อาชีพสุดท้าทาย : ผู้ตรวจสอบอุบัติเหตุทางการบิน!!

"สิ่งที่คุณเห็นผ่านรายการทีวีที่สรุปสาเหตุเครื่องบินตกภายในเวลา 1 ชั่วโมง
คือสิ่งที่เราทำการค้นหากันตรวจสอบกันอย่างน้อยเป็นเวลา 1 ปี"
บิล เยียร์วู้ด ผู้จัดการของทีมตรวจสอบอุบัติเหตุทางการบินทีมหนึ่งกล่าวไว้
 

     Aircraft Accident Investigator หรือ ผู้ตรวจสอบอุบัติเหตุทางการบิน มีหน้าที่สอบสวนและรายงานสาเหตุของอุบัติเหตุการบินว่าเกิดขึ้นได้อย่างไร ผ่านการสัมภาษณ์ผู้รอดชีวิต วิเคราะห์การทำงานของเครื่องบินผ่านการบันทึกของกล่องดำ ตรวจสอบการทำงานของเครื่องบิน เครื่องยนต์ อุปกรณ์ และส่วนอื่นๆ ของเครื่องบิน โดยปกติแล้ว แต่ละสายการบินจะมีทีมสอบสวนสาเหตุอุบัติเหตุทางการบินของตนเอง ซึ่งเมื่อเกิดเหตุ ทีมสอบสวนจะต้องเข้าไปทำงานร่วมกับทีมค้นหาของทางรัฐบาล สำหรับประเทศไทย คณะกรรมการสอบสวนกรณีอันเกี่ยวกับอุบัติเหตุของอากาศยานในราชอาณาจักรนั้นขึ้นอยู่กับกรมการบินพลเรือน ในสังกัดกระทรวงคมนาคม

      ในสภาวะปกติ พวกเขาจะทำงานวันละประมาณ 8 ชั่วโมง แต่หากเป็นช่วงที่มีอุบัติเหตุทางการบิน อาจจะทำงานถึงวันละ 15 ชั่วโมงทีเดียว รวมถึงต้องพร้อมถูกเรียกตัวตลอด 24 ชั่วโมงและพร้อมที่จะออกเดินทางไปยังทั่วโลก(บริเวณที่คาดว่าเกิดอุบัติเหตุ) ไม่ว่าจะเป็นท่ามกลางหุบเขา ทะเลทราย หรือกลางมหาสมุทร เมื่อไปถึงก็ต้องมีร่างกายที่พร้อมจะเผชิญสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศที่ยากลำยาก อาจจะต้องปีนเขา ดำน้ำ เข้าป่า ต้องถ่ายรูป บันทึกวีดีโอ จดโน้ต (หากเป็นตำแหน่งสูงขึ้น ก็จะมีหน้าที่คุมคนในทีม แบ่งงานกันว่าใครทำหน้าที่อะไร)

      สิ่งที่ต้องตรวจสอบหลักๆ เพื่อค้นหาสาเหตุอุบัติเหตุนั้น สามารถแบ่งเป็นหัวข้อใหญ่ๆ ได้แก่ การปฏิบัติงานของลูกเรือ โครงสร้างเครื่องบิน ระบบเครื่อง การควบคุมจราจรทางการบิน สภาพอากาศ ผู้รอดชีวิต พฤติกรรมของลูกเรือ อย่างเช่นหัวข้อพฤติกรรมของลูกเรือ จะเน้นการนำตัวกัปตันและลูกเรือมาสัมภาษณ์ในห้อง คำถามสำคัญที่ต้องถาม เช่น

- ก่อนเกิดอุบัติเหตุ เที่ยวบินล่าสุดที่คุณทำงานคือเมื่อไร?

     การเข้าทำงานตำแหน่งนี้ เป็นเรื่องที่ "ยาก" ไม่ใช่ยากธรรมดา เพราะยากมาก ควรต้องมีความรู้ด้านเครื่องบินเป็นอย่างดีและควรมีประสบการณ์ด้านการออกแบบเครื่องบิน ในต่างประเทศคนที่ทำอาชีพนี้มักจบสายอาชีพด้านการขนส่งหรือยานพาหนะโดยเฉพาะ 

 
      National Transportation Safety Board(NTSB) หรือ หน่วยงานสอบสวนอุบัติเหตุทางการบิน กล่าวว่า การจะเข้ามาทำงานด้านนี้ ควรเป็นคนรอบรู้และสนใจหลายด้าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องมีความรู้เรื่องเครื่องบินเป็นอย่างดี หากจบปริญญาตรีด้านวิศวกรรมศาสตร์ก็จะยิ่งมีประโยชน์ หรือแม้เป็นปริญญาตรีด้านจิตวิทยาก็สามารถใช้ได้ เพราะจิตวิทยาจะช่วยให้เข้าใจความคิดความอ่านของผู้คนในขณะที่เครื่องบินกำลังเกิดอุบัติเหตุนั่นเอง อย่างทีมสอบสวนอุบัติเหตุทางการบินของ NTSB นั้น แทบทุกคนมีพื้นฐานด้านวิศวกรรมและเครื่องยนต์ บางคนมีความสามารถด้านการขับเครื่องบินอีกด้วย

เงินเดือน เงินเดือนของผู้ตรวจสอบอุบัติเหตุทางการบิน อยู่ที่ปีละประมาณ 650,000 - 900,000 บาท (ตกเดือนละประมาณ 54,000 - 75,000 บาท) แต่หากเป็นตำแหน่งระดับซีเนียร์ อาจได้มากถึงปีละ 3,500,000 บาทเลยทีเดียว

หน่วยงานหรือทีมที่เกี่ยวข้องกับการสืบสวนอุบัติเหตุทางการบิน

     
      - IIC ย่อมาจาก Investigator-In-Charge ซึ่งเป็นทีมหรือบริษัทที่จะเข้าปฏิบัติการทันทีที่มีอุบัติเหตุทางการบิน

      - NTSB ย่อมาจาก National Transportation Safety Board เป็นหน่วยงานสอบสวนอุบัติเหตุทางการบินซึ่งตั้งอยู่ในอเมริกา แต่ก็มักถูกเรียกเพื่อให้เข้าช่วยเหลืออุบัติเหตุทางการบินของต่างประเทศอยู่บ่อยครั้ง

      - FAA ย่อมาจาก Federal Aviation Administration หรือคณะบริหารสหภาพการบิน ไม่ได้มีหน้าที่ลงตรวจสอบสาเหตุอุบัติเหตุการบินโดยตรง แต่ FAA จะเน้นพิสูจน์ว่าอุบัติเหตุทางการบินนั้นๆ เกิดจากการแหกกฎหรือทำผิดข้อบังคับทางการบินใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยหรือไม่ 

      - FBI ย่อมาจาก Federal Bureau of Investigation ... ไม่น่าเชื่อว่า FBI จะเข้ามาเกี่ยวด้วย! เพราะ FBI จะเข้ามาเกี่ยวข้องเมื่ออุบัติเหตุการบินนั้นๆ น่าจะเกี่ยวข้องกับปัญหาความปลอดภัยของประเทศ เช่น การก่อการร้าย

มหาวิทยาลัยในต่างประเทศที่เปิดสอนด้านที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบอุบัติเหตุการบิน
(ระดับปริญญาโท)

Cranfield University(อังกฤษ) - Safety and Accident Investigation - Air Transport 

Florisa Institue of Technology(อเมริกา) - Master of Science in Aviation – Applied Aviation Safety

City University of London(อังกฤษ) - Air Safety Management 

CQUniversity(ออสเตรเลีย) - Master of Accident Investigation

     


       เป็นอีกสาขาการเรียนที่น่าสนใจและคงถูกใจคนรักเครื่องบินแน่นอน เป็นงานที่ท้าทายที่จะได้ช่วยไขปริศนาสาเหตุการเกิดอุบัติเหตุที่คนทั้งโลกจับตามองด้วยค่ะ