...ก่อนที่จะเริ่มวิเคราะห์ พี่ขอแนะนำผีสาวแต่ละประเทศที่พี่หยิบยกมาให้น้องๆ รู้จักก่อนนะคะ

1. ผีกระสือ

       ตามตำนานเล่าว่าตอนกลางวันเธอคือคนปกตินี่แหละ แต่พอตกดึกจะกลายเป็นผีที่มีแต่หัวและอวัยวะภายในห้อยลงมาจากคอ ความเชื่อยังบอกอีกว่าเธอล่าเด็กทารกในท้องหรือเด็กแรกเกิดเป็นอาหารด้วย แต่ถ้าหาไม่ได้ก็จะดื่มเลือด กินอวัยวะภายในสัตว์ หรืออุจจาระแทน ส่วนเหตุผลที่เธอกลายมาเป็นกระสือ ก็เพราะเธอใช้มนต์ดำในทางที่ผิดนั่นเองค่ะ

2. ผีแม่นาค

       ถึงตำนานของเธอจะถูกหยิบมาทำละครหรือหนังบ่อยๆ แต่เนื้อเรื่องหลักๆ ก็ยังคงเป็น “นางนาค” ที่ตายท้องกลมระหว่าง “พี่มาก” ไปออกศึก แต่พอตายแล้วก็กลับมาใช้ชีวิตปกติ ไม่ยอมไปผุดไปเกิด โดยไม่ยอมบอกความจริงสามี แต่ก็ดันโป๊ะแตกตอนยืดแขนที่ยาวผิดปกติ ลงไปหยิบมะนาวที่หล่นใต้ถุนบ้าน สุดท้ายเธอก็แผลงฤทธิ์จนหลวงตาต้องจับวิญญาณถ่วงน้ำ

3. ผีนางตะเคียน

       ผีชนิดนี้ถูกจัดในหมวดนางไม้ สิงในต้นตะเคียน และปรากฏตัวในชุดไทยสีออกแดงๆ น้ำตาลๆ ตำนานเล่าว่านางตะเคียนมักไปหลอกในบ้านที่มีคานหรือเสาที่ทำจากต้นตะเคียน แถมเธอยังหวงบ้านมากๆ ด้วย ถ้าใครมารบกวนบ้านก็จะโกรธหรืออาละวาด แต่ด้านดีก็มีนะ เธอมักทำร้ายคนที่นิสัยชั่วร้าย แต่เธอจะไม่ทำร้ายคนดี แถมภาพลักษณ์ของเธอยังเป็นเหมือนแม่ที่ทำหน้าที่ดูแลธรรมชาติด้วยค่ะ

4. ผีนางตานี

Photo Credit: Wikipedia

       ผีตานีก็เป็นนางไม้ที่สิงในต้นไม้เช่นกันค่ะ แต่จะอยู่ในต้นกล้วยตานี เธอไม่ค่อยปรากฏตัวให้เห็นมากนัก ส่วนมากจะมาให้เห็นในชุดไทยสีเขียวในคืนพระจันทร์เต็มดวง แม้เธอจะคล้ายผีตะเคียน แต่คนมักมองว่าเธอเป็นผีใจดี เพราะชอบบริจาคอาหารให้พระสงฆ์ที่ผ่านมา แต่บางครั้งก็อันตรายกับผู้ชายที่ทำผิดศีลเหมือนกันค่ะ อย่างไรก็ตาม ถ้าผู้ชายมีสัมพันธ์กับเธอเมื่อไหร่ เขาคนนั้นจะควบคุมและสั่งการเธอได้ทุกอย่าง!

1. ต๋าจี่

Photo Credit: Wikipedia

       วิญญาณตนนี้ถูกเชื่อว่าเป็นปีศาจสุนัขจิ้งจอกที่ปลอมเป็นหญิงสาวรูปงาม ชื่นชอบการเห็นคนอื่นถูกทรมาน ถึงขั้นครีเอตวิธีทรมานใหม่ๆ อยู่เสมอเลยค่ะ ร้ายกาจมาก ยิ่งไปกว่านั้น หลังจากพระราชาโจวแต่งงานกับเธอ พระองค์ก็ละเลยการบริหารประเทศ เพราะมัวแต่เพลิดเพลินกับปีศาจตนนี้

2. ตู้ลี่เหนียง

       ตำนานเล่าว่าเธอคิดถึงชายที่พบรักกันในฝันจนตรอมใจตาย แต่พระเจ้าเห็นว่าทั้งคู่มีวาสนาต่อกัน จึงพาวิญญาณกลับมาโลกมนุษย์ วันนึงชายคนรักผ่านมาที่ที่ร่างของหญิงสาวถูกฝังเอาไว้ เธอจึงขอให้เขาช่วยขุดร่างของขึ้นมา จนในที่สุดเธอก็กลับมามีชีวิตอีกครั้ง

3. กวนอิม 

       ตอนเป็นมนุษย์ เธอเคยถูกพระราชาผู้เป็นพ่อบังคับให้แต่งงานกับชายหนุ่ม แต่เธอไม่เต็มใจเพราะไม่มีความต้องการทางโลก จึงตัดสินใจหนีจากงานแต่งไปบวชชี แต่แล้ววันนึงทหารของพ่อดันบังเอิญมาเจอเข้า ทำให้เธอถูกจับตัวกลับไปแต่งงานอีกครั้ง แต่เธอก็ยังขออุทิศตนเพื่อสร้างบุญกุศลมากกว่า พระราชาโมโหมากและสั่งประหาร แต่ด้วยความดีที่สะสมมาทำให้พระเจ้าแห่งความตายเห็นใจและมอบชีวิตอมตะให้ เธอจึงกลายเป็นเทพเจ้าแห่งความเมตตาในที่สุด

4. เหอ เซียงกู

       เธอเป็นสาวที่ตัดความต้องการทางโลก ประพฤติตนเป็นฤๅษี ฝึกวิชาให้เป็นอมตะตั้งแต่อายุ 14 ปีจนสำเร็จ และกลายเป็นสิ่งศักด์สิทธิ์ในที่สุด

1. ยามาอุบะ

       เธอเป็นวิญญาณที่คาดว่าจะถูกบังคับให้อาศัยในภูเขา ตำนานมีทั้ง 2 ด้าน ด้านดีคือเธอให้โชคดีกับมนุษย์ แต่อีกด้านคือเธอกินเด็กเป็นอาหาร

2. โออิวะ

       ตำนานกล่าวเรื่องเธอไว้เศร้ามากๆ ค่ะ ก่อนตายเธอได้แต่งงานกับชายคนนึง แต่พอรู้ว่าเขาเป็นโจร จึงทิ้งและหนีออกจากบ้าน จากนั้นอดีตสามีก็มาตามกลับ และฆ่าพ่อของเธอที่มาห้ามไว้ ซึ่งโออิวะไม่รู้ความจริงข้อนี้ค่ะ เพราะชายหนุ่มโกหกว่าจะช่วยตามหาคนร้ายที่ฆ่าพ่อของเธอให้ เธอจึงกลับไปคืนดีและท้องกับเขา แต่แล้วหลังจากที่เธอท้อง สามีก็เริ่มดูถูกเหยียดหยาม เอายาพิษให้กินจนใบหน้าเธอบิดเบี้ยวน่ากลัว แล้วหนีไปแต่งงานกับหญิงคนใหม่ พอเธอเห็นหน้าของตัวเองก็เสียสติ เอามีดแทงคอตัวเองตาย

3. คุชิสาเกะ อนนา

       ถ้าแปลจากภาษาญี่ปุ่นตรงๆ จะรู้ว่าผีตนนี้เป็นผีสาวปากฉีก เธอขึ้นชื่อว่าเป็นวิญญาณแห่งความตายซึ่งถูกฆ่าอย่างทารุณ อาศัยอยู่ในตรอกซอกซอยมืดๆ มักหลอกผู้คนที่ผ่านมาด้วยการถามว่า “เธอสวยมั้ย?” ถ้าคำตอบคือไม่สวย เธอจะกรีดร้องและฆ่าคนนั้นด้วยการเฉือนจากหูข้างหนึ่งไปอีกข้างหนึ่ง น่ากลัวมากๆ ค่ะ

4. ยูกิ อนนา

       เธอคือผีสาวหน้าตาสะสวย ผมดำยาวและผิวขาวดั่งหิมะ สวมชุดกิโมโนสีขาวที่คนมักใส่ในงานศพ คนมักลงความเห็นว่าเธอคือผีสาวจิตใจชั่วร้าย เพราะชอบเป่าลมหนาวใส่ผู้ชายที่ผ่านมาจนแข็งตายค่ะ

1. จริงหรือไม่? 

       ตำนานแต่ละประเทศมักเล่าเรื่องราวที่หญิงด้อยกว่าชายอย่างชัดเจนเลยค่ะ อย่างผีไทย แม้จะทำร้ายผู้ชายหรือมีอำนาจมากแค่ไหน แต่ผู้ชายก็สามารถสั่งการกับเธอได้หลังมีสัมพันธ์กันแล้ว ส่วนในตำนานผีสาวญี่ปุ่นและจีนไม่ได้เห็นชัดเจนมากว่าผู้ใต้อำนาจผู้ชาย แต่แสดงให้เห็นว่าพวกเธอถูกคาดหวังและตีกรอบให้สนับสนุนสามีตัวเองเรื่องการมีลูกและงานบ้าน

       นอกจากนี้ ตำนานวิญญาณผีสาวกับประวัติศาสตร์จีนยังสอดคล้องกันเรื่องแนวคิดที่หญิงด้อยกว่าชาย นั่นคือผู้ชายทำอะไรก็ได้โดยที่ผู้หญิงได้แต่ยอมรับ ทั้งการที่สามีมีภรรยาได้มากกว่า 1 คน ผู้หญิงต้องติดบ้าน ห้ามออกไปทำงาน และลูกสาวก็ต้องอยู่ใต้การควบคุมของพ่อแม่หรือพี่ชาย 

2. จริงหรือไม่? 

Photo Credit: Wikipedia

       ผีสาวของไทยมักถูกมองเป็นตัวแทนการยึดติดทางโลก ทั้งอารมณ์ร้าย ไม่รู้จักพอ และเป็นความรักที่อันตราย ซึ่งไม่ค่อยพบในตำนานผีผู้ชายเท่าไหร่ค่ะ ในขณะที่ผีสาวของญี่ปุ่นมักถูกมองว่ายึดติดความสวยงามหรือความก้าวร้าวรุนแรง ส่วนผีสาวของจีนจะมาพร้อมความต้องการ ทั้งความสวย ความรัก และอำนาจ อย่างตำนานของต๋าจี่ก็เหมือนต้องการสื่อว่าเธอทำให้พระราชาโจวลุ่มหลง จนเป็นสาเหตุให้บ้านเมืองล่มจม

       อย่างไรก็ตาม ผีสาวในตำนานของ 3 ประเทศ ก็ไม่ได้ถูกกล่าวในแง่ร้ายเสมอไปนะคะ อย่างผีนางตะเคียน(ไทย) ก็มีภาพลักษณ์เป็นแม่ที่คอยปกปักรักษาธรรมชาติ ผียามาอุบะ(ญี่ปุ่น) ก็ดูแลเทพเจ้าบนภูเขา หรือเจ้าแม่กวนอิม(จีน) ก็มีเต็มเปี่ยมด้วยความเมตตาและความมุ่งมั่น

3. จริงหรือไม่? 

       ถ้าเป็นในไทย ส่วนมากมักกลายเป็นวิญญาณเพราะเคยทำสิ่งที่ไม่ดีตามหลักศาสนาพุทธ เช่น ยุ่งกับมนต์ดำ ประพฤติผิดในกาม หรือยึดติดความต้องการทางโลก ส่วนในญี่ปุ่นก็จะมีทั้งผีที่เคยทำร้ายผู้อื่น และถูกผู้อื่นทำร้าย บางตนก็ไม่มีหลักฐานว่าสาเหตุการตายคือะไร หรืออย่างในจีน ใครที่ทำดีมักถูกมองเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ แต่ถ้าทำไม่ดีจะถูกมองเป็นวิญญาณชั่วร้าย

4. จริงหรือไม่? 

Photo Credit: GTHChannel

ไทย: มักถ่ายทอดหลักธรรมทางพุทธศาสนาว่าควรทำดี ละเว้นชั่ว และสอนว่าไม่ควรยึดติดกับสิ่งใด

ญี่ปุ่น: มักเกี่ยวข้องกับศาสนาชินโต เพราะชาวญี่ปุ่นเชื่อว่าทุกสิ่งบนโลกมีวิญญาณอยู่ข้างใน อย่างบางภาคก็มีพิธีบวงสรวงหญิงสาวรูปงามแก่เทพเจ้า คนในพื้นที่นั้นจึงมักทิ้งวิญญาณบางตนไว้ในภูเขาที่ร้างผู้คน

จีน: มักเกี่ยวข้องกับลัทธิเต๋า เพราะในตำนานลัทธิเต๋ามักพูดถึงเรื่องราวที่คล้ายกับวิญญาณเหล่านี้เช่นกันค่ะ และนอกจากเรื่องปีศาจจิ้งจอก ก็ยังเกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องวิญญาณในธรรมชาติและจักรวาลด้วย เพราะลัทธินี้ก็เชื่อว่าทุกสิ่งล้วนมีวิญญาณอยู่ภายใน

       เป็นยังไงกันบ้างคะน้องๆ ไม่น่าเชื่อเลยว่าตำนานผีผู้หญิงที่เราคุ้นเคยกันดี จะแฝงแนวคิดในสังคมนั้นๆ ไว้มากมายขนาดนี้ พี่ไอซ์หวังว่าทุกคนจะชอบเรื่องที่พี่ลองวิเคราะห์แล้วหยิบมาเล่าสู่กันฟังนะคะ และหากใครสังเกตเห็นสิ่งอื่นๆ ที่แฝงอยู่ในตำนาน ลองหยิบมาแชร์กันได้อีกน้าา พี่เชื่อว่าผู้แต่งน่าจะต้องการบ่งบอกอะไรเราอีกเยอะแน่ๆ ค่ะ