กินนรีฝรั่ง

[เทอโรแดคทีลัส]

ก่อนจะมาว่ากันถึงกินนรีฝรั่งเรามาแจกแจงรายละเอียดของกินนรีที่เรารู้จักกันดีก่อนดีกว่าครับ ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2525 นิยามความหมายของคำว่ากินนรไว้ดังนี้ "น. อมนุษย์ในนิยาย มี ๒ ชนิด ชนิดหนึ่งเป็นครึ่งคนครึ่งนก ท่อนบนเป็นคน ท่อนล่างเป็นนก อีกชนิดหนึ่งมีรูปร่างเหมือนคน เมื่อจะไปไหนมาไหน ก็ใส่ปีกใส่หางบินไป. (ป.กินนร ; ส.กินนร, กึนร)." ส่วนกินนรีก็คือกินนรที่เป็นเพศหญิงนั่นเอง ซึ่งคงจินตนาการกันได้ไม่ยากเท่าไหร่ เพราะคงคุ้นเคยกันดีอยู่แล้วจากเรื่องพระสุธน - มโนห์รา

ภาพนางกินนรี จากเว็บบ้านจอมยุทธ
http://www.baanjomyut.com/

แต่ที่มันผิดแปลกไปจากที่หลายๆ คนรู้มันอยู่ตรงนี้ครับ ถ้าสืบประวัติไปทางวรรณคดีอินเดียตามคติฮินดูเนี่ย คำว่ากินนรมันหมายถึงสิ่งมีชีวิตรูปร่างคนละแบบกับเราอย่างสิ้นเชิง นั่นคือหมายถึงบุรุษที่มีหน้าเป็นม้า ตัวเป็นคน หรือบางครั้งก็ใช้คำว่ากิมบุรุษ หรืออัศวมุขีซึ่งหมายถึงกินนรอย่างอินเดียเช่นกัน ส่วนลักษณะอย่างกินนรบ้านเรานี้ ทางโน้นใช้คำว่าคนธรรพ์เรียกแทน แล้วมันก็สร้างความงงให้เราได้อีกครั้ง เพราะคนธรรพ์บ้านเรามันมีกายเป็นยักษ์ ไม่ใช่คน เออ... เอาเข้าไป - -"

เรื่องนั้นช่างมันก่อนดีกว่าครับ เล่าต่อจะกลายเป็นเรื่องคนธรรพ์ไปเสีย

เอาเป็นว่ามาพิจารณาลักษณะของกินนรีกันอีกทีดีกว่าครับ อย่างที่บอกไปว่ามันแบ่งเป็น 2 แบบคือรูปร่างเป็นครึ่งคนครึ่งนก กับแบบที่เป็นคนสวมปีกสวมหาง ซึ่งไม่ว่ากินนรีในความคิดของคุณๆ ผู้อ่านจะเป็นแบบไหน ผมก็การันตีได้เลยครับว่ายุโรปมีกินนรีแน่นอน

---

มาดูแบบแรกกันก่อน

ผมว่าฮาร์ปีนี่แหละครับ เป็นกินนรีสายพันธุ์หนึ่ง แน่นอนว่าแม้หน้าตามันจะไม่ได้เหมือนกันเสียทีเดียวแต่ก็มีจุดร่วมอยู่หลายอย่าง ต่อให้มันอยู่คนละสปีชีส์กันผมว่ามันก็น่าจะอยู่แฟมิลี่เดียวกันครับ (เอ หรือว่าผมคิดไปเองเนี่ย?) จุดร่วมที่เห็นได้ชัดก็คือฮาร์ปีมีร่างท่อนบนเป็นมนุษย์ ท่อนล่างเป็นนก รูปกายเป็นหญิง และดูสวยงาม มันอาจจะขัดกับลักษณะของฮาร์ปีที่เราเคยรู้มาว่าน่าเกลียด ที่จริงแล้วส่วนนั้นจิตรกรเป็นผู้แต่งเติมเข้าไปเองครับ ตามตำนานไม่ได้ระบุรูปลักษณ์ของฮาร์ปีให้ออกมาน่าเกลียดเช่นนั้น แม้แต่ใน Wikipedia เองก็ระบุว่า "...the Harpies ("snatchers") were beautiful winged women...")

click เพื่ออ่าน "สืบประวัติฮาร์ปี"

ส่วนข้อแตกต่างที่เห็นได้ชัดระหว่างกินนรีกับฮาร์ปีก็คือ

• กินนรีมีเพศผู้ เรียกว่ากินนร หรือกินนรา ฮาร์ปีมีแต่เพศเมียเท่านั้น
• กินนรีมีปีกตรงช่วงเอว หรือสะโพก ฮาร์ปีมีปีกตรงช่วงหัวไหล่ หรือบางครั้งก็มีแขนเป็นปีกไปเสียเลย
• อันนี้ไม่รู้ว่าเกี่ยวหรือเปล่า แต่กินนรีมีความสามารถในเชิงดนตรี ส่วนฮาร์ปีไม่เคยข้องแวะอะไรกับดนตรีเลยในตำนาน

---

เรามาดูแบบที่สองกันบ้าง

ภาพนี้ชื่อว่า The Valkyrie's Vigil
ผลงานของEdward Robert Hughesครับ

อันนี้คนที่ไม่รู้ก็คงต้องงงแน่อยู่แล้ว แต่คนที่รู้จักวาลคีรี่ดีอาจจะงงได้ว่า เนี่ยนะ กินนรีฝรั่ง (หรือว่าคุณเองก็เอะใจเหมือนผม? ไม่รู้เหมือนกัน) วาลคีรี่เป็นข้าบริพารหญิงของเทพเจ้าโอดินซึ่งทำหน้าที่เลือกสรรมนุษย์ที่มีคุณสมบัติมาเข้าร่วมกองทัพสวรรค์เมื่อเขาเสียชีวิตไปแล้วครับ ฟังดูไม่เกี่ยวอะไรกันเลยใช่มั้ย? เรามาดูลักษณะพวกนี้กันดีกว่า

• กินนรีเมื่อถอดปีกถอดหางแล้วจะมีกายอย่างผู้หญิงทั่วไป วาลคีรี่ถ้าดูจากรูปลักษณ์ภายนอกก็เหมือนผู้หญิงทั่วไปเช่นกัน
• กินนรีเวลาจะไปไหนมาไหนก็สวมปีกสวมหางแล้วบินไป วาลคีรี่ก็จะสวมคราบหงส์แล้วบินไปเช่นกัน
• บางครั้งวาลคีรี่ก็จะถอดคราบหงส์ลงพักผ่อนแบบเดียวกับที่กินนรีลงอาบน้ำในสระโบกขรณี
• อันนี้ในตำนานนอร์สระบุไว้ชัดเจน ถ้ามีมนุษย์ไปพบวาลคีรี่เข้า สามารถนำคราบหงส์ไปซ่อนไว้ แล้วจะพบว่าวาลคีรี่เองก็สามารถถูกเกี้ยวพาได้เหมือนสตรีทั่วไป