สวัสดีค่ะน้องๆ ชาว Dek-D.com... มีใครชอบอาบน้ำหรือซักผ้านานๆ บ้างมั้ยคะ คนที่ชอบทำกิจกรรมที่แช่น้ำนานๆ คงระอากับปัญหาปลายนิ้วมือเหี่ยวย่น หยุบหยับเหมือนลูกองุ่นเก่าๆ เหี่ยวๆ แต่ไม่นานก็หายไป ทิ้งไว้แค่ความน่าสงสัยว่า ทำไมรอยเหี่ยวย่นถึงเกิดขึ้นแค่ส่วนนิ้วมือและนิ้วเท้าของเราเท่านั้น ส่วนอื่นๆ ไม่ยักจะเหี่ยวแบบนี้เลย เรามาคลายข้อสงสัยนี้กันค่ะ
แต่ก่อนนี้ เคยเข้าใจกันว่า สาเหตุที่ทำให้นิ้วมือเหี่ยวย่นเมื่อเจอน้ำ เป็นเพราะน้ำค่อยๆ ซึมผ่านผิวหนังเข้าไป หรือที่เรียกว่า ออสโมซิส เมื่อซึมเข้าไปเรื่อยๆ ก็ทำให้หนังชั้นกำพร้าบวมน้ำ ผิวหนังบริเวณนั้นจึงนูนขึ้นเป็นเส้นๆ... แต่ในวันนี้ มีงานวิจัยใหม่ที่ทำให้เราเข้าใจปัญหานี้มากขึ้น แล้วก็ทำให้เรารู้ว่ากลไกของร่างกายนี้ช่างน่าทึ่งจริงๆ
นั่นเป็นเพราะว่า นิ้วมือเหี่ยวย่นเป็นกลไกของร่างกายที่ปรับตัวให้มนุษย์หยิบจับสิ่งของต่างๆ เมื่อนิ้วมือเปียกได้ถนัดขึ้นนั่นเอง ไม่อย่างนั้นอาจเกิดเหตุการณ์หยิบของแล้วลื่นปรื้ดๆ ตลอด ส่วนนิ้วเท้าที่เหี่ยวย่นก็ช่วยให้ยืนอย่างมั่นคงขึ้นเมื่อต้องอยู่ท่ามกลางพื้นเปียกๆ เปรียบเทียบให้เห็นภาพ กลไกนี้ก็เหมือนกับดอกยางของยางรถยนต์ที่รีดน้ำออกจากหน้าสัมผัสยาง ช่วยให้ยางรถยนต์ยึดเกาะถนนได้ดีแม้พื้นถนนจะเปียกก็ตาม ลองนึกสภาพยางรถเนียนกริ๊บไร้ดอกยางเหมือนห่วงยางริมทะเล แล้วขับมาเร็วๆ โอ้โห ไม่อยากจะนึกสภาพเลยค่ะ
สำหรับสาเหตุที่ทำให้นิ้วเหี่ยวย่นเกิดจากการทำงานของระบบประสาท ที่เกิดขึ้นหลังจากผิวหรือนิ้วมือของเราแช่น้ำนานๆ จนน้ำจากภายนอกซึมเข้ามาจนรบกวนสมดุลในนิ้ว ระบบประสาทอัตโนมัติจึงส่งสัญญาณให้ร่างกายปรับตัว ทำให้หลอดเลือดฝอยที่นิ้วมือหดตัวลง ความดันใต้ผิวหนังจึงลดลงด้วย ซึ่งปลายนิ้วมือของคนเรามีช่องทางที่ช่วยรีดน้ำออกเหมือนยางรถยนต์ จึงเป็นเหตุให้นิ้วของเราจึงเหี่ยวลง หลักการนี้ก็คล้ายๆ กับลูกองุ่นที่จับเข้าเตาอบเพื่อให้น้ำระเหยออกไปจนหมด กลายเป็นลูกเกดที่เรากินกันอยู่ทุกวันนี้นั่นเอง
จากทฤษฎีนี้ได้มีการทดลองจากนักชีววิทยาจากมหาวิทยาลัยนิวคาสเซิล ทำการทดลองโดยให้ผู้ทดลองหยิบลูกหินชนิดเดียวกันทั้งเปียกและแห้ง ในสภาพมือที่ทั้งแห้ง และเหี่ยวย่นจากการแช่น้ำ 30 นาที ผลปรากฏว่าการหยิบจับลูกหินที่เปียกด้วยมือเหี่ยวย่นจะหยิบได้เร็วกว่ามือแห้งค่ะ กลไกของร่างกายเช่นนี้ยังพบได้ในลิงด้วยนะคะ
สุดท้าย น้องๆ คงจะสงสัยว่าถ้าเป็นแบบนั้น ทำไมธรรมชาติไม่ทำให้นิ้วมือและเท้าของเราเหี่ยวตั้งแต่แรกเลยล่ะ นั่นก็เป็นเพราะว่า ถ้านิ้วมือและเท้าของเราเหี่ยวตลอดเวลา ความสามารถในการสัมผัสก็จะลดลง มิหนำซ้ำยังเกิดบาดแผลจากการหยิบจับได้ง่ายกว่าด้วย และข้อสำคัญที่สุด ที่น้องๆ ก็น่าจะรู้สึกเหมือนกันคือ ถ้านิ้วมือเหี่ยวย่นตลอดเวลาก็คงไม่น่าดู ไม่น่าสัมผัสเท่าไหร่ จริงมั้ยคะ^^
ขอขอบคุณข้อมูลและรูปภาพประกอบจาก
www.scientificamerican.com/article/why-do-our-fingers-and-toes-wrinkle-during-a-bath/,
https://pixabay.com/,
www.youtube.com/watch?v=nn6eTYGRnFg
10 ความคิดเห็น
ร่างกายเป็นสิ่งที่วิเศษมาก ชอบคอลัมน์นี้ค่ะ
มีสาระมากค่ะ ชอบๆ
งั้นแบบนี้ก็ไม่เกี่ยวกับ hypertonic solution ใช่มั้ยคะ
รุ่นพี่ที่โรงเรียนเคยบอกว่ามือเ-่ยวเพราะมันเป็น hypertonic solution อะค่ะ พี่เขาบอกผิดหรือยังไงคะ
โอ้ ไม่เคยคิดมาก่อนเลยค่ะว่ามันจะให้ประโยชน์ ตอนแรกคิดมาตลอดว่าไม่ดีเลย มือเ-่ยวๆ จะเสียสุขภาพผิวรึเปล่า อะไรแบบนี้ น่าทึ่งจริงๆ
นึกว่าผิวหนังตรงนิ้วมือมันเ-่ยวจริงๆ ขอบคุณนะคะ ที่อธิบายให้รู้
แล้วการที่ทำงานเหนื่อยๆๆมาแล้วมาโดนน้ำทำไหมมือถึงเ-ยวค่ะ
ขออนุญาตถามค่ะ แล้วทำไมระยะเวลาเมื่อนำมือลงน้ำถึงไม่เท่ากันหรอคะ บางคนเอามือลงแปปเดียวก็เ-่ยว บางคนแช่ไว้นานๆยังไม่เ-่ยวเลยอ่ะค่ะ
เห็นด้วยค่ะ เราแค่ล้างหน้าตอนเช้าก็เ-่ยวเลยอะ อยากรู้วิธีแก้ไข
ตอนแรกคิดว่าเราขาดสารอาหารตัวไหนซะอีก โล่งอกไปที