มีอะไรต่างหรือเหมือนกับบ้านเราบ้าง? เทศกาลสงกรานต์ในอาเซียน

                 สวัสดีปีใหม่ไทย 2559 น้องๆ ชาว Dek-D ทุกคนค่ะ สงกรานต์หยุดยาวนี้ใครไปเที่ยวไหนบ้าง หรือถ้าอยู่หน้าคอมดูเว็บเด็กดี ก็อย่าลืมโบกไม้โบกมือแสดงความคิดเห็นกันไว้นะจ๊ะ น้องๆ ทราบหรือไม่ว่า ไม่ได้มีแต่ไทยเราที่มีเทศกาลรดน้ำดำหัวหรือสาดน้ำเล่นกันในสงกรานต์เท่านั้นนะคะ ประเทศสมาชิกอาเซียนทั้ง ลาว กัมพูชา และเมียนมาก็มีสงกรานต์เช่นเดียวกันค่ะ

Image: Photo Dharma, flickr.com
 

                 
              สงกรานต์ มาจาก "สํ-กรานต" ในภาษาสันสกฤต แปลว่า ก้าวย่าง ก้าวขึ้น หมายถึงย่างเข้าสู่ปีใหม่ค่ะ กิจกรรมที่บ้านเราทำในวันปีใหม่ไทยโดยมากก็คือ สรงน้ำพระ ทำบุญบรรพบุรุษ รดน้ำญาติผู้ใหญ่ และบุคคลที่นับถือ ทำความสะอาดบ้าน ถ้าใกล้วัดก็อาจไปขนทรายเข้าวัด ก่อเจดีย์ทราย และเล่นสาดน้ำกันพอหอมปากหอมคอกัน ส่วนในเพื่อนบ้านอาเซียนเรานั้น เรียกว่าเป็นวัฒนธรรมร่วมได้เลยค่ะ เพราะคล้ายคลึงกันมาก และอยู่ในช่วงระยะสัปดาห์เดียวกันด้วยค่ะ

                 ลาว มีวันบุญสงกรานต์ ปกติจะจัดกัน 3 วัน เรียกว่า วันสังขารล่วง เป็นวันทำความสะอาดปัดเป่าสิ่งไม่ดีออกจากบ้าน วันเนา เป็นวันรวมญาติและวันสังขารขึ้น  เป็นวันบายศรีสู่ขวัญ วันอวยพรค่ะ  ส่วนพื้นที่จัดงานที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือ สงกรานต์ที่หลวงพระบาง ซึ่งจะมีพิธีสรงน้ำพระบางเพิ่มขึ้นมาจากสงกรานต์ปกติอีก 1 วัน วันสรงน้ำพระบางคือ การอัญเชิญพระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองมาประดิษฐาน ณ วัดใหม่สุวันนะพูมาราม เพื่อให้ประชาชนได้สรงน้ำเป็นสิริมงคลค่ะ ชาวลาวจะนิยมซื้อธงพระพุทธรูปและธงเสี่ยงทายไปปักที่พระธาตุทรายด้วยค่ะ 

การร้องรำในช่วงปีใหม่กัมพูชา Image: radioaustralia.net.au/khmer/
 

               กัมพูชา มีวันขึ้นปีใหม่ชื่อ เรียกว่า โจล ขนัม ทะไม (Chaul Chnam Thmey) ที่แปลว่า ก้าวสู่ปีใหม่  นอกจากกิจกรรมที่คล้ายคลึงกับสงกรานต์บ้านเรา และลาวตามปกติแล้ว ก็จะมีการพระราชทานอภัยโทษให้นักโทษกัมพูชาด้วยค่ะ 

                    เมียนมา เรียกเทศกาลปีใหม่ว่า เทศกาลติงยัน/ทิงจัน/ตะจัน (Thingyan) แปลว่าการเปลี่ยนแปลงจากสิ่งหนึ่งไปสู่อีกส่งหนึ่ง จะจัดในเดือนตะกู (เดือนแห่งการข้ามไปสู่ปีใหม่) ซึ่งจะตรงกับเดือนเมษายนของทุกปีค่ะ นอกจากงานบุญปกติแล้ว ที่นิยมกันในช่วงงานบุญปีใหม่เมียนมาด้วย คือ การบวชเณรใหม่ค่ะ  แต่ปีนี้ (2559) ด้วยสถานการณ์การเมืองของเมียนมา รวมถึงสถานการณ์ภัยธรรมชาติ (น้ำแล้ง และแผ่นดินไหว) ทำให้ปีนี้สงกรานต์เมียนมาจะเงียบเชียบกว่าทุกปีค่ะ

[wet monday] Image: Alex Ridgway, flickr.com 

             
                นอกจากในอาเซียนแล้ว ก็ยังมีอีกอย่างน้อย 3 ประเทศรอบโลกที่มีเทศกาลคล้ายคลึงสงกรานต์บ้านเรานะคะ อย่างโปแลนด์ และอินเดีย อ่านเพิ่มเติมได้จากบทความนี้จ้า 3 ประเทศที่มีสงกรานต์เหมือนเมืองไทย 

                 
                   ปีนี้ด้วยสถานการณ์ภัยธรรมชาติ บ้านเราก็น้ำแล้งนะคะ ปีนี้สงกรานต์ประหยัดน้ำนะจ๊ะ และดูแลตัวเอง รักษาสุขภาพด้วยจ้า สาดน้ำเย็น แต่อากาศร้อนมากนะคะ ระวังเป็นไข้จ้า 



แหล่งข้อมูล, ภาพประกอบ: