เราทำความเข้าใจกับ ตัวละครตามขนบ และ ตัวละคร Static & Dynamic กันไปแล้ว วันนี้พี่น้องก็เลยจะมาชวนมาดูองค์ประกอบที่ใช้สร้าง "ตัวละคร" ของเรากัน
ถ้าเราอยากให้ตัวละครของเราน่าสนใจ ทำให้คนอ่าน "อิน" กับเรื่องของเขา และอยากให้เขาดูสมจริง เหมือนมีชีวิตออกมาจากนิยายได้จริงๆ เราก็ต้องค่อยๆ ปั้นตัวละครนั้นขึ้นมา โดยอาศัยองค์ประกอบ 4 ข้อ ต่อไปนี้
ถ้าเราอยากให้ตัวละครของเราน่าสนใจ ทำให้คนอ่าน "อิน" กับเรื่องของเขา และอยากให้เขาดูสมจริง เหมือนมีชีวิตออกมาจากนิยายได้จริงๆ เราก็ต้องค่อยๆ ปั้นตัวละครนั้นขึ้นมา โดยอาศัยองค์ประกอบ 4 ข้อ ต่อไปนี้
- ลักษณะภายนอก
- ลักษณะภายใน
- สภาพแวดล้อม
- ตัวละครรอบๆ
มาลองดูกันว่าองค์ประกอบพวกนี้จะทำให้ตัวละครสมจริงได้อย่างไร
ลักษณะภายนอก ไม่ได้มีแค่รูปร่างหน้าตา แต่รวมไปถึงชื่อ วัย เชื้อสาย สไตล์การแต่งกาย จุดเด่น จุดด้อยในร่างกาย ท่าทางการแสดงออก หรือนิสัยที่แสดงออกมาเป็นท่าทางต่างๆ
ลักษณะพวกนี้ใช้สร้างภาพคร่าวๆ ให้คนพอจำตัวละครของเราได้ในเริ่มแรก เพราะช่วงแรกของนิยาย คนจะยังแยกไม่ออกว่าใครเป็นใคร และไม่ค่อยมีอารมณ์ร่วมกับตัวละครนัก เราจึงต้องสร้าง 'เอกลักษณ์' ภายนอกให้คนแยกตัวละครแต่ละตัวออก เหมือนเวลาเราเจอคนแปลกหน้าเป็นครั้งแรก เราจะจำได้แค่เสื้อที่เขาใส่ ทรงผม หรือท่าทางบางอย่างของเขาที่สะกิดใจเราเท่านั้น
ลักษณะพวกนี้ใช้สร้างภาพคร่าวๆ ให้คนพอจำตัวละครของเราได้ในเริ่มแรก เพราะช่วงแรกของนิยาย คนจะยังแยกไม่ออกว่าใครเป็นใคร และไม่ค่อยมีอารมณ์ร่วมกับตัวละครนัก เราจึงต้องสร้าง 'เอกลักษณ์' ภายนอกให้คนแยกตัวละครแต่ละตัวออก เหมือนเวลาเราเจอคนแปลกหน้าเป็นครั้งแรก เราจะจำได้แค่เสื้อที่เขาใส่ ทรงผม หรือท่าทางบางอย่างของเขาที่สะกิดใจเราเท่านั้น
ไม่สำคัญว่าคนอ่านต้องเห็นภาพตัวละครตรงกับของเรา ให้รายละเอียดที่คิดว่ามันคือตัวละครนี้ แล้วปล่อยให้คนอ่านจินตนาการเอาเอง
สิ่งที่อยู่ภายในก็เช่น นิสัย ความชอบ รสนิยม ปมในใจ เรื่องของสมอง เรื่องของจิตใจ เขามีโรคใดๆ อยู่กับตัวหรือเปล่า ผู้หญิงคนนี้มีอาการทางประสาทหรือเปล่า
นิสัยบางอย่างอาจแค่เสริมสีสันให้ตัวละคร แต่นิสัยบางอย่างอาจเกี่ยวกับพล็อตเรื่อง หรือเป็นปมหลักของเรื่องเลยก็ได้ ดังนั้นเวลาที่เราสร้างตัวละครแล้วเอาไปใส่ในเรื่อง เราไม่จำเป็นต้องเค้นออกมาหมดว่าตัวละครนี้มีนิสัยอะไรบ้าง แต่ค่อยๆ คิดไประหว่างแต่งนิยาย เมื่อแต่งไปเรื่อยๆ ตัวละครเราจะเป็นรูปร่างเองโดยอัตโนมัติ
ระหว่างที่แต่งเรื่องหมั่นสังเกตตัวละครด้วยว่าเขามีปฏิกิริยาต่อสถานการณ์ในเรื่องยังไง ปฏิกิริยานั้นทำให้เขาดูเป็นคนยังไง เช่น เวลามีเรื่องทะเลาะกัน เขามักจะยืนอยู่ข้างหลังทุกคนแล้วคิดว่าจะเอาตัวรอดไปจากตรงนี้ยังไงดี แปลว่าเขาเป็นคนรอบคอบ จดไว้ในสมุด จะได้ใช้อ้างอิงเวลาแต่งต่อไปแล้วเจอสถานการณ์เดิมหรือใกล้เคียงกัน
แต่นิสัยหรือพฤติกรรมพวกนี้เปลี่ยนได้ ถ้าเปลี่ยน เราต้องมีเหตุผลที่น่าเชื่อถือ เช่น การทะเลาะกันครั้งนี้เขาไม่ยืนคิดอยู่ข้างหลังอีกแล้ว แต่ตรงเข้าไปต่อยคนที่ทะเลาะกับเพื่อนเขาทันทีเพราะเป็นเพื่อนรัก ทนไม่ได้ที่เห็นคนมาชกหน้า อะไรก็ว่าไป
เหตุการณ์พวกนี้มักเป็นฉากสำคัญของเรื่อง ที่ "สะเทือนใจ" คนอ่าน ถ้าเราปูเรื่องมาดี แสดงให้เห็นนิสัยเดิมอย่างสม่ำเสมอ จนมาถึง "จุดเปลี่ยน" คนอ่านจะปะติดปะต่อเรื่องได้เองว่าทำไมคราวนี้ตัวละครถึงเปลี่ยนไป
สถานที่ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิต ปัจจัยภายนอกต่างๆ รวมไปถึงพล็อตเรื่อง สถานการณ์ต่างๆ ที่เราโยนให้ตัวละครด้วย ข้อนี้เป็นองค์ประกอบที่สำคัญมาก เพราะถ้าเราไม่มีสถานการณ์ให้ตัวละคร คนอ่านก็จะไม่รู้จักตัวละครมากขึ้น เหมือนส่งคนมายืนบนเวทีเฉยๆ ผู้ชมจะรู้ได้ยังไงว่าเขาเป็นใคร เราก็ต้องใส่ฉากหลัง ใส่สถานการณ์ให้เขาแสดงออก
มาพูดเรื่องสถานที่ก่อน ตัวละครเราเกี่ยวข้องกับที่ไหนบ้าง บ้าน โรงเรียน โรงพยาบาล สวนสาธารณะ แม่น้ำ ทำไมเราต้องสนใจสถานที่พวกนี้ เพราะสภาพแวดล้อมสร้างนิสัยคนได้ ถ้าตัวเอกของเราเติบโตมาในชุมชนเล็กๆ ที่ทุกคนรู้จักกัน เขาก็น่าจะเป็นมิตรและเข้ากับทุกคนได้ง่าย
สำคัญที่สุดก็คือพล็อตเรื่อง ซึ่งจะเดินคู่ไปกับตัวละคร สองอย่างนี้จะเสริมกันอย่างชัดเจน มันมี 2 ทางคือ เอาเรื่องเป็นหลัก แล้วหาตัวละครที่เหมาะสมมาใส่ กับเอาตัวละครเป็นหลัก แล้วหาเรื่องที่จะเสริมดวงให้ตัวละครได้มาใส่
มาพูดเรื่องสถานที่ก่อน ตัวละครเราเกี่ยวข้องกับที่ไหนบ้าง บ้าน โรงเรียน โรงพยาบาล สวนสาธารณะ แม่น้ำ ทำไมเราต้องสนใจสถานที่พวกนี้ เพราะสภาพแวดล้อมสร้างนิสัยคนได้ ถ้าตัวเอกของเราเติบโตมาในชุมชนเล็กๆ ที่ทุกคนรู้จักกัน เขาก็น่าจะเป็นมิตรและเข้ากับทุกคนได้ง่าย
สำคัญที่สุดก็คือพล็อตเรื่อง ซึ่งจะเดินคู่ไปกับตัวละคร สองอย่างนี้จะเสริมกันอย่างชัดเจน มันมี 2 ทางคือ เอาเรื่องเป็นหลัก แล้วหาตัวละครที่เหมาะสมมาใส่ กับเอาตัวละครเป็นหลัก แล้วหาเรื่องที่จะเสริมดวงให้ตัวละครได้มาใส่
อยากเขียนนิยายผจญภัยสนุกๆ สักเรื่อง นิสัยของตัวเอกแบบไหนดีที่จะช่วยได้ สถานการณ์แบบไหนดีที่น่าจะมี อยากจะเขียนเรื่องเกี่ยวกับคนตาบอดสักเรื่อง ควรจะสร้างเรื่องแบบไหนให้เข้ากับตัวละครตัวนี้ดี นี่คือสิ่งที่เราต้องคิด
ตัวละครที่มีปัญหาทางประสาท เหมาะกับนิยายสยองขวัญ ตัวละครที่มีความร่าเริงมุ่งมั่นเหมาะกับนิยายแฟนตาซี แต่เราก็แหกกฎพวกนี้ได้ ไม่มีอะไรถูกร้อยเปอร์เซ็น เราต้องดูความเหมาะสมเอาเอง
พวกตัวประกอบหรือตัวรองทั้งหลายมักมีส่วนเกี่ยวข้องกับตัวเอกในทางใดทางหนึ่ง ทั้งคนในครอบครัว พ่อแม่พี่น้อง ญาติที่อยู่ต่างจังหวัด เพื่อนเก่า แฟนใหม่ วินมอเตอร์ไซค์หน้าปากซอย อาจารย์ประจำคณะ ฯลฯ
อย่าปล่อยให้คนพวกนี้แค่โผล่เข้ามาในฉากแล้วหายไป เราใช้ประโยชน์จากพวกเขาได้ ดูซิว่ามีใครส่งผลต่อตัวเอกบ้าง การคบเพื่อนเกเรทำให้ตัวเอกเป็นคนแบบไหน การมีครอบครัวที่ทะเลาะกันทุกวันทำให้เขาเป็นคนยังไง ปฏิสัมพันธ์ของตัวเอกต่อคนรอบข้างก็บอกได้เหมือนกันว่าเขาเป็นมิตรหรือเก็บตัว
แต่จะสร้างตัวละครด้วย 4 ข้อนี้ สิ่งที่เราต้องมีคือ "แหล่งอ้างอิง" ก่อน เหมือนจะทำรายงานเรื่องใด เราก็ต้องค้นคว้าหาข้อมูลเรื่องนั้นๆ ก่อนถึงจะเขียนออกมาเป็นเล่มๆ ได้ใช่ไหมคะ
แต่ "แหล่งอ้างอิง" ของนักเขียนไม่จำเป็นต้องเป็นตำราวิชาการหรืองานวิจัยใดๆ แหล่งอ้างอิงของเราหาได้หลายที่ เช่น
- ประสบการณ์ของเรา ในชีวิตเราผ่านอะไรมาบ้าง ใช้เป็นข้อมูลในการสร้างตัวละครสักตัว ยิ่งถ้าเราเป็นคนที่ชอบเดินทาง พบปะผู้คน ทำกิจกรรมเยอะ หรือในชีวิตเจอเรื่องอะไรหนักมากๆ เราจะมีข้อมูลสำคัญมาสร้างผลงานได้ นักเขียนบางคนถึงกับสร้างตัวเอกให้เหมือนตัวเองเลยทีเดียว
- เรื่องของคนอื่น นักเขียนหลายคนอาจไม่ได้ถือคติ "เรื่องชาวบ้านคืองานของเรา" แต่ฟังๆ ไว้หน่อยก็ดี ไม่ต้องไปร่วมวงกับเขาก็ได้ คอยสังเกตลักษณะท่าทางของคนรอบตัวไว้มากๆ ดูการใช้ชีวิต ดูอดีตของเขา อาจจะได้ตัวละครตัวใหม่มาใส่ในเรื่องก็ได้
- สื่ออื่นๆ เช่น นิยาย ละคร อัตชีวประวัติ ฯลฯ ดูว่าตัวละครของนักเขียนส่วนใหญ่เป็นยังไง แบบไหนที่ทำให้คนชอบ แบบไหนที่ทำให้คนเกลียด แบบไหนที่เรารู้สึกว่าบุคลิกน่าสนใจ เปรียบเทียบตัวละคร 2 ตัวที่มีนิสัยคล้ายกันแต่ต่างเรื่อง ดูว่าของนักเขียนคนไหนน่าสนใจกว่า หาคำตอบให้ได้ว่าทำไม เราจะได้เอามาใช้บ้าง
การสร้างตัวละครเหมือนจะง่ายแต่ก็ไม่ง่าย สำหรับนักเขียนที่มีนิสัยช่างคิดช่างสังเกตและชอบศึกษาพฤติกรรมคนรอบข้างจะมี "แหล่งข้อมูล" ที่ดีกว่า ดังนั้น ตั้งแต่นี้ไปลองสังเกตคนรอบข้างเราดูว่าเขาเป็นคนยังไง ตอนนั่งรถเมล์เบื่อๆ ก็ลองมองหน้าป้าข้างๆ ซิว่าพอจะมาเป็นตัวละครในเรื่องเราได้หรือเปล่า
11 ความคิดเห็น
มันใช่อะกิ๊ฟต์ =w=
ความคิดสร้างสรรค์กับเรื่องในชีวิตประจำวันมักจะเอามาแต่งเพิ่มในตัวละคร
(เราก็ชอบทำ)
มีประโยชน์มากๆ
เพราะตัวเองชอบสร้างตัวละครแล้วคนบอกว่า '-นี่มันคนละคนกับตอนแรกนี่หว่า' ประจำ
เคยนั่งแต่ง โปรไฟล์ ตัวละคร แต่งไปแต่งมา สุดท้ายนิยายเรืื่องนั้นก้ไม่ได้ฤกษ์เขียนสักที
วิธีนี้น่านำไปปรับใช้ครับ
เป็นประโยชน์มากเลยค่ะกำลังลองแต่งนิยายอยูู่พอดีกำลังคิดอยู่ว่าคาแรคเตอร์ตัวละครจะเป็นยังไงดีเป็นประโยชน์มากจริงๆค่ะขอบคุณมากเลยนะคะ
แต่งไปเรื่อยๆ แล้วก็ชินมือเลยค่ะ พอจะรู้ว่าถ้ามีคนพูดกับตัวเอกแบบนี้ ตัวเอกต้องตอบกลับยังไง บางทีอยากเปลี่ยนนิสัยตัวเอก แต่ก็ทำใจเปลี่ยนเยอะไม่ได้ มันชินมือไปแล้วTT