พาทัวร์แซ่บแบบเพลินๆ ที่มิวเซียมสยาม กับ "นิทรรศการ ต้มยำกุ้งวิทยา : วิชานี้อย่าเลียน"!

     ถัดจากสวนสรุปก็คือโซนสองที่มีชื่อว่า "กำแพงข่าวหน้าห้องเรียน" ที่จะพาผู้ชมทุกท่านกลับไปสัมผัสบรรยากาศของการอ่านกำแพงข่าวของโรงเรียน ที่เต็มไปด้วยการ์ตูนแกะเกาการเมืองอ่านเข้าใจง่าย แบบที่เคยได้เห็นคนรุ่นลุงป้านั่งอ่านไปขำไปบนหน้าหนังสือพิมพ์ขาวดำ ซึ่งได้บอกเล่าเรื่องราวของเศรษฐกิจไทยช่วงใกล้ร่อแร่ไว้ได้อย่างชัดเจนเชียวล่ะ

   

    

     เดินอ่านกันจนเหงื่อเริ่มผุดขึ้นหน้าผาก ก็ผ่านประตูเข้าไปตากแอร์ด้านในกันสักหน่อย ซึ่งก่อนจะเข้าไปทัวร์แซ่บกับนิทรรศการสุดเก๋ ก็ต้องมีการลงทะเบียนกันก่อนค่ะ งานนี้มีความชิคตรงที่มีบัตรบันทึกเวลาเข้าเรียนของเราไว้ด้วย ว่าแต่จะต้องละเอียดขนาดนี้เลยเหรอ? เก็บความสงสัยไว้ก่อนนะเด็กๆ พี่ส้มมีเฉลยตอนท้าย ><

    

     เมื่อเหยียบย่างเข้ามาสู่โซนสามเป็นที่มีชื่อว่า "ห้องภาระศึกษา" ตั้งมาล้อเลียนกับวิชาพลศึกษา ก็จะพบกับเวทยกน้ำหนักขนาดใหญ่ ที่นำเอาจำนวนหนี้ต้มยำกุ้งที่คนไทยต้องแบกรับต่อหัว มาคำนวณด้วยการแปลงคิดจำนวนเงินเป็นจำนวนเหรียญ 25 สตางค์ แล้วนับรวมเป็นน้ำหนักเหรียญได้ 107.56 กิโลกรัมค่ะ ลองนึกตามเล่นๆ ว่าถ้าเราต้องแบกไว้บนบ่าจริงๆ จะไหวมั้ยนะ?

         

   

    

     เดินเลี้ยวต่อไปทางขวา ลัดเลาะเข้าสู่โซนสี่ "ห้องสันทนาการ" ห้องสีน้ำเงินอมม่วงที่มีฟองสบู่ลอยมุ้งมิ้งไปมาจนน่าถ่ายรูปเก็บไว้เป็นที่ระลึกนี้ มีภาพยนตร์และวัตถุจัดแสดงเก๋ๆ ที่บ่งบอกว่าเศรษฐกิจไทยเคยเฟื่องฟูและพุ่งทะยานถึงจุดสูงสุดในชั่วขณะหนึ่ง แล้วดิ่งลงไม่เป็นท่าจนคนที่เคยรวยล้นฟ้าต้องสิ้นเนื้อประดาตัวภายในห้วงเวลาไม่กี่อึดใจ จนทำให้ใครที่ประสบชะตากรรมแบบนี้ตั้งตัวไม่ทัน จะว่าไปแล้วก็เหมือนขึ้นโรลเลอร์โคสเตอร์เลยนะคะ ขึ้นซะสูงปรี๊ด พอตอนลงล่ะหัวทิ่มหัวต่ำกันเลย ><

    

        

เห็นฟองสบู่แบบนี้ ก็สะกิดใจให้นึกให้นึกถึงภาวะ "เศรษฐกิจฟองสบู่" ที่ได้หลายคนคงเคยได้ยินจนติดหูแต่อาจไม่รู้ความหมายที่แท้จริง ซึ่งในนิทรรศการต้มยำกุ้งวิทยาฯ ก็ได้ให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้โดยละเอียดด้วยเช่นกันค่ะ ซึ่งพี่ส้มจะสรุปให้พอเข้าใจเบื้องต้นก่อนแล้วกันว่า ภาวะดังกล่าวนี้เกิดขึ้นจากการเน้นสร้างความเติบโตให้ระบบเศรษฐกิจ ที่ราคาของสินทรัพย์มีการเพิ่มขึ้นสูงเกินกว่าราคาตามความเป็นจริง จนกระตุ้นให้มีอุปสงค์หรือความต้องการซื้อสินทรัพย์นั้นมากขึ้นเพราะหวังเก็งกำไรจากสินทรัพย์นั้นๆ ต่อไป โครงสร้างราคาจึงขยายตัวมากขึ้นไปอีกเหมือนฟองสบู่ที่พองตัวขึ้น แต่กลับต้องชะงักลง ซึ่งเศรษฐกิจไทยก็ได้เข้าสู่ภาวะ "ฟองสบู่แตก" ในที่สุด เพราะรากฐานโดยรวมของระบบเศรษฐกิจ ณ ช่วงเวลานั้นยังไม่มั่นคงเพียงพอนั่นเอง

    

    

     ปูพื้นฐานความเข้าใจกันจนแน่นแล้ว ก็มาสัมผัสชีวิตจริงกันในโซนห้า "ประสบการณ์ชีวิต" ที่มีการนำเสนอหลักเศรษฐกิจพอเพียงซึ่งได้เริ่มมีการรณรงค์ให้นำมาใช้แก้ไขปัญหาความเป็นอยู่ของประชาชน ตลอดจนรวบรวมเอาเรื่องราวชีวิตผู้คนที่ได้รับผลกระทบในขณะนั้น มานำเสนอให้เห็นเป็นรูปธรรมทั้งด้านลบและด้านบวกที่ทำเอาคนดูรู้สึกสะเทือนใจตามไปด้วยเลยค่ะ จากที่พี่ส้มไล่อ่านมาทั้งหมดก็ขอยกตัวอย่างพีคๆ มาให้ชมกันสักหน่อย...

    

   

มองไกลๆ อาจเห็นว่าโทรศัพท์เครื่องนี้ก็คือเครื่องมือสื่อสารรุ่นเก่าที่ดูธรรมดา แต่รับรองว่าถ้าคนอ่อนไหวง่ายได้อ่านข้อความประกอบข้างๆ แล้วล่ะก็อาจน้ำตาซึมได้ เพราะนี่คือการบอกเล่าเรื่องราวการสั่งลาตายของเจ้านาย ที่ฝากฝังให้ลูกน้องดูแลงานต่อไป ก่อนจะตัดสินใจฆ่าตัวตายเพราะความเครียดที่ธุรกิจต้องมาล้มเพราะวิกฤตต้มยำกุ้ง...

       

   

    

เดินเพลินๆ ไปก็ไปสะดุดตากับท้ายรถหรูที่มีผู้ชมมุงจำนวนมาก พี่ส้มเลยเข้าไปดูให้ใกล้สักหน่อยว่าเขาดูอะไรกัน พอได้เห็นป้ายทะเบียนเท่านั้นก็ต้องร้อง "อ๋อ" อยู่ในใจ เพราะนี่คือการเปิดท้ายขายของ อาชีพไม้ตายที่เกิดขึ้นมาในยุคฟองสบู่แตก ที่ผู้คนต่างแห่เอาของเก่าเก็บ สมบัติที่มี ของเหลือใช้ ออกมาขายกินประทังชีวิต

    

   

นอกจากสกิลปากกัดตีนถีบที่ทุกคนงัดออกมาใช้เพื่อเอาตัวรอดแล้ว เครื่องรางของขลังก็ถือเป็นทีเด็ดที่คนไทยใช้ยึดเหนี่ยวเป็นขวัญกำลังใจตามความเชื่อส่วนบุคคล ว่าในวันข้างหน้าพวกเขาอาจจะกลับมาลืมตาอ้าปากได้อีกครั้งเพราะบารมีของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ งานนี้ไม่เชื่อก็ต้องเชื่อแล้วล่ะแหละค่ะว่าในยุคนั้นมีคนไทยที่บูชาเห็ดเพื่อขอโชคลาภจริงๆ...

    

    

     ถัดมาเยื้องกันหน่อยก็ถึงโซนหกที่มีชื่อว่า "วิชาความน่าจะเป็น" ก็ได้จัดแสดงลิ้นชักสุดเก๋ไก๋ไว้ให้เปิดอ่านทำความเข้าใจข้อความสั้นๆ เกี่ยวกับวิกฤตเศรษฐกิจในมุมของศาสตราจารย์รังสรรค์ ธนะพรพันธุ์ นักเศรษฐศาสตร์คนสำคัญแห่งประเทศไทย ที่ว่าด้วยความเปราะบางของเศรษฐกิจไทย, คอรัปชั่นและทุนนิยมพวกพ้อง, ภาวะย่ามใจทางศีลธรรม, การแข่งการลดค่าเงิน และความตื่นตระหนกทางการเงินค่ะ

     

    

    

     เจอเรื่องหนักสมองมาเยอะแล้ว ก็มาเติมเต็มแรงบันดาลใจกันที่โซนเจ็ด "การงานพื้นฐานอาชีพ" กันสักหน่อย โดยพื้นที่บริเวณนี้ได้นำเสนอบทเรียนชีวิตที่สามารถเป็นแนวทางการริเริ่มสิ่งใหม่ๆ และสร้างภูมคุ้มกันให้กับคนรุ่นหลังได้ศึกษากันค่ะ ซึ่งก็มีทั้งตัวอย่างของคนที่ตัดสินใจละทิ้งอาชีพที่ใช้เลี้ยงชีวิตมาโดยตลอด แล้วตัดสินใจเริ่มงานใหม่ที่ตัวเองก็แทบจะไม่มีทักษะเพราะพอเห็นว่าเป็นช่องทางที่พอทำกินได้ และคนที่ตั้งใจเริ่มธุรกิจใหม่ท่ามกลางวิกฤตต้มยำกุ้งแล้วไปไม่ถึงฝั่งฝัน