
Spoil
- "ฮอร์โมนเพศ" เป็นสิ่งที่ทำให้เราเกิดความเปลี่ยนแปลง ‘ที่แตกต่างกัน’ ในแต่ละเพศสภาพ
- ฮอร์โมนเพศชายผลิตในอัณฑะ และมีบางส่วนผลิตในต่อมหมวกไต ทำให้เพศหญิงก็มีฮอร์โมนเพศชายด้วย
- เพศหญิงอาจจะมีระดับฮอร์โมนเพศที่ไม่คงที่ และลดลงในวัยหมดประจำเดือน ต่างจากเพศชายที่ที่ยังคงระดับของฮอร์โมนเพศไว้ได้ตลอดแม้เป็นผู้สูงอายุแล้ว
ฮอร์โมนเพศคืออะไร มีตอนไหน ทำให้ร่างกายเราเปลี่ยนแปลงยังไง?
ใครเคยสงสัยไหมครับว่า ทำไมผู้หญิงกับผู้ชายถึงมีอะไรหลายๆ อย่างต่างกัน ที่ไม่ใช่แค่สรีระรูปร่าง แต่เป็นลักษณะนิสัย การแสดงออก การตอบสนองต่ออารมณ์ความรู้สึก เป็นต้น หนึ่งในสาเหตุของความต่างนี้คือเรื่องที่พี่หมอกำลังจะอธิบายให้ฟังครับ นั่นคือเรื่องของ "ฮอร์โมนเพศ" นั่นเอง
.png)
ฮอร์โมนเพศทำให้เพศสภาพต่างกัน
"ฮอร์โมนเพศ" เป็นสิ่งที่ทำให้เราเกิดความเปลี่ยนแปลง ‘ที่แตกต่างกัน’ ในแต่ละเพศสภาพ เพราะความสมดุลระหว่างฮอร์โมนนี้เอง เป็นสิ่งกำหนดร่างกายของเราแทบจะทั้งหมด เสมือนเป็นศูนย์สั่งการในเรื่อง inside out เลยทีเดียวครับ
เพราะนอกจากการแสดงออกทางเพศสภาพที่เป็นผลจากฮอร์โมน เช่น เต้านม อวัยวะเพศ เส้นขนบริเวณต่างๆ ที่แตกต่างกันออกไปแล้ว ยังมีกล้ามเนื้อที่แข็งแรงกว่าซึ่งพบได้มากกว่าในเพศชาย หรือปริมาณไขมันสะสมในร่างกายบางส่วนก็มีมากในเพศหญิง เป็นต้นครับ
โดยทุกฮอร์โมนมีตั้งแต่ก่อนที่เราจะเกิดไปจนถึงช่วงที่หมดวัยเจริญพันธุ์เลยครับ แต่อาจจะมีฮอร์โมน ในปริมาณที่มากน้อยแตกต่างกันไป ในแต่ละเพศและวัยด้วยครับ
ฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone)
ส่วนมากแล้วฮอร์โมนเพศชาย (testosterone) จะผลิตในอัณฑะ และมีบางส่วนผลิตในต่อมหมวกไต (Adrenal gland) ทำให้ผู้หญิงเองก็มีฮอร์โมนเพศชายบ้างด้วยบางส่วนเช่นกัน
ฮอร์โมนเพศชายจะส่งผลต่อทารกเพศชายตั้งแต่เด็กในท้องเลยครับ เนื่องจากเป็นฮอร์โมนสำคัญที่ช่วยให้กระตุ้นเนื้อเยื่อที่มี Androgen receptor เพื่อรับการกระตุ้นให้เกิดสิ่งต่างๆ เช่น การเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ กระดูกบริเวณที่เป็นรูปร่างของเพศชาย เช่น อวัยวะเพศชาย หรือไหล่ที่กว้างกว่าเพศหญิง เป็นต้น
นอกจากนี้ยังมีเส้นขนในที่ต่างๆ เมื่อเราโตขึ้นมื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์เช่นกัน ถ้าหากเรามีฮอร์โมนเพศชายมาก จะทำให้ขนบริเวณตามตัวหรือรักแร้มากกว่าเพศหญิง หรือตัวสูงขึ้น แม้กระทั่งช่วงเวลาที่มีอารมณ์ทางเพศ และใช้ในการสืบพันธุ์
และเมื่อสิ่งต่างๆ เหล่านี้เจริญเต็มที่ก็ส่งผลต่อการมีอารมณ์ทางเพศ หรือแม้กระทั่งอารมณ์โดยทั่วไปของแต่ละเพศด้วย จึงสังเกตได้ว่า เพศชายบางครั้งจะมีอารมณ์ที่ก้าวร้าวมากกว่า และมีโอกาสที่จะใช้ความรุนแรงมากกว่า เป็นต้น แต่ไม่ใช่ว่าส่วนของตรงนี้จะไม่มีในเพศหญิงเลยนะครับ
ฮอร์โมนเพศหญิง (Estrogen and progesterone)
จะผลิตมาจากส่วนของรังไข่ โดยอยู่ภายใต้การควบคุมของ Pituitary gland (ต่อมใต้สมอง) อีกทีหนึ่ง โดยมีหน้าที่ตั้งแต่ก่อนคลอดเช่นเดียวกัน คือสร้างรูปลักษณ์ภายนอกให้เหมือนเพศหญิงก่อน
เมื่อเจริญเติบโตมาสู่วัยเด็ก และวัยก่อนที่จะเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์นั้น ปริมาณที่มากขึ้นของฮอร์โมน นอกจากจะจัดสรรรูปร่างให้เป็นเพศหญิงที่เหมาะสมกับการสืบพันธุ์แล้ว คือการมีหน้าอก และมีสะโพกที่ผายออกมากขึ้น และยังเป็นส่วนหนึ่งในการควบคุมประจำเดือน อารมณ์ที่แปรผันไปในแต่ละช่วงเวลาของเดือนอีกด้วย
เพศหญิงอาจจะมีระดับฮอร์โมนเพศที่ไม่คงที่ และลดลงในวัยหมดประจำเดือน (Menopause) ต่างจากเพศชายที่อาจจะยังคงระดับของฮอร์โมนเพศไว้ได้ตลอดแม้เป็นผู้สูงอายุแล้ว
นอกจากนี้ ฮอร์โมนเพศหญิงยังมีฮอร์โมนสังเคราะห์ที่ใช้อย่างแพร่หลายหรือมาในรูปแบบของยาคุมกำเนิด โดยนอกจากคุมกำเนิดแล้วยังใช้เพื่อการรักษา เสริมฮอร์โมนในบางคนที่ฮอร์โมนไม่สม่ำเสมอ และยาคุมกำเนิดบางประเภทก็ช่วยในการปรับสภาพผิว หรือรักษาสิวได้เช่นกัน

เป็นอย่างไรบ้างครับ เรื่องของฮอร์โมนเพศที่มีในร่างกายทุกคน แม้จะเป็นเรื่องที่กว้างและซับซ้อนมากสำหรับน้องๆ แต่ก็เป็นเรื่องควรรู้ โดยเฉพาะเรื่องของการกินฮอร์โมนเสริม อย่าลืมว่าทุกอย่างมีผลเสียและผลข้างเคียงตามมาเช่นเดียวกัน หากใครกำลังคิดว่าจะทดลองซื้อยามากินเพิ่มขนาดเต้านม หรือเสริมอวัยวะเพศใดๆ ก็อยากให้หาข้อมูลให้รอบด้าน หรือปรึกษาแพทย์ก่อนจะดีกว่าครับ
อ่านเรื่อง กินยาคุมกำเนิดเพื่อปรับฮอร์โมน เพิ่มเติม
ใครมีคำถามข้อสงสัยอะไร คอมเม้นต์ไว้ได้เลยครับ
นพ.ชนม์พิสิฐ มณฑล
1 ความคิดเห็น