นักเขียนมือใหม่หลายคนยังไม่เข้าใจความสำคัญของการเลือกมุมมอง ไม่รู้ว่ามีมุมมองแบบไหนให้เลือกใช้บ้าง วันนี้พี่น้องจะมาบอกข้อควรจำสำหรับมือใหม่ เกี่ยวกับการเลือกมุมมองให้กับนิยายของเราค่ะ
1. เข้าใจ POV แต่ละแบบเสียก่อน
หลังจากได้พล็อตที่จะเขียนนิยายแล้ว ขั้นตอนต่อมาคือการเลือกวิธีนำเสนอเรื่องของเรา จะเด่นหรือดับ ขึ้นอยู่กับมุมมองที่เราเลือกเหมือนกัน
POV1 (มุมมองบุคคลที่ 1) เป็นมุมมองที่จำกัดที่สุด แต่ก็ทำให้คนอ่านใกล้ชิดกับตัวละครมากที่สุดเพราะเล่าเรื่องผ่านปากตัวละครเอง แถมยังมีประโยชน์ในการให้ข้อมูลหลอก หรือลวงคนอ่านให้เชื่อตัวละครมากเกินไป (เช่น ใน Gone Girl)
POV3 (มุมมองบุคคลที่ 3) มุมมองที่นิยมที่สุด โดยแบ่งเป็น 2 ระดับ
POV3 (มุมมองบุคคลที่ 3) มุมมองที่นิยมที่สุด โดยแบ่งเป็น 2 ระดับ
POV3 limited (ระดับจำกัด) คือกล้องจับที่ตัวละครใดตัวละครหนึ่งในฉากนั้นๆ ทำให้ตัวละครใกล้ชิดกับตัวละครบ้าง แต่ไม่ถึงกับจำกัดข้อมูลจนเกินไป
POV3 omniscient (ระดับพระเจ้า) กล้องลอยอยู่เหนือเหตุการณ์ทั้งหมด รู้เห็นเหตุการณ์ทุกอย่าง ทำให้คนอ่านอยู่ห่างจากตัวละคร แต่ได้ข้อมูลในเรื่องครบถ้วน (หรือขึ้นอยู่กับว่าคนเขียนจะเปิดเผยเท่าไร)
ยังมี POV2 (มุมมองบุคคลที่ 2) ด้วย แต่ไม่นิยมใช้ในนิยาย (แล้วจะบอกว่าทำไม)
เมื่อเราเข้าใจฟังก์ชั่นของมุมมองแต่ละแบบ จะทำให้เรารู้ว่าเรื่องของเราแบบนี้เล่าเรื่องแบบไหนถึงจะเหมาะ สังเกตว่านิยายลึกลับมักใช้ POV3 เพราะจำเป็นต้องให้ข้อมูลที่ตัวละครหลักไม่รู้ (เช่น ขณะที่ตัวเอกกำลังเดินอยู่ในตึกร้าง มีเงาลึกลับติดตามตัวเขาอยู่)
ในขณะที่นิยายรักหรือดราม่า จะใช้ POV1 เพราะต้องการเน้นอารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร ทำให้คนอ่านสมมติว่าตัวเองเป็นตัวเอกได้เลย
บางเรื่องแค่เล่าคนละมุมมองก็ทำให้อารมณ์เรื่องเปลี่ยนไปได้เลย
ยังมี POV2 (มุมมองบุคคลที่ 2) ด้วย แต่ไม่นิยมใช้ในนิยาย (แล้วจะบอกว่าทำไม)
เมื่อเราเข้าใจฟังก์ชั่นของมุมมองแต่ละแบบ จะทำให้เรารู้ว่าเรื่องของเราแบบนี้เล่าเรื่องแบบไหนถึงจะเหมาะ สังเกตว่านิยายลึกลับมักใช้ POV3 เพราะจำเป็นต้องให้ข้อมูลที่ตัวละครหลักไม่รู้ (เช่น ขณะที่ตัวเอกกำลังเดินอยู่ในตึกร้าง มีเงาลึกลับติดตามตัวเขาอยู่)
ในขณะที่นิยายรักหรือดราม่า จะใช้ POV1 เพราะต้องการเน้นอารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร ทำให้คนอ่านสมมติว่าตัวเองเป็นตัวเอกได้เลย
บางเรื่องแค่เล่าคนละมุมมองก็ทำให้อารมณ์เรื่องเปลี่ยนไปได้เลย
2. อย่าสลับ POV ไปมา
นักเขียนมือใหม่หลายคนใช้วิธีนี้ นั่นคือเลือก POV3 limited แต่สลับตัวละครไปเรื่อย หรือบางทีสลับข้ามไป POV1 เลยก็มี แปลว่าเราไม่ได้วางแผนไว้ก่อนว่าจะยึดมุมมองแบบไหนในการเล่าเรื่อง พอถึงจุดที่เราเล่าด้วยมุมมองนี้ไม่ได้แล้ว จึงเปลี่ยนตามใจฉัน
การสลับมุมมองไปมา สบายเรา แต่เหนื่อยนักอ่าน นอกจากจะทำให้คนอ่านสับสนแล้วยังอาจส่งผลให้คนอ่านไม่ 'สนิท' กับตัวเอกของเราอีกด้วย เพราะเราสลับมุมมองบ่อยไป คนอ่านยังไม่ทันรู้จักตัวละครดีก็ย้ายไปหาอีกตัวละครแล้ว
สำหรับนักเขียนมือใหม่ควรใช้เทคนิคสลับ POV เมื่อมั่นใจว่ามันเป็นผลดีต่อเรื่องของเราจริงๆ และต้องทำอย่างเป็นระบบ เช่นสลับเมื่อเปลี่ยนฉากหรือเปลี่ยนตอนเท่านั้น
การสลับมุมมองไปมา สบายเรา แต่เหนื่อยนักอ่าน นอกจากจะทำให้คนอ่านสับสนแล้วยังอาจส่งผลให้คนอ่านไม่ 'สนิท' กับตัวเอกของเราอีกด้วย เพราะเราสลับมุมมองบ่อยไป คนอ่านยังไม่ทันรู้จักตัวละครดีก็ย้ายไปหาอีกตัวละครแล้ว
สำหรับนักเขียนมือใหม่ควรใช้เทคนิคสลับ POV เมื่อมั่นใจว่ามันเป็นผลดีต่อเรื่องของเราจริงๆ และต้องทำอย่างเป็นระบบ เช่นสลับเมื่อเปลี่ยนฉากหรือเปลี่ยนตอนเท่านั้น
3. มุมมองพระเจ้า ทำให้เรื่องดูไกลตัว
POV3 omniscient หรือที่เรียกกันว่ามุมมองพระเจ้าเป็นมุมมองที่ใช้บ่อยในงานเขียนสมัยก่อน เช่น นิทาน ตำนาน หรือบทละครสมัยก่อน เนื่องจากว่าสมัยนั้นงานเขียนยังไม่ค่อยหวือหวา เน้นการเล่าเรื่องให้ได้ข้อมูล และคนไม่ได้มีแนวคิดปัจเจกบุคคลแบบปัจจุบัน
งานเขียนสมัยนี้เน้นความสมจริงมากขึ้น เน้นดึงอารมณ์ความรู้สึก ทำให้คนอ่านเป็นส่วนหนึ่งของเรื่อง มุมมองแบบพระเจ้าที่เล่าเรื่องแบบคนอ่านอยู่วงนอก จึงกลายเป็นวิธีที่ดึงความสนใจคนอ่านได้น้อยที่สุด
งานเขียนสมัยนี้เน้นความสมจริงมากขึ้น เน้นดึงอารมณ์ความรู้สึก ทำให้คนอ่านเป็นส่วนหนึ่งของเรื่อง มุมมองแบบพระเจ้าที่เล่าเรื่องแบบคนอ่านอยู่วงนอก จึงกลายเป็นวิธีที่ดึงความสนใจคนอ่านได้น้อยที่สุด
4. POV1 ตัวละครรู้เท่าที่เห็น
เนื่องจากเป็นมุมมองที่จำกัดที่สุด จะใช้มุมมองบุคคลที่ 1 คนเขียนต้องรู้พล็อตเรื่องตั้งแต่ต้นจนจบ เพื่อที่แต่งไปจะได้ไม่มีตรงไหนติดขัดเพราะมุมมองนี้
และต้องระวัง อย่าเผลอบรรยายอะไรที่ตัวละครไม่ควรเห็น เพราะ POV1 กล้องคือตาของตัวละคร ตัวไม่ควรรู้ว่ามีใครยืนอยู่ข้างหลัง แต่ถ้าจำเป็นต่อพล็อต เราอาจใส่ไปได้ว่า 'ฉันรู้สึกเหมือนมีใครเดินตามหลัง'
และต้องระวัง อย่าเผลอบรรยายอะไรที่ตัวละครไม่ควรเห็น เพราะ POV1 กล้องคือตาของตัวละคร ตัวไม่ควรรู้ว่ามีใครยืนอยู่ข้างหลัง แต่ถ้าจำเป็นต่อพล็อต เราอาจใส่ไปได้ว่า 'ฉันรู้สึกเหมือนมีใครเดินตามหลัง'
5. POV2 ทำไมไม่เหมาะกับนิยาย
มุมมองบุคคลที่ 2 เป็นการเล่าเรื่องโดยให้คนอ่านเป็นตัวละครไปเลย ใช้สรรพนามว่า 'คุณ' ซึ่งไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับวงการวรรณกรรม มีคนเขียนเรื่องโดยใช้ POV2 มาแล้วหลายคน แต่ไม่เป็นที่นิยมนัก (เรื่องปัจจุบันเห็นจะเป็น Half Bad)
ในขณะที่ POV1 กับ POV3 เน้นจับกล้องที่ตัวละครในเรื่อง POV2 เป็นมุมมองแบบเดียวที่หันกล้องมาจับที่คนอ่าน บังคับให้คนอ่านสมมติว่าตัวเองเป็นตัวเอกของเรื่อง
จุดอ่อนของมันอยู่ที่ คนอ่านจะไม่มีวันเป็นตัวเอกได้ 100% คนอ่านจะรู้ข้อมูลแค่บางส่วนที่ปรากฏในนิยาย ไม่ได้รู้ภูมิหลังละเอียดถึงขนาดเข้าใจว่าทำไมตัวละครถึงทำแบบนี้ เมื่อคนอ่านไม่อินกับตัวละคร ก็จะอ่านเรื่องไม่สนุก
มุมมองแบบนี้จึงเหมาะกับหนังสือแนวฮาวทู หรือท่องเที่ยวมากกว่า
แต่ถ้าใครอยากเขียนแนวนี้ก็ต้องรับความเสี่ยงว่ามันอาจจะไม่โดนใจตลาดเท่าไรนัก
ในขณะที่ POV1 กับ POV3 เน้นจับกล้องที่ตัวละครในเรื่อง POV2 เป็นมุมมองแบบเดียวที่หันกล้องมาจับที่คนอ่าน บังคับให้คนอ่านสมมติว่าตัวเองเป็นตัวเอกของเรื่อง
จุดอ่อนของมันอยู่ที่ คนอ่านจะไม่มีวันเป็นตัวเอกได้ 100% คนอ่านจะรู้ข้อมูลแค่บางส่วนที่ปรากฏในนิยาย ไม่ได้รู้ภูมิหลังละเอียดถึงขนาดเข้าใจว่าทำไมตัวละครถึงทำแบบนี้ เมื่อคนอ่านไม่อินกับตัวละคร ก็จะอ่านเรื่องไม่สนุก
มุมมองแบบนี้จึงเหมาะกับหนังสือแนวฮาวทู หรือท่องเที่ยวมากกว่า
แต่ถ้าใครอยากเขียนแนวนี้ก็ต้องรับความเสี่ยงว่ามันอาจจะไม่โดนใจตลาดเท่าไรนัก
มีนิยายหลายเรื่องที่อ่านแล้วมีเสน่ห์เพราะคนเขียนรู้จักเลือกมุมมองที่สนับสนุนนิยายของเขา อย่าง Meg Cabot คนเขียน Princess Diaries, Boy Next Door ก็เป็นคนที่เลือกมุมมองในการเล่าเรื่องได้เข้ากับเนื้อหาในนิยายและใส่ลูกเล่นในการเล่าให้เป็นรูปแบบไดอารี่ จดหมาย หรืออีเมล์ด้วย
25 ความคิดเห็น
ไม่ค่อยเข้าใจ POV2 เท่าไหร่ มีตัวอย่างนิยายให้มั้ยอ่าครับ= = *ผมใช้แกวสลับมุมมองอยู่บ่อยซะด้วยสิ กรรม*
เวลาอ่านแบบ POV 2 จะรู้สึกเหมือนมีคนกำลังสั่งนู่นสั่งนี่เราอยู่ตลอดเวลา ไม่ชอบบ
จริงๆค่ะ เวลาอ่านแนว POV2 แล้วรู้สึกไม่อินด้วยเลย ==.
มีนะครับ ผมว่าเรื่อง บัวแก้ว ของคุณโสภาค สุวรรณ ก็น่าจะใช่ POV 2 นะครับ
เรื่องนี้สนุกมากๆ ตามความคิดผมนะ
เคยเจอแบบสลับมุมมองอ่านแล้วงงมากเลยค่ะ อ่านอยู่หลายย่อหน้ากว่าจะเก็ทว่าเขาเปลี่ยนมุมมอง (แถมเปลี่ยนบ่อยด้วย ต้องมานั่งคิดอีกว่าเปลี่ยนเป็นใคร เพราะเป็นแบบบุคคลที่1) ไม่ค่อยชอบเท่าไหร่
ส่วนตัวเราจะเขียนแบบ pov3 limited มากกว่าค่ะ
มุมมอง POV2 นึกถึงเกม VN หรือเกมทางเลือกเลยค่ะ เขาสมมติให้เราเป็น 'คุณ' สินะ แต่จริงๆ ในเกมมันอินกว่าใช้กับนิยายเยอะ
ส่วนมากเราใช้มุมมองพระเจ้าค่ะ แต่จะจับที่ตัวเอกเป็นส่วนใหญ่ และบางครั้งก็บรรยายความรู้สึกของตัวเอก(แค่คนเดียว)แบบนี้คนอ่านจะรู้เรื่องหรือเปล่าอะ? เช่น 'เด็กสาวรู้สึกไม่สบายใจกับเรื่องทุกอย่างเลย ถ้าเปลี่ยนมันกลับไปได้ก็ดีสินะ' อะค่ะ
ขอบคุณค่ะ เป็นประโยชน์มากๆ เลย
เรื่องสั้นของ Ernest Hemingway มีมุมมองบุคคลที่สองอยู่หลายเรื่อง สำหรับผมมุมมองบุคคลที่สองมันอ่านแล้วเหนื่อยเกินไป ต้องพยายามอ่านมากเกินไป ไม่มีระยะห่างเว้นไว้สำหรับคนอ่าน มันไม่รู้สึกปลอดภัย และบางครั้งเหมือนโดนคนเขียนกำลังพยายามเสพสังวาสกับเราอยู่
ถึงว่า ทำไมอ่านเรื่องที่ตัวเองแต่งแล้วงง
ปัดโธ่!!!! เปลี่ยนมุมมองบ่อยเกิน
นิยายที่คุณเขียนเป็นมุมมองแบบ POV1 นะคะ
นี่แหละ!!!
คือประเด็นที่สุดของที่สุดในการเขียนนิยาย!!!
ปัญหาโลกแตกเลยก็ว่าได้ เวลาเขียนเรื่องใหม่คิดอยู่นานจะบรรยายแบบมุมไหนดี
แต่ไม่ว่าจะใช้มุมมองไหนบรรยาย ขอให้ตั้งสติและอ่านทบทวนดีๆ เพื่อการสื่อสารที่ดีกับคนอ่าน อย่าขี้เกียจ (บอกตัวเอง)
กำลังคิดอยากเขียนนิยายแบบ POV2 อยู่เลย
นิยาย Half Bad เราว่าก็โอเคนะ
ของเราใช้แบบมุมมองบุคคลที่ 3 ทั้งแบบจำกัด เเละแบบพระเจ้าค่ะ เพราะของเราตัวละครเยอะ บางครั้งต้องสลับฉาก เพื่อไปเล่าอีกคู่หนึ่ง บรรยายแบบนี้จะถนัดกว่า เเต่เราใช้ไม่เคยอ่านนิยายที่บรรยายแบบบุคคลที่ 2 เลยอ่ะ พอจะเเนะนำได้ไหมคะ เคยคิดจะแต่งเเบบนั้นเหมือนกัน เเต่เป็นทำนองคล้ายๆ เกมอ่ะค่ะ เป็นนิยายเเบบมีตัวเลือก
เราก็เขียนpov1 สลับกับ 3 ค่า แต่คือจะแยกกันชัดอยู่นะ คิดว่าตัวเราอ่านเองก็ไม่งงนะแต่ไม่รู้คนอ่านจะงงกับเราเปล่า ตอนเขียนก็มีงง สับสนบ้าง (เขียนเอง งงเอง เผลอบรรยายปนบ้าง )
เหตุผลคือไม่อยากใช้ pov3 ทั้งเรื่องอ่ะค่ะมันไม่อิน ไม่รู้ผิดหลักการเขียนไหมนะ....?
ขอบคุณค่าาา ได้ความรู้ดีๆ อีกแล้ววว