‘이물담’ 7 ตัวประหลาดและสัตว์วิเศษในนิทานพื้นบ้านเกาหลี ที่รู้จักแล้วจะดูซีรีส์ได้อินกว่าเดิม!

อันยองน้องๆ Dek-D ทุกคนค่า~ มีใครกำลังอินสุดๆ กับซีรีส์เรื่อง ‘My Roommate is a Gumiho’ ที่กำลังออนแอร์อยู่ตอนนี้บ้างคะ? เรื่องนี้คือสนุกสุดๆ แถมสร้างจากเว็บตูนชื่อดังด้วย ว่าแต่น้องๆ อยากทราบมั้ยคะว่า Gumiho คือตัวอะไรกันแน่นะ? (ทำไมถึงได้หล่อกระชากใจขนาดนี้!) วันนี้พี่ชีตาร์เลยรวบรวม ‘7 ตัวประหลาดและสัตว์วิเศษ’ หรือที่เรียกว่า ‘이물담 (อีมุลทัม)’ จากนิทานพื้นบ้านชาวเกาหลี ที่เราสามารถเห็นได้ในซีรีส์หรือภาพยนตร์เกาหลีมาเล่าให้ฟังกันค่ะ จะมีตัวอะไรบ้าง เหมือนหรือต่างกับในจอ ตามไปดูกันเลยค่า 

…

ไม่ว่าจะเป็นซีรีส์หรือภาพยนตร์แนวแฟนตาซี คงหนีไม่พ้นการหยิบเอาตำนานพื้นบ้านหรือนิทานปรัมปราประจำถิ่นมาสร้างตัวละครด้วยอิทธิพลของทั้งตัวประหลาดและสัตว์วิเศษต่างๆ อย่าง ‘จิ้งจอก 9 หาง’ ‘ก็อบลิน’ หรือ ‘นางเงือก’ ใช่ไหมล่ะ?

และทุกเรื่องราวล้วนมีที่มาที่ไปและตำนานของตัวเองเล่าต่อจากรุ่นสู่รุ่น ซึ่งส่วนมากจะได้รับอิทธิพลมาจากลัทธิ ‘Shamanism’ ด้วยความเชื่อที่ว่าทุกสิ่งทุกอย่างล้วนมีวิญญาณสถิตอยู่นั่นเองค่ะ 

///
1
‘구미호 (กุมิโฮ)’ จิ้งจอก 9 หาง 

ต้นกำเนิดของตำนาน ‘กุมิโฮหรือจิ้งจอก 9 หาง’ นั้นเริ่มมาจากนิทานปรัมปราของจีน และถูกนำมาดัดแปลงเป็นส่วนหนึ่งของนิทานพื้นบ้านเกาหลีตั้งแต่สมัยยุคสามก๊กเป็นต้นมา ตามตำนานของเกาหลีแล้ว กุมิโฮคือจิ้งจอกที่มีอายุตั้งแต่ 1,000 ปีขึ้นไป มีความสามารถในการกลายร่างเป็นหญิงสาวหน้าตาสะสวยเพื่อล่อลวงมนุษย์เพศชายและกินหัวใจมนุษย์เป็นอาหาร อย่างไรก็ตาม ความปรารถนาสูงสุดของกุมิโฮคือ ‘การกลายเป็นมนุษย์ถาวร’ ซึ่งการจะทำแบบนั้นได้ จำเป็นต้องอดทนห้ามฆ่าหรือกินมนุษย์เป็นเวลา 1,000 วัน!   

ในปัจจุบัน มีซีรีส์และภาพยนตร์เกาหลีจำนวนมากที่นำตำนานกุมิโฮมาเล่าใหม่ให้เข้ากับยุคสมัยมากขึ้น ทั้งในเรื่อง ‘My Girlfriend is a Gumiho,’ ‘Tale of the Nine Tailed’ และล่าสุดที่กำลังฉายอยู่ ‘My Roommate is a Gumiho’ แต่ถึงอย่างนั้น เราก็ยังเห็นลักษณะของกุมิโฮที่มีความคล้ายเดิม เช่น การกลายร่างเป็นหนุ่มสาวรูปงาม และความต้องการที่จะเปลี่ยนเป็นมนุษย์ 

///
2
‘도깨비 (โทแกบี)’ 

รูปลักษณ์ของ ‘โทแกบี’ หรือ Goblin (ก็อบลิน) ในนิทานพื้นบ้านของเกาหลีจะคล้ายยักษ์หน้าตาอัปลักษณ์และมีหงอนที่บริเวณหัว ถึงจะดูน่ากลัวแต่ถือว่าอันตรายน้อยที่สุดในบรรดาตัวประหลาดของเกาหลีแล้วค่ะ อาจมีแกล้งคนบ้าง แต่ถ้าใครทำดีก็จะได้รับการตอบแทนจากโทแกบี นอกจากนี้ โทแกบียังชอบถืออาวุธคู่กายที่เรียกว่า ‘도깨비 방망이 (โทแกบี พังมังงี)’ เพื่อเอาไว้เสกของที่ต้องการได้อีกด้วย  

จะเห็นได้ว่าโทแกบีในตำนานต่างกับภาพจำของกงยูในเรื่อง ‘Globin’ อย่างสิ้นเชิง เรียกได้ว่าซีรีส์นำมาสร้างใหม่เลยค่ะ และบางตำนานของ Shamanism ยังกล่าวอีกว่าต้นกำเนิดของโทแกบีไม่ใช่มนุษย์หรือสิ่งมีชีวิตใดๆ ด้วยซ้ำ แต่ดันเกิดจากเครื่องใช้ในบ้าน อย่างไม้กวาด ตะกร้า หรือสิ่งของที่เปื้อนเลือดมนุษย์

///
3
‘저승사자’ ยมทูต 

คำว่า ‘저승사자 (ฉอซึงซาจา)’ หรือยมทูตผู้คุมวิญญาณ เป็นการสมาสคำระหว่าง ‘저승’ ที่แปลว่าหลังความตาย และ ‘사자’ ที่แปลว่าผู้ส่งสาร ดังนั้นยมทูตจึงมีหน้าที่นำวิญญาณสู่ปรภพนั่นเอง ตามตำนานพื้นบ้านของเกาหลีแล้วยมทูตจะอยู่ในร่างมนุษย์ สวมชุดฮันบกและหมวก (갓 ‘กัท’) สีดำคุมโทนความตาย แตกต่างจากผู้คุมวิญญาณทางฝั่งตะวันตก ที่จะให้ภาพเป็นโครงกระดูกสวมผ้าคลุม

จะเห็นได้ว่า บทบาทและลักษณะของยมทูตเกาหลีตามความเชื่อโบราณมีความคล้ายคลึงกับตัวละครยมทูตในเรื่อง ‘Goblin’ ค่อนข้างมาก แค่วิธีการส่งวิญญาณและการแต่งกายถูกปรับให้มีโมเดิร์นขึ้นเท่านั้น อย่างไรก็ตาม ภายในซีรีส์มีการเพิ่มเติมพื้นหลังที่ไปที่มาของการมาเป็นยมทูตมากขึ้นกว่าในนิทานอีกด้วยค่ะ 

///
4
‘귀신’ ผี

จากตำนานของเกาหลีแล้ว ผีมีอยู่ 4 ประเภท ได้แก่ ‘손각시/ 처녀귀신’  ผีสาวบริสุทธิ์, ‘총각귀신’ ผีหนุ่มโสด, ‘달걀귀신’ ผีหน้าไข่ และ ‘물귀신’ ผีน้ำ แต่ที่เห็นๆ กันซะส่วนมากในซีรีส์หรือภาพยนตร์จะมี ‘ผีสาวบริสุทธิ์’ และ ‘ผีน้ำ’ 

• ‘손각시/ 처녀귀신’ ผีสาวบริสุทธิ์คือวิญญาณของหญิงสาวผู้ไม่สามารถเติมเต็มบทบาทหน้าที่ของผู้หญิงในการแต่งงาน ในกรอบสังคมชายเป็นใหญ่ที่ได้รับอิทธิพลมาจากลัทธิขงจื๊อได้ ในซีรีส์และภาพยนตร์ แต่ในปัจจุบันการให้ภาพผีสาวบริสุทธิ์จะออกแนวตลกน่ารัก อารมณ์ตามหารักแท้อย่างในเรื่อง ‘Oh My Ghost’ ซะมากกว่า

• ‘물귀신’ ผีน้ำหรือวิญญาณคนตายจากการจมน้ำ (โดยเฉพาะจากแม่น้ำฮันที่คนนิยมไปฆ่าตัวตายในเกาหลี) เป็นเพราะตายอย่างโดดเดี่ยว ผีน้ำจึงมีลักษณะนิสัยชอบดึงผู้อื่นให้ลงไปตายในน้ำด้วย แต่อย่างไรก็ตาม สาเหตุของการกำเนิดผีน้ำ ไม่ได้เฉพาะเจาะจงไปแค่การฆ่าตัวตายแต่อย่างใด แต่อาจถูกฆาตกรรมอย่างตัวละครในเรื่อง ‘Hotel De Luna’ ก็ได้

///
5
‘해태 (แฮแท)’

‘แฮแท’ หรือ ‘แฮชิ’ คือสัตว์วิเศษทั้งในตำนานของจีนและเกาหลีโบราณเลยค่ะ  สำหรับเกาหลีนั้นแฮแทถือเป็นสัตว์วิเศษชั้นสูง มีฟันแหลมคม รูปร่างกำยำและห่อหุ้มไว้ด้วยเกาะเหล็ก และเป็นสัญลักษณ์ของความยุติธรรม สามารถปัดเป่าความชั่วร้ายออกจากประเทศได้ ทำให้แฮแทถูกนำมาแกะสลักเป็นตราประทับจดหมายราชการในช่วงรัชสมัยโชซอน เพื่อสื่อถึงความยุติธรรม เที่ยงตรง และไม่ทุจริตของรัฐบาล

แม้จะไม่ออกมาให้เห็นเป็นตัว แต่คุณลักษณะของสัตว์วิเศษแฮแทอย่าง ‘ความเที่ยงตรง’ และ ‘ความสัตย์จริง’ ก็ฉายชัดผ่านซีรีส์ประวัติศาสตร์ ‘Haechi’ ตั้งเป็นชื่อเรื่องตรงตัวเลยค่ะ 

///
6
‘장산범 (จางซันบอม)’ 

‘จางซันบอม’ เป็นสัตว์วิเศษรูปร่างคล้ายเสือ มีขนสีขาว ว่ากันว่าอาศัยอยู่บนเทือกเขาจางซันเมืองปูซาน จนเป็นที่มาของชื่อนี้ แต่บางตำนานก็อ้างว่ามีผู้พบเห็นจางซันบอมในเมืองต่างๆ อย่าง อินชอน คยองจู และ คยองซังเช่นเดียวกัน บ้างก็ว่าสัตว์วิเศษนี้มีความสามารถเลียนเสียงมนุษย์ผู้หญิงร่ำไห้ขอความช่วยเหลือ เพื่อล่อลวงให้เหยื่อมาติดกับในป่าลึก และจับกินในที่สุด!

อย่างในภาพยนตร์เรื่อง ‘The Mimic’ ก็ได้แรงบันดาลใจมาจากตำนานพื้นบ้านเรื่องนี้ โดยได้หยิบเอาคุณสมบัติของจางซันบอมไปใช้เป็นลูกเล่นของเรื่อง ถึงจะไม่ได้มาเป็นเสือขาว แต่ก็ปรากฏเป็นปีศาจที่เลียนเสียงตัวละครได้นั่นเองค่ะ 

///
7
‘인어’ นางเงือก

หลายๆ คนคงรู้จักนางเงือกฝั่งตะวันตกจากการ์ตูนเรื่อง ‘The Little Mermaid’ ใช่มั้ยคะ ทางฝั่งเกาหลีเขาก็มีตำนานพื้นบ้านเกี่ยวกับนางเงือกเหมือนกัน ย้อนกลับไปในยุคโชซอน นักปราชญ์นามว่า ‘유몽인 (ยูมงอิน)’ ได้รวบรวมตำนานพื้นบ้านและนิทานปรัมปราตั้งแต่ปี 1559–1623 ไว้ใน ‘어우야담 (อออูยาทัม)’ และ 1 ในนั้นคือเรื่องราวของนางเงือกที่มีหน้าตาสวยงาม ขนาดตัวเท่ามนุษย์เพศหญิง ผิวขาวราวหิมะ ว่ายน้ำคล้ายเต่า และน้ำมันจากตัวนางเงือกยังมีค่ามากกว่าน้ำมันจากปลาวาฬเสียอีก 

และเรื่องราวจากอออูยาทัมนี้เอง นำมาสู่แรงบันดาลใจในการสร้างซีรีส์เรื่อง ‘Legend of the Blue Sea’ แต่อย่างไรก็ตาม แม้ซีรีส์เรื่องนี้จะถูกดัดแปลงให้เข้ากับวัฒนธรรมเกาหลี แต่การตีความเรื่องราวของนางเงือกในเรื่องก็ได้รับอิทธิพลมาจากตำนานตะวันตกซะมากกว่า 

...

เป็นยังไงบ้างคะน้องๆ นอกจากการรู้จักตัวประหลาดและสัตว์วิเศษจะทำให้เราได้เรียนรู้รากฐานของวัฒนธรรมเกาหลีแล้ว การศึกษาเรื่องนี้ยังช่วยให้เราดูซีรีส์หรือภาพยนตร์ด้วยความเข้าใจมากขึ้นอีกด้วย //ว่าแต่ใครดูแล้วชื่นชอบคาแรกเตอร์ของสัตว์วิเศษในเรื่องไหนบ้าง มาแชร์กันได้นะคะ : )