การใช้ v. to do / v. to have / v. to be ใช้เมื่อไหร่ยังไง อธิบายง่ายๆหน่อย

ไอ่น้อง!พี่ว่าพี่จะติดFอยู่แล้วหล่ะ

 v. to do / v. to have / v. to be

ต้องบอกก่อนเลยว่า ไม่รู้จะอธิบายยังไงให้เข้าใจเหมือนกัน แต่จะพยายามนะครับ ผิดพลาดประการใดขอโทษด้วยนะครับ

v.to do =
ต้องแยกก่อนว่า ใช้ในส่วนไหนของประโยคว่าจะเป็น ประโยคทั่วไป (Affirmative) ประโยคปฏิเสธ (Negative) หรือว่าเป็นประโยคถาม (Question)

ถ้าใช้ในประโยคทั่วไป (Affirmative) ส่วนมากที่ใช้กันจะใช้ในรูปของ Simple Tense (ตัวอย่างในที่นี้จะเป็น Present Simple แล้วกันนะครับ โครงสร้างของ Tense นี้คือ = Subject + V1 (ผันตามประธาน ** หมายความว่า
ถ้าประธานเป็นเอกพจน์ (He, She, It, John, Sarah, My father) กริยาต้องเติม s ครับ เช่น He runs, She goes, It barks, John loves Sarah, Sarah loves John, My father swims เป็นต้น

ถ้าประธานเป็นพหูพจน์ (We, They) และ/หรือบุรุษที่ 1 (I) 2(You) ง่ายๆ I, You, We, They กริยาไม่ต้องเติมไรเลย (I love you, You love me, We go out, They teach me) เป็นต้น)

ซึ่งการทำประโยคทั่วไป ก็แค่ใช้ให้ถูกต้องตามหลัก Tense ครับ ว่าผู้พูดต้องการะสื่ออะไร เช่น I love you so much. (ก็ถือเป็นประโยคทั่วไปแล้ว)

ทีนี้ คำถามว่า do does มาจากไหนละ?
= ถ้าเป็นในส่วนของประโยคทั่วไป โดยส่วนมากแล้ว do/does จะถูกปิดไว้ครับ (Omitted)
แต่ถ้ากรณีที่ต้องการขยายให้การกระทำนั้นๆ ชัดเจนมากยิ่งขึ้น ก็สามารถใส่ do/does เข้าไปก่อนหน้า v ได้ครับ และจากที่ v ต้องผันตามประธานก็ไม่ต้องผันตามแล้วครับ เพราะมันผันไปตาม do/does เรียบร้อยละ  ลองเปรียบเทียบนะครับ
: I love you. กับ I do love you.
มันจะประมาณว่า ถ้าประโยคแรกคือ ฉันรักคุณ จบ. ทั่วไปก็รักอะ อะไรประมาณนี้ แต่ถ้าต้องการเน้นจริงๆ แบบ รักจริงๆ จังๆ รักมากๆ ก็จะเป็นประโยคที่สองครับ (มันเหมือนแบบ เพิ่มคำว่า จริงๆ เข้าไปถ้าแปลเป็นไทย)

ทีนี้ do/does จะมีบทบาทในสองรูปแบบประโยคซึ่งก็คือ Negative และ Question นะและครับ
การทำประโยคปฏิเสธ ถ้าใช้ do/does ก็คือต้องสอดคล้องกับโครงสร้าง Tense ด้วย ซึ่งก็แน่นอนว่าต้องเป็น Present Simple Tense ทีนี้โครงสร้างมันจะเป็นแบบนี้ครับ
= Subject + do/does + not + v ที่ไม่ต้องเติม s,es,ies (ต่อไปนี้จะขอเรียกว่า v.base) นะครับ

** do/does + not ถ้าเป็นภาษาพูด หรือเขียนปกติทั่วไป สามารถนำมาผนวกกันได้ครับ (contraction) ก็จะเป็น don't, doesn't ครับ
ตัวอย่าง Do ก็ I don't love you. You don't love me. We don't go outside tonight. They don't like him.
ตัวอย่าง Does ก็ He doesn't love her. She doesn't love him. It doesn't sleep. John doesn't like his friends. Sarah doesn't like her new dress. เป็นต้น

รูปแบบสุดท้ายคือ ประโยคคำถาม (Question) ที่นี้ รูปแบบคำถามเนี้ย มันมีสองแบบคือ Yes-No Question และ WH-Question ครับ มาดูโครงสร้างกัน
ถ้าต้องการให้คนที่จะถามตอบว่าใช่ หรือไม่ ก็ใช้ Yes-No Question โครงสร้างมันก็จะเป็นงี้
= Do/Does (ผันตามประธานอีกแล้ว) + Subject + กริยาที่ไม่ต้องผ่านการเติม s หรือ es (ต่อไปจะเรียก V.base) + O/Modifier (กรรมหรือส่วนขยาย) + ?
ก็จะเป็น

=  ส่วนของ Do
Do you love me?, Do I love you? (แปลกๆเน้อ ถามตัวเองว่า ตกลงฉันรักเธอป่ะเนี้ย?), Do we love each other? Do they talk much?
เวลาตอบก็ Yes, I do. No, I don't.
เช่น Do you sleep at 9 p.m. every night?
= No, I don't. (ถ้าต้องการขยายก็จะเป็น No, I don't. หรือ No, I sleep at 11 every night. ก็ไม่ผิด)
= Yes, I do. (ถ้าจะเป็น Yes, I sleep at 9 every night. ก็ไม่ผิดนะครับถ้าอยากพูดเยอะ ฮ่าๆ)

ส่วนของ Does = Does he love me? Does she love her friends? Does it sleep? Does John talk much? Does Sarah love John? เป็นต้น
เวลาตอบก็ Yes, he does. No, she doesn't. ครับ
ตัวอย่างถามตอบอีก เช่น : Does he love me?
= Yes, he does. (จะเป็น Yes, he love you. ก็ไม่ผิด)
= No, he doesn't. (ถ้าต้องการขยายแล้วเป็น No, he loves another girl now. ก็ไม่ผิดครับ)

ส่วน WH-Question เอา What, Which (ถ้าอะไรมีสองสิ่ง แล้วต้องการเลือก) Where, When, Why, How ไปใส่ก่อนหน้า do/does เท่านั้นเองครับ จะเป็น WH-Q. + do/does + subject + v.base + O/Modifier + ?
เช่น Where do you go for a walk?
When does she meet her husband ?

** ถ้ามี WH แล้ว ตามด้วย N ต้องเอาทั้งหมดมาด้วยนะครับ เช่น What colour, What food, Which car, Which colour

เปรียบเทียบ :
What colour do you prefer? (ถามสีทั่วไป)
กับ Which colour do you prefer? (ถามเชิงแบบ มีตัวเลือกมาให้อะครับ งงไหม? ถ้าให้ขัดก็ Which colour do you prefer most? back or white? เป็นต้น)

แต่ว่า ถ้าเป็น Past Simple Tense ปุ๊ป ทุกอย่างที่เกี่ยวข้องกับ do/does (ตามข้างบน) จะเป็นเปลี่ยน did โดยทันที

v. to have ใช้เหมือนกันกับ to do เลยครับ แต่ต่างกันตรงที่ ต่าง Tense เท่านั้นเอง
Tense ที่ใช้ก็จะเป็นพวก Perfect และ Perfect Continuous (หรืออีกชื่อคือ Perfect Progressive) ครับ
- ตัวอย่างในทีนี้จะขอเป็นแค่ส่วนของ Present Perfect Simple นะครับ (Subject + v. to have (have/has ผันตามประธานอีก ถ้าประธานเป็น He, She, It, บุคคล/สัตว์/สิ่งของ อย่างเดียว ใช้ has ถ้า I, You, We, They ใช้ have) + v. ช่องที่ 3
เช่น I have studied English since I was a child. เป็นต้น

ประโยคทั่วไป (Affirmative) ก็จะเป็นเหมือนตามโครงสร้าง Tense ครับ :
I have thought about us for several years.
He has written that report for 4 days.
She has gone to Paris for 2 months.
John has loved Sarah since he met her.
John and Sarah have slept together since they got married. (อย่าเรทนะครับ ฮ่าๆ)

ประโยคปฏิเสธ โครงสร้างมันก็จะเป็น : Subject + have/has (ผันตามประธาน) + not + v3 + o/modifier(กรรมหรือส่วนขยาย รายละเอียดเพิ่มเติม Google ครับ). เช่น She hasn't loved him. He hasn't like her since he met.
I haven't gone to Bangkok for 2 years. We haven't sung for a long time.

ประโยคคำถาม โครงสร้างจะเป็น ส่วนของ Yes/no
Have/has + Subject + V3 + o/modifier + ?
เช่น Have you loved me ? Have Sarah and John lived each other since they got married?
Has he gone to Paris before? Has she ever loved him?

ส่วน WH-Question
WH-Q. + have/has + Subject  + V3 + O/modifier + ?
= What book have you read for 3 days?
= Where have you been for an hour?
= When has she gone to Chiang Mai?
= How has John learned to cook this delicious dish.

ถ้าเป็น Past (Past Perfect Simple) นะครับ เปลี่ยนจาก Has/have ข้างบนทั้งหมด ให้เป็น had ครับ

** อย่าไปจำสับสนกับ have ที่แปลว่า มี นะครับ อันนั้นจะอยู่ในส่วนของ Present Simple Tense.
เช่น I have a red car. (ฉันมีรถสีแดง) (เป็น Present Simple Tense.)
I have had this red car for 3 days. (ฉันมีรถสีแดงคันนี้ได้สามวันแล้ว) (เป็ร Present Perfect Tense. ทันที)

He has many assignments to do. (เขามีงานที่ต้องทำเยอะแยะ) (เป็น Present Simple Tense)
He has had many assignment to do since he decided to study this major. (เขาทีงานที่ต้องทำเนอะแยะมากมายตั้งแต่ที่เขาเริ่มเรียนเอกนี้) (เป็น Present Perfect Tense)

v. to be คล้ายกับด้านบน ทั้ง v. to do และ v. to have ครับ ต่างกันตรง Tense อีกเช่นกัน
v. to be = ส่วนมากแล้วจะใช้กับ Continuous Tense ครับ, ใช้เป็น ส่วนของ Passive Voice (ประธานถูกและครับ) แล้วเป็น Subjective Complement (ส่วนเติมเต็มของประธานนั้นเอง) ตามที่ 7 เขียนไว้ (แบบงงหน่อยๆ) อีกด้วย
ถ้าเป็น ส่วนของ Tense ขอยกตัวอย่างแค่ Present Continuous (Progressive) Tense แล้วกันนะครับ โครงสร้างของ Tense นี้คือ Subject + v.to be (is, am, are ผันตามประธานอีกครับ) + v-ing + o/modifier.

ตัวอย่างในส่วนของประโยคแบบทั่วไป ( Affirmative )
= I am going to Paris next week.
= He is playing the piano right now.
= She is drinking an orange juice.
= Our profit is increasing this month.
= We are talking about this project at this moment.

ในส่วนของประโยคปฏิเสธเป็น = Subject + v. to be ( is, am, are) + not + V-ing + O/modifier.
ตัวอย่างเช่น
= I am not reading any book right now.
= He has not (hasn't) going anywhere.
= She has not (hasn't) sleeping at this time.
= We are not (aren't) talking about you now.
= They aren't studying.

ประโยคคำถามส่วนของ Yes-No Question จะเป็นโครงสร้างนี้ครับ
= Is, Am, Are + subject + v-ing + o/modifier + ?
เช่น
- Are you doing your assignment now?
- Am I talking to the right person?
- Is he talking to anybody at this moment?
- Is John sleeping?

ส่วนของ WH-Question จะเป็นโครงสร้านี้ครับ
= WH-Q. + is, am, are + subject + v-ing + o/modifier + ?
ตัวอย่างเช่น :
How many pens are you going to buy?
What type of men is he finding?
What kind of food is John cooking?
Where is the show coming?

ในส่วนของ Passive Voice ซึ่งประธานเป็นผู้ถูกกระทำจะมีโครงสร้างหลักๆคือ v.to be + v.3
ถ้าการกระทำ อยู่ในส่วนของ Present Simple Test และต้องการให้ประธานเป็นผู้ถูกกระทำจะมีโครงสร้างแบบนี้ครับ Subject + is, am, are (ผันตามประธาน) + v3 + o/modifier. ครับ
(งงไหมว่า Present Sim ทำไมถึงเป็น is am are ละ ก็เพราะว่า โครงสร้างหลัก Present Simple Tense คือ Subject + V1 (ผันตามประธาน) และมีโครงสร้างของ Passive Voice ที่เป็น v. to be + v.3 มาอีก เพราะ ฉนั้น เวลาแทน (เหมือนแทนสูตร) ก็จะต้องต่อจากหางของ Tense นั้นๆ
Subject + v1 (ผตปธ.) เวลาทำให้เป็น PV เอา v.to be ไปแทน v1 (ซึ่งช่องที่ 1 ของ v.to be ก็คือ is, am, are แล้วก็ต้องผันตามประธานนั้นเอง) จะกลายเป็น Subject + v.to be (is, am, are ผตปธ.) + v3 นั้นเอง (ถ้างง กูเกิ้ลโลดครับ)

ตัวอย่างก็เป็น That dog is kicked by me. (หมาถูกทำให้เตะโดยฉัน)
My assignments are done by myself.
I am loved by God.

ถ้าเป็นปฏิเสธ โครงสร้างจะเป็น = Subject + is, am, are + not + v3 + o/modifier.
เช่น That dog isn't kicked by me.
My assignments aren't done by myself. เป็นต้น

ถ้าเป็นคำถาม Yes-No Question จะเป็น Is, Am, Are + Subject + V3 + o/modifier + ?
Is that dog kicked by me?
Are my assignments done myself. (5555)
Is iPhone used for playing games or making a call?
Am I loved by my husband? (555555)

เหมือนกันครับ ถ้าเป็น WH-Question ก็เอาไว้ข้างหน้าสุดเหมือนเดิม
WH-Q. + is, am, are + subject + v3 + o/modifier + ?
ตัวอย่าง
When are your assignment done?
Where is he born?
What document is it burnt?

ส่วนที่เป็น Subjective Complement คือส่วนเติมเต็มของประธานครับ เป็นได้ทั้ง noun, noun phrase, adjective, preposition ครับ

He is a boy., He is handsome., He is under the tree.
She is a girl., She is beautiful., She is at the corner.
I am a man., I am so lucky., I am in my room.

เพิ่มเติม google ครับ

:D อยากรู้อะไรเพิ่มตาม ถามได้นะครับ
อ่อ แล้วก็ ถ้าต้องการทำให้เป็น Past เปลี่ยนจาก is, am, are เป็น was, were ให้หมดครับ

สุดยอดเข้าใจแล้วครับ

คงต้องตั้งใจเรียนแล้วละครับ