สวัสดีค่าชาว Dek-D พบกับคอลัมน์ “เด็กพลังบวก” ที่จะพาน้องๆ ไปค้นหาแรงบันดาลใจจากวัยรุ่นเจ๋งๆ ที่ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์และทำกิจกรรมเพื่อตัวเองและสังคมค่ะ
ย้อนไปเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ที่ผ่านมา อยู่ๆ คลิปสาวตัวเล็กที่กระโดดขึ้นคร่อมเพื่อปั๊มหัวใจ (CPR) คุณลุงที่หมดสติจากเหตุเพลิงไหม้ที่ชุมชนถนนจันทร์ แยก 12 ก็กลับถูกคนกลุ่มหนึ่งวิพากษ์วิจารณ์ว่าเธอช่วยเหลือผิดวิธีและท่าปั๊มหัวใจของเธอดูไม่เหมาะสม ทำให้ชาวเน็ตส่วนใหญ่ถึงกับงงว่าทำไมคนถึงดราม่าเรื่องนี้ได้? เพราะเธอเองก็ CPR ถูกวิธี และตอนนั้นก็เป็นวินาทีชีวิตที่ควรห่วงชีวิตคนเจ็บมากกว่าความเหมาะสมของท่าอยู่แล้ว ด้วยเหตุนี้ ชาวเน็ตจึงไม่ใช่แค่ตอกกลับกลุ่มคนที่ออกมาต่อว่าอย่างไร้เหตุผล แต่ยังให้กำลังใจนางฟ้าจิตอาสาว่าเธอทำถูกต้องแล้ว
Note: Cardiopulmonary Resuscitation หรือ CPR คือการปฏิบัติการช่วยฟื้นคืนชีพด้วยวิธีปั๊มหัวใจ ใช้ในสถานการณ์ที่ผู้ป่วยหยุดหายใจกะทันหันหรือหัวใจหยุดเต้น วิํธีนี้จะช่วยเพิ่มโอกาสการรอดชีวิตของผู้ป่วย
ทั้งเก่ง จิตใจดี และมีสติพร้อมช่วยเหลือขนาดนี้ เราจึงขอไปพูดคุยกับสาวตัวเล็กคนนี้ให้รู้จักเธอมากขึ้นสักหน่อย รับรองว่าถ้าอ่านแล้วต้องหลงรักเธอมากขึ้นแน่นอนค่ะ
แนะนำตัว
"สวัสดีค่ะ ชื่อ 'แจน' พีรยา แซ่น้า อายุ 20 ปี เรียนอยู่ปี 1 ม.ราชภัฏธนบุรี คณะวิทยาการจัดการ สาขาบริหารธุรกิจระหว่างประเทศค่ะ"
พื้นที่ที่คับแคบทำให้ต้องขึ้นคร่อมด้านบน
ก่อนอื่นเลย...ทำไมเราถึงได้เข้าไปทำงานในจุดเกิดเหตุล่ะ? "แจนเป็นอาสาสมัครของมูลนิธิร่วมกตัญญูค่ะ จริงๆ ในวันนั้นเป็นเวรของอาสาปอเต็กตึ๊ง แต่เพื่อนของน้องชายโทรมาบอกให้เราช่วยไปดูหน่อย เพราะบ้านไฟไหม้แล้วคุณแม่ของเขาอยู่บ้านคนเดียว เราเลยรีบไปช่วยโดยไม่ได้เปลี่ยนชุดค่ะ"
เธอเล่าบรรยากาศในวันเกิดเหตุให้ฟังว่า "ตอนไปถึง เห็นพี่อาสาดับเพลิงกำลังทำ CPR ผู้ป่วยอยู่ค่ะ แต่พอดีสถานที่ตรงนั้นคับแคบมาก ไม่เพียงพอต่อการทำงานของเจ้าหน้าที่และพยาบาล พี่เขาเลยยกออกมาทำบนรถ จะได้นำส่งโรงพยาบาลไปด้วยได้เลย จากนั้นพี่กู้ชีพโรงพยาบาลก็นำเตียงสเตรทเชอร์ (เตียงปฐมพยาบาล) ออกมา แล้วพี่อาสาบรรเทาก็ช่วยกันยกคนป่วยลงเตียง ...แล้วอย่างที่บอกค่ะว่าที่แคบมาก พี่ปอเต็กตึ๊งเลยต้อง CPR มือเดียว แจนเลยตัดสินใจขึ้นไปปั๊มหัวใจข้างบนเลยดีกว่า เพราะต่อให้มีสิ่งกีดขวางก็ทำได้"
Photo Credit: Janny Peeraya
"ตอนที่ตัดสินใจกระโดดขึ้นไปช่วยตอนนั้นไม่ได้ลังเลเลยค่ะ เราเคยเจอประมาณนี้มาเหมือนกัน แต่เป็น CPR ด้านข้าง ไม่ได้ขึ้นคร่อมแบบนี้"
แต่โชคร้ายที่สุดท้ายก็ไม่สามารถยื้อชีวิตคุณลุงคนดังกล่าวไว้ได้ เนื่องจากเขาหัวใจหยุดเต้นมาเป็นเวลานานแล้วค่ะ (ขอแสดงความเสียใจกับครอบครัวและคนรู้จักคุณลุงมา ณ ที่นี้ด้วยนะคะ...)
ไม่เก็บเสียงวิพากษ์วิจารณ์มากังวล
เชื่อว่าถ้าใครมาตามข่าวทีหลังอาจหาต้นตอคนที่ต่อว่าสาวแจนไม่เจอ เพราะชาวโซเชียลช่วยตอกกลับจนจมมิดไปเรียบร้อยแล้ว พอถามถึงเรื่องนี้ เธอเลยเล่าว่า "ตอนนั้นคนวิจารณ์ประมาณว่า 'ใช่เหรอ? CPR แบบนี้ไม่น่าจะถูกนะ ที่เคยเรียนมาคือ CPR ด้านข้าง มาทำตรงๆ แบบนี้จะได้ผลเหรอ?' บางคนก็บอกว่าท่าไม่เหมาะสมด้วย และบางคนก็เห็นว่าเรากดแรงไป ทั้งที่จริงๆ เราตัวเล็กเลยต้องกดแรงกว่าคนอื่นเพื่อให้น้ำหนักถึงจุดที่ถูกต้องจริงๆ"
แจนคิดว่าเป็นเพราะอะไร? "บางคนอาจไม่ทราบว่าการ CPR จริงๆ เป็นยังไง เพราะในหลักสูตรเค้าให้ทำด้านข้าง แต่เราต้องพลิกแพลงตามสถานการณ์และพื้นที่ที่เราทำ CPR ด้วย ซึ่งในหลักสูตรไม่ได้บอกไว้ว่าต้องทำยังไงบ้าง"
แล้วเราเองรู้สึกยังไงบ้างกับคำวิพากษ์วิจารณ์ด้านลบพวกนั้น? "จริงๆ แจนไม่ได้เก็บมากังวลหรือคิดมากค่ะ เพราะเราทำงานตรงนี้มาพอสมควรแล้ว เลยไม่ได้อะไรมาก แล้วยังมีพี่หลายๆ คน inbox มาให้กำลังใจเยอะมาก และญาติของลุงคนนั้นก็มาขอบคุณแจนเหมือนกัน มีทั้งน้องชายคุณลุงบ้าง หลายบ้าง หนูเองได้ข่าวว่าคุณลุงเป็นที่รักของคนในชุมชนนั้น และเป็นผู้ดูแลวินมอเตอร์ไซค์ในซอยนั้นด้วย"
เธอเล่าอีกว่า "ทางบ้านก็เห็นดราม่าในเน็ตเหมือนกัน เค้าก็คอยให้กำลังใจและบอกให้เราอย่าไปสนใจ เราทำดีแล้ว ทำตามที่เราได้เรียนมา"
มือสมัครเล่นที่ติดตามพี่ชาย จนมาเป็นอาสาสมัครกู้ภัยตัวจริง
ในสังคมไทยถือว่าโชคดีมากๆ ค่ะที่มีคนทุ่มเททำงานจิตอาสาเพื่อผู้อื่น ไม่เว้นแม้แต่วัยรุ่นหรือหญิงสาว และแจนเองก็เป็นหนึ่งในนั้นค่ะ "แจนเป็นอาสาร่วมกตัญญูมา 3 ปีแล้วค่ะ เพราะพี่ชายเป็นอาสาอยู่แล้ว ก่อนหน้านั้นเคยติดรถพี่ชายไปนู่นไปนี่ ไปลองลงมือช่วยทำ (ตอนนั้นยังไม่ได้เรียน) แล้ววันนึงพี่ชายก็บอกว่าเค้าเปิดรับสมัครอยู่นะ สนใจมาทำมั้ย? แจนเลยสมัครค่ะเพราะชอบทางด้านนี้อยู่แล้ว"
"ตอนเริ่มทำแรกๆ ทางมูลนิธิได้ส่งไปเรียนปฐมพยาบาลเบื้องต้น เป็นหลักสูตร EMR ของโรงพยาบาลเลิดสิน (กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข) และเราต้องเตรียมใจเวลาเราไปเจอสถานการณ์จริงด้วย พอทำมาเรื่อยๆ จนถึงตอนนี้ แจนคิดว่ายังต้องศึกษาเรื่องการปฐมพยาบาลอีกเยอะเลยค่ะ เรายังอยากเรียนรู้ต่อไป เหมือนครั้งแรกที่เราอยากเรียนเพื่อช่วยเหลือคน"
ส่วนใหญ่แจนจะได้ลงพื้นที่ช่วยเหลือจุดไหนบ้าง? "จุดประจำที่สุดเลยคือปั๊มน้ำมันกับใต้ทางด่วนค่ะ มีพี่มูลนิธิเดียวกันออกมาด้วย เวลาไปลงพื่นที่กลับมา แจนไม่ได้รู้สึกเหนื่อยมากๆ หรือเหนื่อยจนท้ออยากเลิกทำนะ ไม่มีเลย มีแต่รู้สึกมีความสุขที่ได้ทำมากกว่า"
ในความร่างเล็กมีทั้งข้อดีและข้อเสีย
"แจนคิดว่าในความตัวเล็กของเรามีทั้งข้อดีข้อเสีย สมมติเจอเคสที่ต้องมุดไปพาคนเจ็บออกมาจากพื้นที่แคบๆ เราสามารถทำได้ แต่อย่างการ CPR คนตัวใหญ่มากๆ เลย เราจะแรงกดไม่พอ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะช่วยเค้าไม่ได้ เพราะยังทำหน้าที่อื่นได้ เช่น เปิดทางเดินหายใจ ฯลฯ อย่างบางทีก็ให้พี่ผู้ชายที่มาด้วยกันทำ CPR ไป แล้วเราบล็อกคอผู้ป่วยให้อยู่นิ่งๆ ให้ออกซิเจนผ่านเข้าออกได้"
งานกู้ภัย...ช่วยเตือนให้ใช้ชีวิตอย่างมีสติ!
"การมาทำงานตรงนี้ทำให้เราได้หลายอย่างเลยค่ะ ทั้งความรู้ เพื่อนต่างอายุ ต่างที่ทำงาน ที่สำคัญประสบการณ์ที่เคยเจอมาก็สอนให้เราไม่ประมาท สอนให้เราอย่าละเลย อย่าฝ่าฝืนกฎจราจร ถ้าเกิดมีอาการเจ็บป่วยแล้วไม่ไหวต้องไปโรงพยาบาล ไม่ใช่ฝืนตัวเองนอนอยู่บ้าน"
อยากเป็นอาสา...แค่กล้านับ 1
สำหรับใครที่อ่านแล้วเกิดแรงบันดาลใจอยากลองทำงานสายนี้บ้าง พี่ถามน้องแจนมาให้แล้วค่ะว่าควรทำยังไงบ้าง? "ถ้าไม่รู้จักใครที่ทำงานตรงนี้เลย แจนเชื่อว่าแต่ละที่ทั่วประเทศจะมีจุดจอดของอาสาแต่ละมูลนิธิ แต่ละพื้นที่ และแต่ละภาคส่วน แค่เรากล้าเดินเข้าไปแล้วบอกว่า 'พี่คะ หนูอยากทำ ช่วยสอนหนูหน่อยได้มั้ยคะ' พวกพี่อาสาที่ทำมาก่อนแล้วเค้าจะสนับสนุนถ้าเกิดเราอยากทำจริงๆ แล้วการได้ลงมือทำจะทำให้เราได้ทดสอบสภาพจิตใจของตัวเองด้วยว่าถ้าต้องเจอศพเจอเลือดจะโอเคมั้ย ส่วนเรื่องการสมัครเป็นอาสาตัวจริง พวกพี่ๆ จุดต่างๆ จะช่วยแนะนำให้ค่ะ"
ทิ้งท้ายจากนางฟ้าจิตอาสา
"ถ้าวันนึงเราเจอผู้ประสบอุบัติเหตุหรือคนในบ้านป่วย แล้วไม่รู้ว่าต้องทำยังไง อย่างแรกเลยให้โทรเรียกรถพยาบาลหรือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้มารับหน่อย ซึ่งวิธีนี้ดีที่สุด เพราะยิ่งโทรเร็ว เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องจะมาถึงได้เร็ว"
"อีกอย่างคือแจนอยากฝากถึงผู้ใช้รถใช้ถนนด้วยค่ะ บางครั้งเราเคยเจอคันที่ไม่หลบทางให้รถพยาบาล หรือบางคันก็ขับตามหลัง ซึ่งแจนรู้สึกว่ามันอันตรายมากๆ เลย ถ้าเกิดรถพยาบาลเบรกกะทันหัน รถคันหลังก็มีโอกาสเกิดอุบัติเหตุ กลายเป็นมีคนเจ็บเพิ่มขึ้น แล้วแทนที่เจ้าหน้าที่จะได้ช่วยผู้ป่วยบนรถ ก็ต้องกลายเป็นคนเจ็บไปด้วย มันอันตรายกับคุณและคนที่อยู่บนรถพยาบาลมากๆ ค่ะ"
“สุดท้ายหนูขอบคุณพี่ๆ ที่เข้ามาชื่นชมและให้กำลังใจนะคะ หนูขอสัญญาว่าจะทำต่อไป และจะพัฒนาตัวเองให้มีความรู้เรื่องการช่วยเหลือผู้ป่วยมากขึ้น”
ทั้งเก่งและทัศนคติดีงามมากกก แถมไม่ว่าบรรยากาศจะชุลมุนขนาดไหน ก็ยังคุมสติได้ยอดเยี่ยมอีกด้วย งานนี้พี่ไม่เพียงแค่ชื่นชมน้องแจนเท่านั้นนะคะ แต่อยากขอบคุณผู้ที่ทำหน้าที่นี้ทุกคนที่มอบปาฏิหาริย์ให้คนอีกหลายชีวิต ...สุดท้ายนี้พี่ก็หวังว่าเรื่องราวของสาวกู้ภัยร่างเล็กคนนี้จะเป็นแรงบันดาลใจให้น้องๆ อยากเริ่มทำงานจิตอาสา หรือถ้าจะให้ดี อย่างน้อยพี่ชวนมาเริ่มศึกษาการทำ CPR ไว้ใช้ยามฉุกเฉินด้วยนะคะ ^^ (อ่านเรื่องการทำ CPR เพิ่มเติมได้ที่นี่)
อย่าลืมย้อนอ่านเด็กพลังบวกคนก่อนหน้านะคะ><
'ต้นหลิว' วัย 9 ขวบ เจ้าของภาษาใสซื่อ
กับลายมือแสนน่ารักบนเพจ "เรไรรายวัน"
กับลายมือแสนน่ารักบนเพจ "เรไรรายวัน"
2 ความคิดเห็น
สุดยอดเลยอะ อยากทำเหมือนกับพี่บ้าง หมายถึงการเป็นจิตอาสามูลนิธินะคะ
ส่วนข่าวเสียๆหายเนี่ยไม่ต้องไปฟังมันหรอกคะ สถานการณ์แบบนั้นใครจะมานั้นคิดเรื่องงามไม่งาม ถูกไม่ถูก แค่พี่อาสาเขาหลีกทางให้ทำCPRต่อนั้นเขาเรียกว่าทำดีแล้วละคะ
ประเทศอื่นเขาทำกันทั้งนั้นเพื่อช่วยคน ยกเว้นพี่ไทย
