++++พระสารีบุตร ให้กรรมฐาน กับลูกศิษย์ ๔ เดือน ไม่บรรลุแล้วเราจะ ให้ใครเป็นที่พึ่งแก่เราได้ จริงจัง ถ้าต้องการ มรรค ผล นิพพาน ถ้าไม่ใช่พระไตรปิฎก ซึ่ง รวบรวม คำสอนในที่ต่างๆๆ บุคคลต่างๆๆ อัธยาศัยของสั

++++พระสารีบุตร ให้กรรมฐาน กับลูกศิษย์ ๔ เดือน ไม่บรรลุ

++++พระ พุทธเจ้า ให้วันเดียวบรรลุ อรรถกถา ชาดก เล่าว่า เพราะไม่มี อาสยานุสยญาณ (ปัญญารู้อัธยาศัยและอนุสัยของสัตว์ทั้งหลาย เนื่องจากญาณนี้มีแก่พระพุทธเจ้าเท่านั้น) ท่านจึงไม่สามารถเลือก กรรมฐานให้ตรงอัธยาศัยของภิกษุรูปนี้ได้

++++ แล้วเราจะ ให้ใครเป็นที่พึ่งแก่เราได้ จริงจัง ถ้าต้องการ มรรค ผล นิพพาน ถ้าไม่ใช่พระไตรปิฎก ซึ่ง รวบรวม คำสอนในที่ต่างๆๆ บุคคลต่างๆๆ อัธยาศัยของสัตว์ที่ต่างๆๆกัน เพื่อ จะตรงกับ อัธยาศัย จริต อุปนิสัย ของเรา

  ++++เพราะ คนเราต่างกัน ทั้งอุปนิสัย อัธยาศัย จริต ความเคยชิน

+++อรรถกถา บางแห่งกล่าวว่า ภิกษุนี้เป็นพุทธเวไนย (คือพระพุทธเจ้าเท่านั้นจะสอนให้บรรลุได้ ไม่ใช่สาวกเวไนยคือบรรลุด้วยสาวก)

   สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคเจ้าประทับอยู่ในพระเชตวัน อารามของท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ใกล้เมืองสาวัตถี.

+++++ก็สมัยนั้นแล บุตรช่างทองคนหนึ่งซึ่งเป็นอุปัฏฐากของพระสารีบุตรเถระ ได้บวชในสำนักของพระเถระ.

+++พระเถระคิดว่า อสุภกรรมฐานเหมาะสำหรับคนหนุ่มทั้งหลาย จึงได้ให้อสุภกรรมฐานแก่พระหนุ่มนั้นเพื่อกำจัดราคะ.

---จิต แม้สักว่าเสพคุ้นในกรรมฐานนั้นก็ไม่เกิดแก่พระภิกษุนั้น ท่านจึงได้บอกแก่พระเถระว่า กรรมฐานนี้ไม่เป็นอุปการะแก่ผม. พระเถระคิดว่า กรรมฐานนี้เหมาะสำหรับคนหนุ่มทั้งหลาย จึงได้ให้กรรมฐานนั้นนั่นแลซ้ำอีก ๔ เดือนผ่านไปอย่างนี้ ภิกษุนั้นไม่ได้คุณวิเศษแม้สักอย่างหนึ่ง.

               ต่อจากนั้น พระเถระจึงได้กราบทูลถึงเรื่องภิกษุนั้นแม้แด่พระผู้มีพระภาคเจ้า.

               พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า สารีบุตร การรู้กรรมฐานที่สบายแก่ภิกษุนั้น

++++ไม่ใช่วิสัยของเธอ

++++ภิกษุนี้เป็นผู้ที่"พระพุทธเจ้า"จะพึงแนะนำดังนี้แล้ว จึงทรงเนรมิตดอกปทุมมีสีประภัสสร (สีเลื่อมๆ พรายๆ) ด้วยฤทธิ์ ทรงประทาน

ใน มือของพระภิกษุนั้นแล้ว ตรัสว่า เอาเถิดภิกษุ เธอจงเอาก้านดอกปทุมนี้ปักลงบนเนินทรายที่ร่มเงาหลังวิหาร และจงนั่งขัดสมาธิหันหน้าไปหาดอกปทุมนั้น ระลึกภาวนาอยู่ว่า โลหิตํๆ (สีแดงๆ).

               ทราบ ว่า ภิกษุนี้เคยเกิดเป็นช่างทองอย่างเดียวมาถึง ๕๐๐ ชาติ เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงทราบว่านิมิตแห่งสีแดงเหมาะสำหรับภิกษุนั้น จึงได้ทรงประทานโลหิตกรรมฐาน

แก่ภิกษุนั้น. ภิกษุนั้นได้กระทำตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแนะนำ เพียงชั่วครู่เท่านั้นก็ได้บรรลุแม้ฌาน ๔ ในที่นั้นตามลำดับ ปรารภฌานกีฬาโดยนัยมีอนุโลมและปฏิโลมเป็นต้น.

               ลำดับ นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอธิษฐานว่าขอดอกปทุมนี้จงเ่ยว. ภิกษุนั้นออกจากฌาน เห็นดอกปทุมนั้นซึ่งเ่ยวแห้งไปเป็นสีดำ

++++จึงได้อนิจจสัญญาว่า รูปที่ประภัสสรถูกชราย่ำยีแล้ว ต่อแต่นั้น ท่านได้นำดอกปทุมที่เ่ยวแห้งนั้น

++++น้อม เข้าไปแม้ภายใน ต่อจากนั้น ท่านได้เห็นภพทั้ง ๓ ปรากฎดุจไฟติดทั่วแล้วว่า สิ่งใดไม่เที่ยง สิ่งนั้นเป็นทุกข์ สิ่งใดเป็นทุกข์ สิ่งนั้นเป็นอนัตตา.

               ก็ ในที่ไม่ไกลจากภิกษุนั้นผู้เห็นอยู่อย่างนี้ มีสระบัวอยู่สระหนึ่ง พวกเด็กๆ ลงไปในสระนั้น หักดอกปทุมทั้งหลาย แล้ว (นำมา) ทำเป็นกองไว้ ดอกปทุมในน้ำเหล่านั้นปรากฏแก่ภิกษุนั้น ดุจเปลวไฟที่ป่าไม้อ้อ ใบทั้งหลาย (ของดอกปทุมเหล่านั้น) หล่นลงก็ปรากฏแก่ภิกษุนั้นดุจตกลงไปในเหว ส่วนยอดของดอกปทุมที่ทิ้งไว้บนบก เ่ยวแห้งไปแล้ว ปรากฏดุจถูกไฟไหม้.

               ครั้ง นั้น เมื่อภิกษุนั้นเพ่งพินิจธรรมทั้งปวงตามกระแสแห่งธรรมนั้นอยู่ ภพทั้งสามก็ปรากฏเป็นสภาพหาที่พึ่งพิงไม่ได้ ประดุจเรือนถูกไฟไหม้ ฉะนั้น.

+++++(สรุป บรรลุอรหันต์ เพราะภพ สิ้นแล้ว)

               ต่อ จากนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าทั้งที่ประทับอยู่ในพระคันธกุฎีนั่นเอง ก็ทรงแผ่รัศมีแห่งพระสรีระไปเบื้องบนพระภิกษุนั้น และพระรัศมีนั้นก็ท่วมทับใบหน้าของภิกษุนั้นเต็มที่. ลำดับนั้น ท่านนึกรำพึงอยู่ว่านี้อะไรกัน ได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าราวกะว่าเสด็จมาประทับยืนอยู่ใกล้ จึงได้ลุกขึ้นจากอาสนะ ประคองอัญชลี.

               บทว่า อเสสํ ได้แก่ ไม่มีส่วนเหลือ (คือหมดสิ้นทั้งอนุสัย).