที่อาศัยออกซิเจนจากอากาศในการเผาไหม้) โดยดินประสิวหรือโปรแทสเซียมไนเตรต ทำหน้าที่เป็นแหล่งป้อนออกซิเจนสำหรับการเผาไหม้ผงถ่านและผงกำมะถัน ทั้งนี้ นอกจากโปรแทสเซียมไนเตรตแล้วสามารถใช้สารเคมีชนิดอื่นที่มีอะตอมออกซิเจนหลายอะตอมในโมเลกุลได้ เช่น สารประกอบเปอร์คลอเรต สารประกอบคลอเรต

ความรู้เรื่องดินปืนจากแผ่นดินใหญ่ เผยแพร่สู่ชาวตะวันตกในศตวรรษที่ 13 เมื่อ "มาร์โคโปโล" เก็บศาสตร์จากจีนกลับไปยุโรปด้วย อย่างไรก็ตาม บางเอกสารบันทึกว่าชาวตะวันตกรู้จักการใช้ดินปืนจากการทำสงครามครูเสด นอกจากนี้มีบันทึกว่า "โรเจอร์ เบคอน" ปราชญ์ชาวอังกฤษ ศึกษาเรื่องดินปืนและพบว่าดินประสิวเป็นส่วนผสมสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการระเบิดมากที่สุด หลังจากที่รู้จักดินปืนไม่นานชาวตะวันตกก็นำมาพัฒนาเป็นอาวุธ นั่นคือจุดกำเนิด "ปืนใหญ่" และอาจเรียกว่าเป็นจุดจบของชุดเกราะอัศวินด้วย เนื่องจากกระสุนปืนเจาะทะลุชุดเกราะได้อย่างง่ายดาย

สำหรับสยามมีหลักฐานการใช้ปืนครั้งแรกในกองทัพสมัยพระราเมศวรแห่งกรุงศรีอยุธยา (พ.ศ.1931-1938) คราวยกทัพไปล้อมนครเชียงใหม่ ปืนใหญ่มีวิถีกระสุนตรง กระสุนทำด้วยโลหะบ้าง ดินเผาบ้าง และไม้บ้าง เป็นลูกกลมขนาดต่างๆ เวลายิงอัดดินดำ คือดินปืน เข้าไปทางปากกระบอก แล้วยัดหมอน (หมายถึงวัสดุที่ใช้เป็นเชื้อสำหรับให้ติดไฟง่าย) และบรรจุกระสุน ใช้ไม้กระทุ้งให้แน่นสนิท เมื่อเล็งวิถีกระสุนแล้วก็จะจุดชนวนยิงไปยังจุดหมาย แต่ในการรบขั้นประจัญบาน ปืนใหญ่ใช้ไม่ได้เพราะไม่อาจบรรจุกระสุนดินดำได้ทันท่วงที 

ที่มา : หนังสือพิมพ์ข่าวสด