วิจารณ์หนังสือ : ว่าด้วยเรื่องของ "นิทานกริมม์"


วิจารณ์หนังสือ : ว่าด้วยเรื่องของ "นิทานกริมม์"


 
สวัสดีค่ะชาวไรเตอร์ทุกคน! มาพบกับพี่น้ำผึ้งอีกแล้วนะคะ ช่วงนี้เราคงได้ยินข่าวที่ว่าดิสนีย์กำลังจะนำขุ่นแม่มะลิ Maleficent มาสร้างภาคต่อกันใช่มั้ยละ สำหรับ Maleficent เนี่ยดัดแปลงมาจากเทพนิยายในตำนานอย่างเจ้าหญิงนิทรา และน้องๆ ก็คงทราบว่า แท้จริงแล้วเจ้าหญิงนิทราก็เป็นหนึ่งในนิทานสุดโหดของกริมม์อีกด้วย

ไม่ใช่เพียงเจ้าหญิงนิทราเท่านั้นนะคะ แต่ว่านิทานสดใสโลกสวยมากมายไม่ว่าจะเป็น หนูน้อยหมวกแดง สโนว์ไวท์กับคนแคระทั้งเจ็ด ซินเดอเรลลา หรือฮันเซลกับเกรเทล ก็ล้วนแล้วแต่มีต้นฉบับมาจากนิทานกริมม์ทั้งสิ้น อย่างที่รู้กันดีว่านิทานกริมม์หลายเรื่องเนี่ยขึ้นชื่อว่าเป็นนิทานมหาโหดที่ไม่เหมาะสำหรับเด็กเล็กด้วยเพราะมีเนื้อหาที่รุนแรง น่าสะเทือนจิตใจ ทั้งฉากฆ่า ฉากทรมาน หรือมีกระทั่งการข่มขืน!!!! แต่ใช่ว่าจะมีดีแค่ความโหดนะคะ เพราะนิทานเหล่านี้แฝงไปด้วยข้อคิดมากมายที่เราคิดไม่ถึง! ใช่ค่ะ และวันนี้พี่น้ำผึ้งก็จะพูดในเรื่องของ “นิทานกริมม์” นั่นเอง
 
จำกันได้ไหมคะ เจ้าหญิงนิทรา ผลงานอันโด่งดังของกริมม์
(เครดิตภาพ : pierangelo-boog.com) 

 

นิทานกริมม์ เป็นเทพนิยายและนิทานที่เล่าปากต่อปากซึ่งได้รับการรวบรวมและเรียบเรียงขึ้นมาโดย 2 พี่น้องตระกูลกริมม์ เจค็อบและวิลเฮล์ม นักเล่านิทานชื่อดังชาวเยอรมันในช่วงศตวรรษที่ 19 โดยพวกเขาได้เดินทางไปที่ต่างๆ เพื่อฟังนิทานพื้นบ้านของท้องถิ่นนั้นๆ แล้วนำเนื้อหามาเรียบเรียงขัดเกลาขึ้นใหม่ ซึ่งอย่างที่รู้ๆ กันว่าเต็มไปด้วยความรุนแรงโหดร้าย เช่น เรื่องซินเดอเรลลา แม่เลี้ยงใจร้ายได้บังคับลูกสาวทั้งคู่ให้ตัดนิ้วเท้าตนเองเพื่อที่จะได้ใส่รองเท้าได้

นิทานกริมม์ส่วนมากจะพูดถึงผู้หญิงเป็นส่วนใหญ่ โดยมักจะมีตัวร้ายเป็นผู้หญิงเห็นแก่ตัว ขี้อิจฉาอย่างราชินีใจร้ายหรือแม่เลี้ยง ซึ่งต้นเหตุความอิจฉาเหล่านั้นก็ไม่ได้เกิดจากอะไร นอกจากความสวยของฝ่ายตรงข้ามที่เป็นศัตรูกับตนเองนั่นล่ะค่ะ อย่างเรื่องสโนว์ไวท์ ราชินีก็อิจฉาที่สโนว์ไวท์สวยกว่าเลยส่งพรานป่าไปฆ่าทิ้งซะ

 


สองพี่น้องตระกูลกริมม์ผู้เรียบเรียงนิทานมหาโหดนั่นเองค่ะ
(เครดิตภาพ : encrypted-tbn3.gstatic.com )

แต่ไม่ใช่ว่าสวยแล้วจะไม่ดีนะคะ เพราะเท่าที่สังเกต หญิงหรือชายที่มีลักษณะทางกายภาพงดงาม พูดง่ายๆ ก็คือสวยหล่อเป๊ะปังและมักจะเป็นที่ยอมรับของทุกคน (ยกเว้นพวกอิจฉาตาร้อนบางส่วน) ซึ่งถ้าเรามองเพียงเผินๆ จะเห็นว่าความงามนั้นส่งผลดีมากมาย เช่น การยกระดับฐานะในสังคมอย่างที่สาวชาวบ้านธรรมดาได้กลายเป็นเจ้าหญิง แม้ว่าในสมัยก่อน ผู้หญิงยังไม่ค่อยมีบทบาทในสังคมก็ตาม
แล้วไอ้ความสวยเนี่ยเเหละที่เป็นชนวนให้เกิดเหตุการณ์รุนแรงต่างๆ มากมาย อาทิเช่นการข่มขืน หรือทำร้ายร่างกายค่ะ

เพราะงั้นนิทานกริมม์เวอร์ชันต้นฉบับที่มีเนื้อหารุนแรงจะได้รับการดัดแปลงเป็นเวอร์ชันต่างๆ ที่อ่อนโยนไร้เดียงสาอย่างที่เราเห็นในปัจจุบันนี้ โดยเฉพาะเรื่องซินเดอเรลลา ที่ถูกทำเป็นภาพยนตร์และหนังสือต่างๆ มากที่สุดถึง 332 ครั้ง

 

ซินเดอเรลล่า นิทานที่ใครๆ ก็รู้จัก
(เครดิตภาพ : 
fanpop.com)

 

นิทานกริมม์ส่วนมากแล้วจะมีเนื้อหาที่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรมของแต่ละท้องถิ่น และเป็นเพราะว่าหลายต่อหลายเรื่องมักพูดถึงความงามของหญิงสาวเป็นส่วนใหญ่ บางคนจึงเชื่อว่านี่เป็นสาเหตุให้เกิดค่านิยมว่าผู้หญิงต้องมีรูปร่างหน้าตาสวยเป๊ะ แต่ความจริงแล้วไม่ใช่เลยค่ะ!

หากเราลองอ่านนิทานกริมม์หลายเรื่องดีๆ เราก็จะพบว่าที่ตัวละครเอกประสบความสำเร็จได้ด้วยดีนั้นไม่ใช่เพราะพวกเขาสวยหล่อ หรือเป็นเพราะว่าเขาเป็นเจ้าชายที่มีอำนาจ แต่เป็นเพราะพวกเขามีความงามอย่างหนึ่งที่เราทุกคนก็สามารถสร้างมันขึ้นมาได้ สิ่งนั้นก็คือ "ความงามภายใน" นั่นเองค่ะ

 


ภาพปกนิยายกริมม์ค่ะ
(เครดิตภาพ : animationresources.org )
 

ปกนิยายกริมม์ เวอร์ชั่นนี้สวยมากเลยค่ะ
(เครดิตภาพ : behance.net)
 

สิ่งที่ซ่อนอยู่ในนิทานกริมม์


ถ้าพูดถึงความงามภายใน พี่น้ำผึ้งเชื่อว่าน้องๆ ก็คงนึกถึงความอ่อนโยน จิตใจดี ซึ่งนั่นก็ถูกค่ะ แต่ความหมายของความงามที่แท้จริงในนิทานกริมม์ก็คือ... ความงามที่เกิดจากการสั่งสมความดี การมีคุณธรรม ทั้งความกล้าหาญ ความอดทน ความขยัน ความพยายามและความกตัญญู ซึ่งสิ่งเหล่านี้ก็ช่วยผลักดันให้พวกตัวละครประสบความสำเร็จในสิ่งที่เขาต้องการ เช่นในเรื่องสโนว์ไวท์ สโนว์ไวท์ก็ต้องอดทนตรากตรำทำงานหนักแทบตายเพื่อตอบแทนบุญคุณคนแคระที่ช่วยเหลือเธอไว้แถมยังให้ที่ซ่อนตัวจากราชินีใจร้ายอีกต่างหาก และสุดท้ายคุณธรรมของเธอก็ไม่ทรยศเธอ นี่จึงเป็นสาเหตุที่ว่าทำไมตัวละครเอกก็ยังคงเป็นตัวละครเอกอยู่ดี
 

สโนว์ไวท์คนสวย ที่โดนอิจฉาเพราะความงามของตน
(เครดิตภาพ : pinterest.com)
 

นอกจากความงามภายในจิตใจแล้ว นิทานกริมม์ก็ได้ทิ้งคำถามและข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาที่เกิดขึ้นในทุกยุคทุกสังคมไว้มากมาย ไม่ว่าจะเป็น ความอิจฉาในรูปลักษณ์ภายนอกของอีกฝ่าย, การแข่งขันชิงดีชิงเด่นระหว่างพี่น้องตระกูลเดียวกัน, การทอดทิ้งเรื่องการดูแลบุตรหลาน อย่างในเรื่อง ฮันเซลกับเกรเทล เด็กๆ ต้องหลงก็เกิดจากการที่พ่อแม่ของทั้งคู่ละเลยเรื่องการดูแลลูก หรือแม้กระทั่งการแบ่งชนชั้นวรรณะในสังคม

เห็นมั้ยคะว่าถึงแม้นิทานกริมม์จะมีเนื้อเรื่องที่ค่อนข้างโหดและโรคจิต แต่มันก็ยังมีข้อดีแฝงอยู่ ที่สำคัญยังให้คำสอนเราอีกด้วย ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าตอนนี้นิทานกริมม์โด่งดังและเป็นที่นิยมมาก เด็กๆ หลายคนก็คงไปหาอ่านกันเยอะ แต่นิทานกริมม์นี่ก็เป็นคล้ายๆ กับดาบสองคมนั่นแหละค่ะ เพราะถึงแม้ว่าจะได้ข้อคิดและสนุกมากขนาดไหน แต่ก็ยังมีเนื้อหารุนแรงไม่เหมาะสมกับเด็กเล็กอยู่ดี พี่น้ำผึ้งก็เลยนำวิธีอ่านนิทานกริมม์อย่างถูกต้องมาฝาก เผื่อว่าน้องๆ ชาวไรเตอร์อยากจะเล่านิทานเรื่องนี้ให้คนที่เด็กกว่าฟัง

 

ฮันเซลกับเกรเทล นิทานหลอนของครอบครัว(เครดิตภาพ : en.wikipedia.org)

 

การเล่านิทานกริมม์ที่ดี

วิธีอ่านนิทานกริมม์ให้เด็กที่ยังไม่มีวิจารณญาณฟังก็คือ ผู้อ่านควรอธิบายและพูดคุยกับเด็กๆ ขณะอ่านนิทาน เพราะว่าเด็กจะได้ไม่เข้าใจถึงค่านิยมผิดๆ อย่างการเชื่อว่าผู้หญิงหน้าสวยจะได้ทุกอย่างที่ต้องการ หรือซึมซับความรุนแรงเข้าไปได้ และที่สำคัญก็คือ ไม่ควรห้ามเด็กอ่านนิทานค่ะ เพราะมันเหมือนกับการห้ามพวกเขาไม่ให้ทานขนมหวาน ไม่เช่นนั้น เด็กอาจจะแอบไปอ่านเองและเข้าใจผิดๆ จนเกิดปัญหาตามมาได้ หนักสุดก็อาจจะเกิดพฤติกรรมลอกเลียนแบบความรุนแรงในนิยายจนกลายเป็นอาชญากรรมในสังคมได้นะคะ

เป็นอย่างไรกันบ้างคะน้องๆ สำหรับเรื่องราวที่ซ่อนอยู่ในนิทานกริมม์วันนี้ น่าสนใจใช่มั้ยละ ถ้าน้องๆ มีความคิดเห็นหรือข้อวิจารณ์เกี่ยวกับนิทานกริมม์อย่างไรก็อย่าลืมมาแชร์ให้พี่น้ำผึ้งฟังด้วยนะคะ ส่วนครั้งหน้าจะเป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไรนั้น อย่าลืมติดตามกันนะคะ

พี่น้ำผึ้ง :)


 

Deep Sound แสดงความรู้สึก
พี่น้ำผึ้ง
พี่น้ำผึ้ง - Columnist นักเขียนที่ชอบส่งต่อพลังบวกให้ทุกคน

แสดงความคิดเห็น

ถูกเลือกโดยทีมงาน

ยอดถูกใจสูงสุด

v1ew2 Member 14 มิ.ย. 59 20:52 น. 1
เคยเล่าเวอร์ชั่นกริมม์ให้เพื่อนฟัง เพื่อนไม่เชื่อว่านิทานจะโหดแบบนั้นได้ ต้องส่งกระทู้นี้ให้เพื่อนละ
1
กำลังโหลด
xxVaporxx Member 16 มิ.ย. 59 17:14 น. 2

ส่วนตัวชอบนิยายกริมม์มากค่ะแอร๊ยยย

เด็กๆไม่รู้ว่าโหดขนาดนี้ พอโตมารู้ก็ยังชอบอยู่ดี ฮ่าาาาาาาาาาา

1
กำลังโหลด

2 ความคิดเห็น

v1ew2 Member 14 มิ.ย. 59 20:52 น. 1
เคยเล่าเวอร์ชั่นกริมม์ให้เพื่อนฟัง เพื่อนไม่เชื่อว่านิทานจะโหดแบบนั้นได้ ต้องส่งกระทู้นี้ให้เพื่อนละ
1
กำลังโหลด
xxVaporxx Member 16 มิ.ย. 59 17:14 น. 2

ส่วนตัวชอบนิยายกริมม์มากค่ะแอร๊ยยย

เด็กๆไม่รู้ว่าโหดขนาดนี้ พอโตมารู้ก็ยังชอบอยู่ดี ฮ่าาาาาาาาาาา

1
กำลังโหลด
กำลังโหลด