ครั้งแรกของ “พลุ” ที่สามารถระเบิดในอวกาศ และ “พลุ” มีที่มาและ ทำอย่างไรเมื่อจุดแล้วมีลวดลายและมีสันสันสวยงาม

[HenryDetchbordin]

เมื่อครั้งวันลอยกระทง บรรดาดอกไม้ไฟ และพลุก็ประโคมกันจุดให้หูแตกเลยทีเดียว เฮนรี่เลยเกิดข้องสงสัยว่า “พลุ” ทำมาจากอะไรแล้วทำอย่างไรถึงได้มีลวดลาย เช่น รูปหัวใจ รูปดอกไม้ได้นะ.......เฮนรี่ไปหามาให้อ่านกันครับ ก่อนอื่นลองอ่านเรื่อง “พลุนัดแรกที่ระเบิดในอวกาศ” กันก่อน ว่าทำไมฝรั่งชอบทำให้ยากๆ จุดพลุให้ไประเบิดบนชั้นอวกาศไรอย่างงี้ เหอๆๆ.... ลองอ่านกันนะค้าบ

 

พลุนัดแรกที่ระเบิดในอวกาศ

 

พลุของมือสมัครเล่นนัดแรกมีชื่อว่า GoFast ซึ่งจัดเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ที่สามารถระเบิดได้ที่ความสูงถึง 100 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเล

พลุขนาดความสูง 7 เมตรซึ่งถูกนำมาทดสอบที่ทะเลทราย Nevada’s Black Rock เมื่อวันจันทร์ที่ผ่านมา โดยมีการติดตั้งชุดสัญญาณวิทยุเพื่อตรวจจับตำแหน่งและความสูงขณะกำลังขึ้นสู่ท้องฟ้า

ทีม Civilian Space Exploration (CSXT) ผู้สร้างพลุราคาหนึ่งแสนดอนลาร์ให้ความเห็นว่า พลุนัดนี้มีกำลังส่งสูงสุดเท่าที่นักสร้างพลุมือสมัครเล่นเคยสร้างมา

ความสำเร็จครั้งนี้เกิดขึ้นยาวนานกว่า 2 ปีที่ผ่านมา หลังจากความพยายามในการทดสอบครั้งสุดท้ายเมื่อปี 2002 ซึ่งการทดสอบครั้งนั้นประสบความล้มเหลว เนื่องจากพลุได้ระเบิดออกหลังจากที่ถูกปล่อยเพียง 3 วินาที

Eric Knight ผู้นำทีมสร้างพลุนี้กล่าวว่า การทดสอบครั้งนี้เป็นเสมือนลานนาฬิกาที่ดำเนินไปเรื่อย ๆ ท่ามกลางสายตาและเสียงเชียร์ของลูกทีม และ US Federal Aviation Administration

พลุมีความเร่งสูง โดยมีความเร็วสูงถึง 6500 กิโลเมตรต่อชั่วโมงภายในระยะเวลาเพียง 9 วินาที เมื่อพลุขึ้นสูงจุดที่สูงที่สุดแล้ว จะค้างอยู่ในอากาศนาน 2-3 นาที ก่อนที่จะตกกลับลงมาสู่ผิวโลก โดยการเดินทางทั้งหมดของพลุนั้นเกิดขึ้นน้อยกว่า 15 นาที

องค์กรที่ดูแลเรื่องพลุของประเทศอังกฤษ หรือ UK Rocketry Association ได้แสดงความยินดีกับทีมสร้างพลุ โดย John Bonsor หนึ่งในผู้ก่อตั้งองค์กรนี้กล่าวว่า การทดสอบครั้งนี้จัดเป็นความสำเร็จครั้งสำคัญครั้งหนึ่ง

นอกจากนั้น Bonsor ยังกล่าวต่อไปว่า จากประวัติของพลุที่ย้อนหลังไปเมื่อช่วงปี 1930 ข้อจำกัดหลักของพลุที่ขึ้นสู่อวกาศ คือ ลักษณะทางกายภาพของพลุ และ ข้อจำกัดด้านนโยบาย

ประการแรกนั้น ผู้สร้างพลุจะต้องหาวิธีการบรรจุเชื้อเพลิงเพื่อให้เหมาะสมกับระยะทางที่จะขึ้นสู่อวกาศโดยไม่ให้น้ำหนักของเชื้อเพลิงมาสร้างปัญหาในการทำงาน ประการที่สอง คือ ปัญหาเกี่ยวกับการขออนุญาตทำการทดสอบพลุที่สร้างขึ้น ซึ่งบางครั้งอาจมีข้อจำกัดค่อนข้างมาก

Bonsor กล่าวอีกด้วยว่า ในปัจจุบันอุปสรรคต่าง ๆ ในการทดสอบพลุนั้นไม่ค่อยเป็นปัญหาเท่าใดนัก เนื่องจากทีมผู้สร้างบางทีมสามารถทำความสูงได้ถึง 50 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเล และเมื่อประมาณ 10 ที่ผ่านมาสามารถทำความสูงได้ถึง 100 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเล

แต่อย่างไรก็ตาม ความสำเร็จครั้งนี้ไม่ค่อยโด่งดังมากนักเนื่องจาก มีข่าวการนำเสนอเกี่ยวกับทีมผู้ชนะในการแข่งขัน X-Prize โดยมีเงินรางวัลสูงถึง 10 ล้านดอลล่าร์ให้กับทีมผู้สร้างที่สามารถนำลูกเรือขึ้นสู่ห้วงอวกาศได้ภายในเวลาสองสัปดาห์

บริษัท US Company Scaled Composites ได้ทำการบันทึกไว้ว่า เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคมที่ผ่านมาสามารถนำนักบินขึ้นสู่ความสูง 65 กิโลเมตรเหนือผิวโลกได้สำเร็จ โดยมีผู้สังเกตการณ์ได้ให้ความเห็นว่าบริษัทนี้ควรได้รับรางวัลชนะเลิศ X-prize นี้ไป

ในปี 1997 ได้มาการจัดการแข่งขันในทำนองเดียวกันสำหรับผู้สร้างพลุ ภายใต้ชื่อการแข่งขันที่ว่า The Cheap Access To Space หรือ CATS Prize เงินรางวัลมูลค่า 250,000 ดอลล่าร์จะถูกมอบให้กับผู้ชนะเลิศที่สร้างพลุที่สามารถรับน้ำหนักได้ 2 กิโลกรัมและขึ้นสู่ความสูงที่ระดับ 200 กิโลเมตรเหนือระดับน้ำทะเล แต่สำหรับการแข่งขันในครั้งนั้น ไม่มีผู้ได้รับรางวัล เนื่องจากรางวัลนี้ได้กำหนดระยะเวลาการแข่งขันไว้เพียง 3 ปี นั่นคือ รางวัลได้หมดเขตลงเมื่อปี 2000 ที่ผ่านมา

 

และต่อด้วยเรื่อง “พลุ”  มันทำมาจากอะไร แล้วทำไมถึงทำลวดลายได้กันน่ะ

 

 

กว่าจะมาเป็นพลุสวยๆให้เราเห็นบนท้องฟ้าได้เนี่ยช่างทำดอกไม้ไฟ(ชื่อภาษาอังกฤษคือpyrotechnists-) เค้าต้องคิดค้น ออกแบบ และผสมสารเคมีต่างๆมากมายเลยนะ โดยเจ้าสารเคมีทั้งหลายจะถูกบรรจุลงในเปลือกทรงกลมแข็งๆ เจ้าเปลือกที่ว่านี่ประกอบไปด้วยท่อเล็กๆ และกระดาษที่ห่อไปห่อมาอีกหลายชั้น ยิ่งตัวเปลือกนี้สลับซับซ้อนมากเท่าไหร่ก็จะทำให้พลุลูกนั้นแตกออกเป็นหลายๆลูกได้เท่านั้น นอกจากนี้แล้ว ตัวเปลือกนี้แหละที่เป็นตัวควบคุมการหน่วงเวลาระหว่างการระเบิดแต่ละครั้ง

ถ้านึกถึงตอนที่เค้าจุดพลุกัน มันจะมีเสียงหวีดดดด ตอนที่พลุแหวกขึ้นไปกลางอากาศ ก่อนที่จะระเบิดดังๆ พร้อมทั้งแตกตัวออกเป็นรูปสวยๆให้เราเห็นกัน ...นึกออกป่าว?? เสียงพวกนี้มาจากส่วนประกอบที่เรียกว่าflash powderซึ่งเคยใช้สำหรับให้แสง flash ในการถ่ายรูปนั่นเอง เจ้า flash powder นี้ผสมมาจากโลหะที่มีคุณสมบัติเป็นเชื้อเพลิง กับสารเคมีที่คอยทำหน้าที่ให้ออกซิเจนกับเชื้อเพลิงนั้น พอมารวมกันก็เลยติดเป็นไฟขึ้นมาได้ไง อัตราส่วนที่แตกต่างกันของผงโลหะกับตัวที่ให้ออกซิเจนนี้แหละที่ก่อให้เกิดเสียงที่แตกต่างกันไปสำหรับพลุแต่ละอัน

 

เอ...แล้วสารเคมีอะไรที่ทำให้เกิดเสียงระเบิดดังๆได้นะ ?? ...สมัยก่อนชาวกรีกและโรมันโบราณ เคยใช้สารบิสมัทในการผลิดเครื่องสำอางค์ต่างๆ แต่ปัจจุบันนี้ นักเคมีเอาBismuth trioxide (บิสมัท ไตรออกไซด์)มาผสมลงใน flash powder เพราะค้นพบว่าเจ้าสารนี้แหละ ที่ก่อให้เกิดเสียงระเบิดดังกึกก้องได้ดีมากๆ จนเค้าตั้งชื่อให้พลุที่ผสมเจ้านี่จนระเบิดได้ดังมากๆว่าDragon eggs หรือ ไข่มังกรนั่นเอง (ไม่เห็นเข้าใจเลยว่าเกี่ยวกันยังไง - -") นอกจากนี้แล้ว เสียงหวีดแหลมของพลุตอนแหวกอากาศขึ้นไปนั้นมีส่วนผสม 4 อย่างด้วยกัน สองในสี่นั้นคือ พวกวัตถุกันเสียกับวาสลีน o_O+ จริงหรอเนี่ย!!

พูดถึงเสียงไปแล้ว...มาดูแสงกับสีกันบ้าง เค้าบอกว่าสีของดอกไม้ไฟแต่ละอันนั้นขึ้นอยู่กับผงโลหะที่เค้าใส่ลงไปนั่นเอง แล้วโลหะชนิดไหน ให้แสงสีอะไรกันบ้างล่ะนี่...

 

ทองแดง  ให้แสงสีฟ้า 

 

 แบเรี่ยม  (สารที่ใส่ในยาเบื่อหนูและใช้ผลิตแก้วด้วย) ให้แสงสีเขียว

 

 แคลเซี่ยม ให้แสงสีส้ม

  

โซเดียม ให้แสงสีเหลือง

 

อะลูมิเนียมและไทเทเนี่ยม  ให้แสงสีขาว

 

ทีนี้...ด้วยความช่างคิด ช่างประดิษฐ์ของมนุษย์เรา จะให้ดอกไม้ไฟมันออกมาเป็นดอกกลมๆแบบเดียวก็ดูจะง่ายไป เราก็เลยได้เห็นดอกไม้ไฟรูปต่างๆ เช่น เป็นธงชาติไทย เป็นต้น แล้วเค้าทำกันยังไงนะ?? ช่างทำดอกไม้ไฟเค้าต้องออกแบบรูปที่ต้องการลงบนกระดาษไขก่อน แล้วก็จัดวางผงโลหะลงไปตามสีที่ต้องการ ภาพที่เราเห็นบนท้องฟ้า จะเป็นภาพกลับซ้ายไปขวา (เหมือนเวลาส่องกระจก) ของภาพที่เค้าวาดไว้บนกระดาษไข

เนื่องจากว่าเวลาที่พลุมันขึ้นไประเบิดกลางอากาศ ภาพที่เราเห็นจะเป็นภาพสองมิติเท่านั้น ทำให้คนที่ยืนอยู่คนละที่กัน เห็นภาพที่เกิดขึ้นไม่เหมือนกัน เพราะฉะนั้นเวลาจุด เค้าก็เลยมักจะจุดพลุแบบเดียวกันขึ้นไปทีละสองอัน เพื่อให้เห็นภาพสวยๆกันได้อย่างทั่วถึง ทุกองศาไง

 

 

โปรดจงระวังเมื่อได้เล่นกับไฟ 555

 

 

ขอขอบคุณ

vcharkarn.com

Duncan Graham-Rowe from newscientist.com/ 
 DEK-D.COM

ภาพประกอบ

nikkipilk.sc10.co.uk

zastavki.com/pictures/1600x1200/2008/Photoshop_Firework

wikimedia.org

rocketryplanet.com

digitalriver.com/

the-rocketman.com

spaceflightnews.net

สำหรับข้อมูลดีๆค้าบ

 







 

เฮนรี่ขอฝากเวปไซต์ที่รวบรวมเนื้อหาสาระไว้มากมาย

เข้าไปอ่านกันได้ฟรีๆค้าบผม.......

 

จิ้ม>>คลับของคนมีคลาส

จิ้ม>>Facebook ของ คลับคนมีคลาส

และ คลับสำหรับคำศัพท์ภาษาอังกฤษ

จิ้ม >>> English Fit Fit

ไว้ในอ้อมใจด้วยนะค้าบผม ^_^