Teen Coach EP.57 : ทำไงดี? เมื่อครอบครัวไม่ใช่เซฟโซนของเราอีกต่อไป

เคยไหมกับการที่รู้สึกว่าบ้านไม่ใช่พื้นที่ปลอดภัย ไม่ได้มีความสุข เราอยู่แล้วไม่สบายใจ บางครั้งก็มาในรูปแบบของผู้คนที่เราร่วมอาศัยอยู่ด้วย ทำให้อึดอัด แต่เราก็ตัดขาดไม่ได้ ตรงกันข้ามกับเพื่อนสนิทหรือแฟน หากเราอยู่กับเขาแล้วไม่โอ เราก็เลือกที่จะตัดขาดความสัมพันธ์ได้ แต่พอเป็นครอบครัว มันกลายเป็นเรื่องยากทันที 

ปัญหาเหล่านี้พบได้บ่อยในสังคม และสัญญาณง่ายๆ ที่สังเกตได้ว่า เมื่อไรที่ความสัมพันธ์ระหว่างเรากับพ่อแม่เริ่มเป็นพิษก็คือ 

• ขาดความเห็นอกเห็นใจ พ่อแม่ที่ไม่สนใจคนอื่น ไม่สนใจความรู้สึกลูก อาจจะต้องการให้ลูกเป็นไปตามความคาดหวังของตัวเอง ขาดความห่วงใย ดูแล เอาใจใส่
• ควบคุมมากเกินไป บางครั้งก้มาในรูปแบบของคำว่าเป็นห่วง ห้ามทำนู่น ห้ามไปนี่โดยไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งการพูดคุย และตกลงกันว่าควระจะอยู่ในระดับไหน จึงเป็นทางออกที่พึงกระทำ แต่ก็อาจจะขึ้นอยู่กับแต่ละครอบครัว
• ชอบวิจารณ์ ไม่ค่อยจะได้ยินคำพูดที่ดี หรือคำชมออกมาจากปากเขาเท่าไหร่ มันอาจจะทำให้กำลังใจถดถอย รู้สึกแย่ ได้รับแต่คำติ คำด่า การเลี่ยงจึงเป็นทางออกที่ดีที่สุด
• ชอบโทษคนอื่น โทษทุกอย่าง ยกเว้นโทษตัวเอง เป็นเรื่องที่เห็นได้บ่อยโดยเฉพาะอย่างยิ่งครอบครัวชาวเอเชีย พ่อแม่มักจะคิดว่าตัวเองถูกเสมอ ซึ่งได้บางครั้งการกระทำเหล่านี้ไม่ได้ส่งผลแค่ต่อลูก แต่ยังไปถึงคนรอบข้างด้วย

ซึ่งสัญญาณเหล่านี้อาจจะแตกต่างไปในแต่ละครอบครัวนะคะ บางบ้านอาจจะมีลักษณะที่ติดตัวมาตั้งแต่เเรกอยู่แล้ว แต่เมื่อใดก็ตามที่ ‘ตัวเรา’ เริ่มรู้สึกไม่โอเค อึดอัดใจ หรือพ่อแม่กำลังล้ำเส้น  เรียกได้ว่าเป็นความสัมพันธ์ที่เป็นพิษแล้วล่ะ

แต่ด้วยคำว่า 'ครอบครัว' ที่มีอยู่ ก็อาจทำให้การหลบ หลีก หรือเลี่ยงปัญญาเป็นเรื่องยาก แต่ถ้าอยากบรรเทาพิษร้ายที่กัดกินความรู้สึกเรา ก็มีวีธีรับมือ (อย่างประนีประนอม) ได้ ดังนี้

เราเลือกครอบครัวไม่ได้ เราเลือกพ่อแม่ไม่ได้ ซึ่งในบางครั้ง การมีครอบครัวที่ทำให้เรารู้สึกแย่ จนเราไม่อยากจะอยู่ หรือแม้แต่ไม่ได้รู้สึกผูกพันกับครอบครัว ความรู้สึกเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้ และไม่ใช่เรื่องที่ผิดเลยนะคะที่จะรู้สึกแบบนั้น สิ่งที่ควรทำไม่ใช่รู้สึกผิดกับมัน แต่เป็นการรับมือต่างหาก ซึ่งแต่ละครอบครัวก็จะแตกต่างกันไป แต่อย่าลืมว่าสิ่งที่สำคัญที่สุดคือตัวเราเอง สภาพจิตใจของเรา เมื่อไรที่ไม่โอเคให้ถอยห่าง อยู่ห่างกัน ลดการพบปะพูดคุย อยู่ในพื้นที่ส่วนตัว (หากการเจรจาถึงขอบเขตนั้นไม่ได้ผลนะคะ) หรืออีกวิธีที่นำไปใช้ได้คือการช่างมันนั่นเองค่ะ ในเมื่อเราเปลี่ยนมายเซต เปลี่ยนนิสัยของคนอื่นไม่ได้ เราก็หันมาเยียวยาตัวเราเอง ทำสิ่งที่ตัวเองสบายใจ  ทำอะไรให้รู้สึกว่าเรามีค่า ถ้าเรารักตัวเองมากพอ มันก็เหมือนมีวัคซีนป้องกันพิษจากครอบครัวที่ Toxic ได้ค่ะ