ประเทศไทยกับดาราศาสตร์ปี 2012 : ปีนี้มีอะไรให้ดูบ้าง

              สวัสดีค่าน้องๆ...  เมื่อปีที่แล้วมีปรากฏการณ์ทางดาราศาสตร์มาให้คนไทยเห็นหลายรอบเลยนะคะ อย่างพี่มิ้นท์เองก็ได้ดูจันทรุปราคาที่เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 10  ธ.ค.ด้วย เรียกว่าจนวันนี้ก็ยังจำความสวยงามนั้นได้ติดตาเลย

12 สิงหาคม 2555 : ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์

            วันแม่ปีนี้อย่าลืมชวนแม่มาดูฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์กันนะ โดยดาวตกนี้เกิดจากเศษอุกกาบาตดาวหาง 109P/Swift-Tuttle  ที่ถูกทิ้งไว้เมื่อผ่านเข้าใกล้ดวงอาทิตย์ ในปี 1992 ซึ่งจะเกิดขึ้นตั้งแต่กลางเดือนก.ค. ถึงปลายเดือน ส.ค. คาดว่าจะตกมากที่สุดในวันที่ 12 ส.ค.
            สำหรับประเทศไทยเวลาที่เหมาะสมกับการดูฝนดาวตกเพอร์เซอิด คือ วันที่ 12-13 ส.ค.ตั้งแต่เวลา 4 ทุ่ม จำนวนดาวตกจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ และมากที่สุดประมาณตี 3-4 ของเช้ามืดวันถัดไป  แต่ปํญหาที่พบมากสำหรับการสังเกตการณ์ฝนดาวตกเพอร์เซอิด คือ จะอยู่ในช่วงฤดูฝน ภาคเหนือและภาคกลางมักมีเมฆหนาทึบปกครองตลอดทั้งคืน ดังนั้นภาคใต้จะมีโอกาสดูฝนดาวตกมากกว่าภูมิภาคอื่นๆ

ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์

14 พฤศจิกายน 2555 : สุริยุปราคาเต็มดวง

             สำหรับในช่วงท้ายปี จะมีสุริยุปราคาครั้งที่สอง คราวนี้เป็นแบบเต็มดวง แต่ไม่สามารถสังเกตการณ์ได้ในประเทศไทยเพราะศูนย์กลางของการเกิดสุริยุปราคาแบบเต็มดวง เคลื่อนที่ผ่านบริเวณพื้นที่แคบๆ ทางตอนใต้ของมหาสมุทรแปซิฟิก โดยตอนเหนือของทวีปออสเตรเลียจะเป็นจุดที่สามารถเห็นได้  สถานที่เหมาะสมในการเฝ้าสังเกตการณ์ปรากฏการณ์นี้คือ เมือง Cairns ทางฝั่งตะวันตกของ Queenland ซึ่งอยู่ห่างจากศูนย์กลางของเส้นทางเงามืด 30 ก.ม. สามารถชมปรากฏการณ์ได้นาน 2 นาที  หลังจากผ่านผืนทวีปไปเงามืดของดวงจันทร์ จะผ่านมหาสมุทรแปซิฟิกก่อนที่จะไปสิ้นสุดที่บริเวณตอนใต้ของประเทศชิลี เวลา 06:48 น. ส่วนบริเวณที่พอจะเห็นปรากฏการณ์นี้ในแบบสุริยุปราคาบางส่วนได้ คือ พื้นที่ส่วนใหญ่ของมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้

17-18 พฤศจิกายน : ฝนดาวตกกลุ่มดาวลีโอนิดส์

             ปรากฏการณ์ฝนดาวตกกลุ่มดาวเจมินิดส์ เกิดจาก เศษอุกกาบาตที่ถูกดาวหาง 55P/Tempel-Tuttle ทิ้งไว้ขวางเส้นทางโคจรของโลก ตอนที่โคจรเข้าใกล้ดวงอาทิตย์เมื่อปี พ.ศ. 2541  เมื่อโลกโคจรผ่านบริเวณดังกล่าวจึงดึงดูดชิ้นส่วนเหล่านี้เข้าสู่ชั้นบรรยากาศกลายเป็นฝนดาวตก โดยมีอัตราเฉลี่ย 10-15 ดวงต่อชั่วโมง โดยในปีนี้คาดว่าจะมากที่สุดในช่วงคืนวันที่17 ข้ามไปถึงเช้ามืดของวันที่ 18 พ.ย. โดยปรากฏการณ์นี้ประเทศไทยสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่าด้วย

ฝนดาวตกกลุ่มดาวลีโอนิดส์

28 พฤศจิกายน 2555 : จันทรุปราคาเงามัว 
             นับเป็นจันทรุปราคาครั้งที่สองของปี 2012 โดยจะมาเป็นแบบ “เงามัว” ซึ่งความสว่างของดวงจันทร์จะลดลงจนสามารถเห็นด้วยตาเปล่า โดยจะมืดลงจากทางด้านเหนือของดวงจันทร์ โดยเริ่มต้นปรากฏการณ์เมื่อดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวเวลา 19:14 น. ตามเวลาประเทศไทย และสิ้นสุดปรากฏการณ์เกือบเที่ยงคืน ในสถานการณ์จริงการสังเกตจันทรุปราคาเงามัวตอนที่เริ่มและสิ้นสุดปรากฏการณ์ ด้วยตาเปล่าแทบจะไม่เห็นความเปลี่ยนแปลง จนกระทั่งดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวไปแล้ว 2/3 ของพื้นที่ ซึ่งก็อยู่ในช่วงเวลาที่ดวงจันทร์เข้าสู่เงามัวมากที่สุดด้วย

13 ธันวาคม  2555 : ฝนดาวตกเจมินิดส์ 
             ปรากฏการณ์สุดท้ายของปี 2012 เป็นฝนดาวตกที่ขึ้นชื่อเรื่องจำนวนดาวตกซึ่งตกมากกว่าฝนดาวตกชุดอื่น โดยมีจำนวนเฉลี่ย 120-160 ดวงต่อชั่วโมง ขึ้นอยู่กับสภาพท้องฟ้า ฝนดาวตกเจมิดส์มีช่วงเวลาการตกสูงสุดนานหลายชั่วโมง ดังนั้นเมื่อกลุ่มดาวคนคู่ซึ่งเป็นจุดศูนย์กลางของการกระจาย พ้นขอบฟ้าในเวลาประมาณ 2 ทุ่ม ของวันที่ 13 จำนวนของดาวตกจะเพิ่มขึ้นจนกระทั่งถึงช่วงเวลาตี 2 - ตี 4 ของวันที่ 14 ธ.ค. โดยคาดว่าอาจจะมีดาวตกเกิน 100 ดวงต่อชั่วโมง ซึ่งในวันดังกล่าวเป็นช่วงเดือนมืด แสงดวงจันทร์จึงไม่รบกวนการชมฝนดาวตกอีกด้วย

               ตลอดทั้งปีมีเรื่องสวยๆ งามๆ จากธรรมชาติให้ดูแบบนี้ก็ดีเหมือนกัน แต่ไม่รู้ว่าอยู่ กทม.จะเห็นมั้ย เพราะแสงดาวบนท้องฟ้า กลายเป็นแสงนีออนไปเกือบหมด T^T  ถึงแม้ว่าปรากฏการณ์หลายๆ อย่างจะไม่ค่อยคุ้นหูเท่าไหร่ แต่ที่แน่ๆ พี่มิ้นท์จะรอดูฝนดาวตกแน่นอน เพราะชีวิตนี้เกิดมายังไม่เคยเห็นเลย อิอิ

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก

สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(องค์การมหาชน)

http://www.narit.or.th/