ความรู้คู่ความสนุก! พาส่อง Edutainment คอนเทนต์แนวใหม่ครองใจวัยรุ่น

Edutainment คอนเทนต์แนวใหม่ครองใจวัยรุ่น

ช่วงนี้ชาว Dek-D ชอบดูรายการอะไรกันบ้าง? หลายคนคงเคยดูรายการท่องเที่ยวใน YouTube ที่พาเราไปสัมผัสวัฒนธรรม ความเป็นอยู่ วิถีชีวิตผู้คน พร้อมเกร็ดความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ จากที่ต่าง ๆ รอบโลกหรือชอบฟัง podcast ที่ให้ความรู้เรื่องที่เราสนใจ 

แต่น้อง ๆ หลายคนคงจะยังไม่รู้ว่าคอนเทนต์แนวนี้เรียกว่า ‘Edutainment’ แล้ว Edutainment คืออะไร สำคัญกับวัยรุ่นอย่างพวกเรายังไง วันนี้พี่จะพาไปทำความรู้จัก พร้อมแนะนำแหล่ง Edutainment เลิศ ๆ ให้ไปเลือกเสพกันได้เพลิน ๆ ยามว่าง 

Edutainment สาระบันเทิงที่ให้ความรู้คู่ความสนุก

Edutainment เป็นคำในภาษาอังกฤษที่เกิดจากการรวมกันระหว่างคำว่า Education (การศึกษา) และ Entertainment (ความบันเทิง) ดังนั้น ‘Edutainment’ จึงหมายถึง ความบันเทิงเพื่อการเรียนรู้ หรือที่ส่วนใหญ่มักจะเรียกกันสั้น ๆ ว่า ‘สาระบันเทิง’ 

เป้าหมายหลักของสื่อแบบ Edutainment คือ การใช้ความบันเทิงเพื่อสร้างบรรยากาศให้การเรียนรู้เป็นเรื่องสนุก ย่อยก้อนข้อมูลที่ยากต่อการทำความเข้าใจ ให้ดูน่าฟัง เข้าใจง่ายและน่าติดตามมากขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับการเรียนรู้ในห้องเรียน จะเห็นได้ว่า Edutainment ไม่ได้โฟกัสแค่เรื่องราวหรือเนื้อหาที่ต้องการจะบอกเล่า แต่ยังโฟกัสที่ ‘วิธีการเล่า’ อีกด้วย 

แล้วคำนี้มาได้ยังไง ใครคือคนต้นคิด ? 

คำนี้ถูกใช้ครั้งแรกในช่วง 1950s โดยวอลต์ ดิสนีย์ เพื่อนิยามนิทานและแอนิเมชั่นที่พยายามสอดแทรกความรู้เกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมให้กับเด็ก ๆ ที่ติดตามผลงานของดิสนีย์ 

ตั้งแต่นั้นมา คำว่า ‘Edutainment’ ก็ถูกใช้มาอย่างต่อเนื่อง และได้รับการบัญญัติในช่วง 1970s เมื่อนักวิจัยและนักวิชาการศึกษาเริ่มใช้สื่อบันเทิงเป็นตัวกลางในการให้ความรู้

Edutainment มาในรูปแบบอะไรบ้าง ?

น้อง ๆ เคยสังเกตตัวเองมั้ยว่า เรามักจะจำดีเทลในหนัง ซีรีส์ หรือนิยายได้ดี และสามารถนำมาพูดคุยต่อนอกรอบ หรือแลกเปลี่ยนความเห็นได้อย่างไม่จบสิ้น เพราะสมองของเราจะทำงานได้ดีเมื่อได้รับการกระตุ้นจากความรู้ชุดใหม่และกระตุ้นให้มีความสุขไปพร้อม ๆ กัน ว่าง่าย ๆ ถ้าความรู้มาพร้อมความสนุก การเรียนรู้ก็จะไม่ใช่เรื่องน่าเบื่อหรือยากเกินกว่าจะทำความเข้าใจอีกต่อไป 

ตัวอย่างสื่อ Edutainment ที่เรามักจะคุ้นเคย

• ภาพยนตร์ ซีรีส์ ละครโทรทัศน์ ละครเวที podcast หรือ talk show
• สารคดี นวนิยาย เรื่องสั้น

แต่แหล่งรวมสื่อ Edutainment สุดฮิตของยุคสมัยนี้คงจะหนีไม่พ้น content video เห็นได้จากการเกิดใหม่ของช่อง YouTube และช่อง TikTok ที่มาในรูปแบบของการบอกเล่าเรื่องราวของสถานที่ บุคคล ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม ผ่านการท่องเที่ยวหรือตีความและนำเสนอใหม่ในรูปแบบใหม่ที่น่าสนใจ 

แนะนำ 5 รายการแนว Edutainment จากช่องดังใน YouTube

รายการ ‘ไกลบ้าน’ ‘ช่างเชื่อม’ และ ‘People You May Know’ ของคุณฟาโรส โดยรายการทั้งสามเป็นการย่อยเรื่องราวที่คนอาจจะไม่คุ้นเคยหรือมองว่ายากเกินกว่าจะทำความเข้าใจให้กลายเป็นเนื้อหาที่เข้าถึงง่ายและกระตุ้นให้คนดูรู้สึกอยากจะศึกษาเกี่ยวกับข้อมูลตรงนั้นต่อ 

รายการ ไกลบ้าน

ไกลบ้าน รายการท่องเที่ยวที่มีจุดเริ่มต้นจากการไปเยี่ยมเพื่อนในต่างแดน โดยแต่ละตอนจะมีแขกรับเชิญประจำเมืองหรือประเทศนั้น ๆ เช่น ญี่ปุ่น ออสเตรเลีย สเปน อิตาลี เยอรมัน ฝรั่งเศส สหรัฐอเมริกา ฯลฯ ซึ่งแต่ละคนจะมีเรื่องเล่า ประสบการณ์ ความรู้ที่มาแบ่งปันผู้ชมหรือชาวช่องไปพร้อม ๆ กับการเดินชมเมือง วัฒนธรรม บรรยากาศ เรื่องราวในรายการจึงเป็นเกร็ดความรู้สนุก ๆ ที่เล่าผ่านมุมมองของผู้ที่ประสบเหตุการณ์จริงจากการใช้ชีวิตในต่างแดน

รายการ People You May Know

People You May Know รายการพอดแคสต์ที่เล่าถึงเรื่องราวบุคคลดังหรือมีความสำคัญทางประวัติศาสตร์ โดยบรรยากาศรายการไม่ได้เน้นการถ่ายทอดเนื้อหาวิชาการ แต่จะเล่าถึงเรื่องราวชีวิตของแต่ละบุคคลว่ามีที่มาที่ไปอย่างไร เสน่ห์ของรายการจะอยู่ที่ไอเดียการถ่ายทอดเรื่องราวของแขกรับเชิญแต่ละคน โดยเป้าหมายหลักคือการเล่าเรื่องยากให้ย่อยง่ายและจุดประกายความคิดและการตั้งคำถามของผู้ฟัง

รายการ Point of View

หรือจะเป็นช่อง Point of View ที่มีเทคนิคการเล่าเรื่องวรรณกรรม วรรณคดี ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม การเมือง ที่หลายคนขยาดและมองว่ายากเกินกว่าจะเข้าถึงให้ออกมาเป็นข้อมูลได้อย่างน่าสนใจและชวนให้ติดตามเรื่องราวหรือกระตุ้นให้อยากหาข้อมูลเพิ่มเติม โดยเป็นอีกช่องสำคัญในวงการ Youtube ไทยที่ใช้สื่อเป็นตัวกลางในการถ่ายทอดองค์ความรู้ได้อย่างสนุกสนาน

รายการ Behind History ช่อง REAL

‘อดีตที่เคยเรียน แต่อาจไม่เคยรู้ สิ่งที่เคยดู แต่อาจมีมุมมองที่ไม่เคยเห็น’ รายการ Behind History ที่จะพาผู้ชมไปฟังเรื่องราวเก่าที่นำมาเล่าใหม่ ด้วยมุมมองที่ต่างไปจากเดิม ทั้งเหตุการณ์ทางประวัติศาสตร์หรือบุคคลดัง ฟังเพลิน ๆ แถมยังได้เกร็ดความรู้ใหม่ ๆ ที่นอกเหนือจากในห้องเรียนและไม่เคนได้จากที่ไหนมาก่อน

รายการ คุ้ย Career Dek-D Podcast

รายการ “คุ้ย Career” จาก Dek-D Podcast เป็นรายการที่จะพาทุกคนไปรู้จักอาชีพต่าง ๆ รอบตัว ใครอยากจะเก็บข้อมูลไว้ประกอบการตัดสินใจ หรือใครที่อยู่ในช่วงค้นหาตัวเองและกำลังมองหาอาชีพที่เหมาะกับเรา ไม่ควรพลาด หรือจะมาฟังเพลินเอาสาระพร้อมความเฮฮาก็ถือเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจ 

Edutainment จึงเป็นอีกหนึ่งมิติของการศึกษาที่ช่วยสร้างบรรยากาศที่ดีในการค้นพบโลกความรู้ใหม่ ๆ ที่นอกเหนือจากห้องเรียน สื่อเหล่านี้ไม่เพียงแค่ทำหน้าที่มอบความรู้ ความบันเทิงแต่ยังทำหน้าที่สร้างแรงบันดาลใจและเป็นตัวจุดประกายให้น้อง ๆ อยากจะเรียนรู้และตั้งคำถามกับความรู้ที่เราได้รับการถ่ายทอดมาอีกด้วย

น้อง ๆ มีแหล่ง Edutainment โปรดกันบ้างหรือเปล่า ถ้ามี มาแชร์กันได้