สวัสดีครับ ย้อนไปเมื่อหลายปี พ.ศ.2544 เชื่อว่าหลายคนคงคุ้นชื่อละครช่อง 3 เรื่อง "เจ้ากรรมนายเวร" ละครที่พูดถึงตำนานการสร้างเสาหลักเมือง ซึ่งเป็นพิธีนำคนมาฝังทั้งเป็น เพื่อให้เป็นเจ้ากรรมนายเวรเฝ้าเมือง ซึ่งพิธีนี้ตามหลักฐานพบว่าเป็นตำนานที่เกิดขึ้นจริงในประวัติศาสตร์
เรื่องสืบกันมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา มีความเชื่อตามประเพณีว่า เมื่อมีการสร้างพระนครหรือสร้างเมือง จะต้องมีเสาหลักเมือง โดยในพิธีนั้น จะมีการฝังเสาหลักเมือง และเสามหาปราสาท โดยจะต้องเอาคนที่มีชีวิตทั้งเป็นลงฝังในหลุม เพื่อให้เป็นผู้เฝ้ามหาปราสาทบ้านเมือง ป้องกันอริราชศัตรู มิให้มีโรคภัยเกิดแก่เจ้าฟ้ามหากษัตริย์ผู้ครองนครบ้านเมือง ในการทำพิธีดังกล่าว ต้องเอาคนที่ชื่อ อิน จัน มั่น คง มาฝังลงหลุมจึงจะศักดิ์สิทธิ์
เล่ากันว่าการจะหาผู้ที่มาฝังลงหลุมนั้น ผู้กระทำพิธีจะออกเดินไปตามย่านต่างๆ เรียกชื่อ อิน จัน มั่น คง ไปเรื่อยๆ ใครโชคร้ายขานรับขึ้นมาก็จะถูกนำตัวไปเลี้ยงดูอย่างดี อิ่มหนำสำราญโดยไม่บอกอนาคตล่วงหน้า พอถึงวันกำหนดที่จะกระทำการอันทารุณนี้ โดยการแห่นำไปแล้วผลักลงหลุมเพื่อทำพิธี เมื่อคนมาชุมนุมกันเขาก็ตัดเชือกปล่อยให้เสาหรือซุงหล่น ลงมาบนศีรษะผู้เคราะห์ร้ายผู้ตกเป็นเหยื่อของการถือโชคถือลางนั้น บี้แบนอยู่ในหลุม
คนไทยเชื่อว่าผู้เคราะห์ร้ายเหล่านี้จะกลายสภาพเป็นอารักษ์ คนสามัญบางคนก็กระทำการฆาตกรรมแก่ทาสของตนในทำนองเดียวกันนี้เพื่อใช้ให้เป็นผีเฝ้าขุมทรัพย์ที่ตนฝังซ่อนไว้ โดยคนที่ถูกฝังทั้งเป็นเพื่อเป็นผีคอยรักษาเมือง จะต้องมีคุณสมบัติตามที่โหรพราหมณ์กำหนด ไม่ใช้นักโทษที่ต้องโทษประหาร แต่จะเป็นคนที่อยู่ในวัยต่างๆ กันมีตั้งแต่คนมีอายุ จนถึงเด็กทั้งผู้หญิง และผู้ชาย ทุกคนต้องมีฐานะดีเป็นที่ยกย่องในกลุ่มชน และต้องเกิดตามที่โหรกำหนด ถ้าเป็นชายต้องไม่มีรอยสัก ผู้หญิงต้องไม่เจาะหู เมื่อสั่งเสียล่ำลาญาติพี่น้องแล้วก็จะถูกนำตัวไปลงหลุม ญาติพี่น้องก็จะได้รับพระราชทานรางวัล
ในกระทู้เว็บพันทิป เคยมีคนเล่าถึงพิธีเหล่านี้ไว้หลายมุม อาทิ....
(อ้างอิงกระทู้ https://pantip.com/topic/31337718)
"มีจริงในประวัติศาสตร์ครับ แต่ในไทยไม่มีพิธีนี้มาหลายร้อยปีแล้ว ตอนตั้งกรุงรัตนโกสินทร์ก็ไม่ทำพิธีนี้ ครั้งสุดท้ายในประวัติศาสตร์น่าจะเป็นที่พม่า ครั้งย้ายพระนครจากอังวะไปมัณฑะเลย์ (น่าจะราวช่วงรัชกาลที่ 4 ของไทย) ครั้งนั้นใช้คนมาทำพิธีลงหลุมเกิน 50 คน ไม่ใช่แค่เสาหลักเมือง แต่ทำไปหมดทั้งมุมเมือง พลับพลาประตูหลัก ประตูวัง รัตนบัลลังก์" จาก สมาชิกคุณ zodiac28
"เรื่องอิน จัน มั่น คงเป็นเรื่องที่เล่าลือกันมาครับ ยังไม่มีหลักฐานเป็นลายลักษณ์อักษร แต่สมัยก่อนหน้านั้นมีบันทึกการทำพิธีตอกเสาเข็มในไทย ปรากฎในเอกสารเรื่อง "Description ofthe Kingdom of Siam" ซึ่งเขียนใน ค.ศ.๑๖๓๘ (พ.ศ.๒๑๘๑) ของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต (Jeremias Van Vliet) หัวหน้าสถานีการค้าของบริษัทอินเดียตะวันออกของดัตช์ (Vereenigde Oost-Indische Compagnie; VOC) ประจำกรุงศรีอยุทธยาในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง พระราชบิดาของสมเด็จพระนารายณ์
โปรดใช้วิจารณญาณในการอ่านด้วยนะครับ
"เมื่อจะทรงสร้างพระราชวัง หอคอย หรือพระตำหนักใดๆก็ตาม ภายใต้เสาเข็มที่จะถูกปักลงในพื้นดินจะจับสตรีที่กำลังตั้งครรภ์ใส่ลงไป หากยิ่งท้องแก่ใกล้จะคลอดก็ยิ่งดี ด้วยเหตุนี้จึงนำมาสู่ความโศกสลดในกรุงศรีอยุทธยาอยู่บ่อยครั้งเมื่อมีการซ่อมสร้างพระราชวังหรือหอคอย เพราะบ้านทุกหลังในสยามจะตั้งอยู่เหนือพื้นดินโดยมีเสาไม้หลักปักอยู่ สตรีจำนวนมากต้องทนทุกข์ต่อความทรมานนี้ แม้ว่าเรื่องที่บรรยายมานี้จะดูไม่น่าเป็นไปได้ แต่การประหารเหล่านี้ก็ได้เคยทำจริงๆ
"ผู้คนที่แสนจะงมงายเหล่านี้ เชื่อว่าเมื่อสตรีเหล่านี้ตายไปแล้วจะกลายเป็นภูติผีปิศาจ ที่คอยพิทักษ์เสาที่ตนถูกโยนลงไปข้างใต้รวมไปถึงตัวอาคารทั้งหมดจากความโชคร้าย บ่อยครั้งพระเจ้าแผ่นดินจึงทรงมักให้ข้าทาสไม่กี่คนไปจับกุมสตรีที่กำลังตั้งครรภ์อย่างไม่ใส่พระทัย แต่จะเว้นไม่จับกุมสตรีที่อยู่ในเรือนนอกจากหาใครไม่เจอบนถนนแล้ว สตรีเหล่านี้ถูกนำตัวมาเข้าเฝ้าพระมเหสี ซึ่งจะทรงดูแลพวกนางราวกับพวกนางจะมีพระประสูติกาลให้พระเจ้าแผ่นดินก็ว่าได้ หลังจากนั้นไม่กี่วัน พวกนางจะถูกโยนลงหลุมโดยให้หงายท้องขึ้น แล้วเสาเข็มจะตอกบนครรภ์จนทะลุไป
เรื่องนี้อาจจะดูเกินจริงไปบ้าง แต่ก็มีความใกล้เคียงกับเรื่องที่เล่าขานเกี่ยวกับการตอกเสาเข็มของไทยอยู่หลายอย่าง เช่น บางที่บอกว่าการตอกเสาเข็มมักใช้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์เพราะเมื่อตอกเสาเข็มแล้วก็จะได้วิญญาณถึง 2 ดวง (จากสมาชิกคุณ ศรีสรรเพชญ์)
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
- วิกิพีเดีย
- https://sites.google.com/site/salhlakmeuxngkrungtheph/tanan-keiyw-kab-salhlakmeuxng/tanan-keiyw-kab-sal-hlak-e
https://www.youtube.com/watch?v=DSznPv_j6NI
https://pantip.com/topic/31337718
12 ความคิดเห็น
โอ่ยยยย กลัววว เพิ่งเคยได้ยินเรื่องที่บอกว่าการตอกเสาเข็มมักใช้หญิงที่กำลังตั้งครรภ์ค่ะ เคยได้ยินแต่เรื่องของนายอิน จัน มั่น คง ตอนอ่านมาเจอคุณสมบัติของหญิงผู้เคราะห์ร้ายว่า "ผู้หญิงต้องไม่เจาะหู" นี่ก็จับหูตัวเองเลยค่ะ ณ ตอนนี้ยังไม่ได้เจาะหู T T ถ้าเป็นตามนี้จริงๆ ผู้หญิงสมัยนั้นคงเจาะหูกันเป็นว่าเล่น จะได้ปลอดภัย
แล้วตั้งชื่อลูกแบบนี้ทำไม
คนไทยสมัยก่อนจะมีชื่อ 1-2 พยางค์ค่ะ
เมื่อวานเราค้นเจอกระทู้นี้ "พิธีการฝังคนในเสาหลักเมืองเริ่มเสื่อมลงตอนไหน" (https://pantip.com/topic/35513210/comment3) มีความเห็นของสมาชิกคนหนึ่ง ซึ่งค่อนข้างมีเหตุผล
"ตามรายงานการขุดค้นทางโบราณคดียังไม่มีปรากฏ โครงกระดูกตามหลุมเสา
ตามหลักศาสนาพราหมณ์ โดยเฉพาะไวษณพนิกายซึ่งมีอิทธิพลสูงสุดต่อกษัตริย์ในยุคอยุธยา หากมีการตายในพิธีถือเป็นอัปมงคล ทางพุทธก็ถือว่าการสังเวยชีวิตเป็นสิ่งต้องห้าม มีแต่ทางผี แต่อย่างกล่าวข้างต้นไม่เคยพบเศษกระดูกตามหลุมเสา
อีกประการหนึ่ง การที่มีศพในหลุมจะทำให้รากฐานประตูหรือเสาไม่มั่นคง ศพเน่าเปื่อย เสาก็ยุบลงได้ง่าย
หลักฐานทางประวัติศาสตร์ก็มีแต่คำบอกเล่า โดยเฉพาะวันวลิต จำมาแต่ชาวบ้านกล่าวขาน ไม่เคยพบของจริง การดำเนินการขุดค้นอย่างจริงจังก็ไม่เจอ
ดังนั้นมันเป็นแค่ตำนาน"
เป็นความคิดเห็นของสมาชิกชื่อ Lerman
มันเป็นแค่ตำนานครับ เคยได้ยินมาบ้างเรื่องที่ว่า จัน อิน มั่น คง มันสืบเนื่องมาจากละครโทรทัศน์เรื่องหนึ่งครับ ที่ว่า มีการฝังเสาเอกหลักเมือง โดยพวกทหารจะทำการร้องเรียกชื่อไปเรื่อยๆ พอใครเผลอขานตอบก็จะจับเอาคนนั้นมา ในบทความที่ผมอ่านเขียนไว้ดิบดีเลยว่า เป็นการกระทำโดยเต็มใจ
อย่างไรก็ตาม เป็นแค่ตำนานเมืองครับ เพราะทุกวันนี้ พิธีดั่งกล่าวไม่มีอยู่ ต่อให้มีก็เป็นมนต์ของพวกทางเขมรแน่นอนครับ แต่เรื่องฆ่าคนสาปให้เป็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์ นี่มีมานานแล้วครับ
หลอนนน
เอาจริงถ้ามีการทำแบบนี้ในอดีตคนในอดีตเขาไม่คิดบ้างหรอว่าคนที่ตายจะแค้นแทนที่จะรักษากลับทำให้บ้านเมืองชิบหายอ่ะ ก็ตัวเองไปฆ่าเขามาเฝ้า คนที่ควรจะมาเฝ้าจริงๆควรเป็นพวกเชื้อพระวงศ์นะเพราะเป็นผู้ปกครองแถมฐานะก็สม หากเลือกเลือกแบบนี้มาดีกว่าเลือกชาวบ้านมั้ย ตอนดูแอบหลอน
น่ากลัวเเละน่าสงสารคนที่ตาย
น่าสนใจ
าพวกเชื้อพระวงศ์เป็นฆ่าตกรรน
สมัยก่อนศาสนาพรหมณ์มีอิทธิพลกับไทยพอควร ถ้าเทียบกับทุกวันนี้เราคงเอาบรรทัดฐานปัจจุบันไปตัดสินอดีตไม่ได้หรอก
ป.ล เราเคยสังเกตเห็นประตูเมืองหลักยังเจอพระพุทธรูปกับยันต์อยู่เลยแล้วเหมือนจ.เรามีเรื่องเล่าแบบนี้ด้วย(คนน่าจะไม่ค่อยรู้) ศาลหลักเมือง....เยอะจริงอะไรจริง
เคยแต่ได้ยินเรื่องเล่าแต่ไม่รู้จริงรือป่าวถ้าจริงก็อดสงสารคนที่ตายนะคับ ยิ่งท้องแก่แล้วมาถูกกระทำด้วย ผมว่าถ้าจิงตายไปคงไม่เฝ้าเสาหรอก คงกลายเป็นความแค้นมากกว่านะคับ ที่มาพรากลูกเขาไปจากอ้อมอกแม่