New year New Me : ชวนทำ Self-Reflection ก่อนหมดปี เพื่อเป็นคนใหม่ในเวอร์ชันที่ดีกว่าเดิม

สวัสดีค่ะ น้องๆ ชาว Dek-D.com นี่ก็เข้าสู่เดือนสุดท้ายของปีกันแล้ว เตรียมตัวนับถอยหลังเข้าสู่ปีใหม่ในอีกไม่กี่สัปดาห์ ว่าแต่…ปีนี้เป็นยังไงกันบ้างคะ มีอะไรที่ยังไม่ได้ลองทำกันอีกมั้ย? เชื่อว่าปีนี้น้องๆ คงได้ออกไปใช้ชีวิตกันอย่างเต็มที่ แต่มีอีกหนึ่งสิ่งที่พี่แป้งอยากจะชวนน้องๆ ทุกคนทำก่อนหมดปี 2022 ค่ะ สิ่งนั้นก็คือ การทำ ‘Self-Reflection’ เพื่อสะท้อนตัวเองว่าเราได้เรียนรู้ หรือเกิดอะไรขึ้นกับตัวเองบ้างในปีนี้ และเพื่อที่ปีหน้าเราจะได้พัฒนาตัวเองและเป็นตัวเองในเวอร์ชันที่ดีกว่าเดิมนั่นเองค่ะ

Self-Reflection สิ่งจำเป็นสำหรับการเป็นตัวเองในเวอร์ชันที่ดีที่สุด

แม้ว่าชีวิตของเราจะมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา แต่การทำ Self-Reflection คือสิ่งจำเป็นที่ช่วยให้เราเติบโตขึ้นจากเดิม หากเราไม่ได้มีการสะท้อนตัวเองเลย เราอาจจะไม่เจอตัวเองในเวอร์ชันที่ดีที่สุดก็ได้ค่ะ

การสะท้อนตัวเอง (Self-Reflection) คืออะไร?

พูดง่ายๆ ก็คือ การย้อนกลับมาสังเกต และทบทวนตัวเองอย่างจริงจัง เกี่ยวกับพฤติกรรม ความคิด ทัศนคติ แรงจูงใจ และความต้องการของตัวเอง เป็นต้น เพื่อให้เราสามารถประเมินได้ว่า เรามีความสุข และพอใจกับชีวิตของเราจริงๆ มั้ย ถ้าไม่เราก็ยังสามารถหาทางออก เพื่อเปลี่ยนแปลง และเติมเต็มความต้องการของเราได้เสมอ  

นอกจากนี้ Self-Reflection ยังเป็นการทำความเข้าใจและค้นหาว่า คุณค่าในตัวเราคืออะไร ทำไมเราถึงคิด รู้สึก และทำแบบนั้น เมื่อทบทวนตัวเองและมีสติมากขึ้นก็จะทำให้เราสามารถพัฒนาตัวเอง และปรับปรุงชีวิตได้ง่ายขึ้น

ทำไม Self-Reflection ถึงสำคัญกันนะ?

การสะท้อนตัวเอง ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการเติบโตของคนคนนึงเลยก็ว่าได้ค่ะ ทั้งในด้านการใช้ชีวิต หรือความคิด  ซึ่งหากเราใช้เวลาสั้นๆ เพื่อทบทวนตัวเองก็จะช่วยให้เรามีทิศทางในการก้าวไปข้างหน้าได้อย่างมั่นคง ถ้าขาดทักษะนี้ไปถามว่า เราจะยังสามารถใช้ชีวิตต่อไปได้มั้ย คำตอบคือ ได้ แต่อาจจะเป็นการใช้ชีวิตในแบบที่ไร้จุดมุ่งหมาย เนื่องจากเรารู้จักตัวเองไม่ดีพอ และไม่รู้ว่าความต้องการที่แท้จริงของตัวเองว่ามันคืออะไรนั่นเองค่ะ  

นอกจากนี้ บทความจากเว็บไซต์ PositivePsychology ได้เขียนเอาไว้ว่า มนุษย์เรามีความคิดมากกว่า 50,000 ความคิดต่อวัน ซึ่งมากกว่าครึ่งจะเป็นความคิดเชิงลบ และมากกว่า 90% เป็นเพียงความคิดซ้ำๆ จากวันก่อนหน้านี้ ซึ่งถ้าหากเราไม่ได้มีการทบทวนหรือสะท้อนตัวเองก็เท่ากับว่า เป็นการปิดโอกาสไม่ให้ตัวเองได้เติบโตและพัฒนา  

เราจะสะท้อนตัวเอง (Self Reflection) ได้อย่างไร?

อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว น้องๆ คงอยากจะรู้กันแล้วใช่มั้ยคะว่า เราจะทำ  Self Reflection ได้ยังไงบ้าง วิธีที่พี่แป้งเอามาฝากน้องๆ ในวันนี้รับรองว่าง่ายแสนง่าย ทุกคนทำได้แน่นอน วิธีที่ว่าก็คือ การเขียนสะท้อนตัวเอง ค่ะ

การเขียนสะท้อนตัวเอง เป็นวิธีง่ายๆ ที่ใครก็สามารถทำได้ เน้นใช้เวลาอยู่กับตัวเอง และมองย้อนกลับไปถึงเหตุการณ์ต่างๆ ที่ผ่านมา หรือความผิดพลาดที่เกิดขึ้นที่เราต้องการจะปรับปรุงและพัฒนาให้ดีขึ้น หัวใจสำคัญของการเขียนสะท้อนตัวเอง คือ การคิดต่อยอดว่าสิ่งเหล่านั้นมันเชื่อมโยง และส่งผลกับตัวเราอย่างไร ทั้งในด้านพฤติกรรม ความคิด ทัศนคติ แรงจูงใจ และความต้องการ

ประโยชน์ของการเขียนสะท้อนตัวเอง จะทำให้เราได้ตกตะกอนความรู้สึกที่เกิดขึ้นในขณะที่เกิดเหตุการณ์นั้นๆ รวมถึงได้เช็กสิ่งที่เรายังขาด พร้อมทั้งหาวิธีการเติมเต็มสิ่งเหล่านั้น เพื่อพัฒนาตัวเองให้ดีขึ้น วิธีการสะท้อนตัวเอง ไม่ได้จำกัดอยู่ที่การเขียนเท่านั้น ยังมีวิธีอื่นที่สามารถสะท้อนตัวเองได้เหมือนกัน เช่น การฟังอย่างลึกซึ้ง, พูดคุยกับนักบำบัด, ใช้ศิลปะบำบัด หรืออ่านหนังสือ เป็นต้น

ตัวอย่างคำถามที่สามารถใช้ถามตัวเอง เพื่อทำ Self-reflection  

สำหรับน้องๆ ที่อยากลองทำ Self-reflection  อาจใช้วิธีการถามตัวเอง เพื่อเป็นแนวทางในการสะท้อนความคิดและความรู้สึกก็ได้เช่นกัน ซึ่งพี่แป้งได้รวบรวม 10 คำถาม จากเว็บไซต์ PositivePsychology มาให้ทุกคนได้ลองถามตัวเองกันค่ะ  

นอกจากนี้ ยังมีคำถามอื่นๆ อีกมากมาย น้องๆ สามารถเข้าไปดูที่เว็บไซต์ PositivePsychology  และเลือกคำถามมาเพื่อสะท้อนตัวเองได้เลยค่ะ  

เมื่อไหร่ที่ควรทำ  Self-Reflection

การทำ Self-Reflection ควรทำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 1 ครั้ง ครั้งละ 3-5 นาที ไม่จำเป็นจะต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงในการจดจ่อกับสิ่งที่อยู่ในความคิดเท่านั้น หรือถ้าใครที่ไม่สะดวกทำเป็นรายสัปดาห์ก็สามารถเปลี่ยนเป็นทุกๆ สิ้นเดือนหรือสิ้นปีก็ได้เหมือนกันค่ะ ถ้ามองอีกมุมหนึ่งการสะท้อนตัวเองทุกสิ้นเดือนหรือสิ้นปีจะทำให้เราสามารถทบทวนตัวเองได้ลึกมากกว่ารายสัปดาห์ แต่ก็อาจจะต้องใช้เวลาที่นานขึ้น เพื่อให้เข้าถึงความรู้สึกทั้งหมดของตัวเราค่ะ

9 ประโยชน์จากการทำ Self-Reflection

1. ทำให้ค้นพบและรู้จักตัวเองอย่างลึกซึ้ง รู้จุดเด่น จุดด้อยที่เรามี และรู้ว่าจุดไหนที่ควรพัฒนาและปรับปรุง
2. มองเห็นมุมมองใหม่ๆ ที่อาจไม่เคยเห็นมาก่อน เพราะได้ใช้เวลาไปกับการทบทวนตัวเอง
3. พัฒนาความสัมพันธ์ เข้าใจความรู้สึกของผู้อื่น และเห็นอกเห็นใจกันมากขึ้น
4. พัฒนาทักษะการตัดสินใจ ทำให้ตัดสินใจง่ายขึ้น และช่วยให้เรารับมือกับปัญหาต่าง ๆ ที่เข้ามาได้ดีขึ้น
5. ทำให้เรารู้ว่าเป้าหมายและความต้องการในชีวิตคืออะไร ซึ่งจะช่วยให้เราวางแผนการใช้ชีวิตได้ดียิ่งขึ้น 
6. ช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ และทำให้เราเห็นคุณค่าของตัวเอง (Self-Esteem) มากขึ้น
7. ลดความยุ่งเหยิง และความวุ่นวายในชีวิต ทำให้เราสามารถจัดการชีวิตได้เป็นระบบกว่าเดิม
8. ช่วยคลายความเครียด และลดความวิตกกังวล
9. เป็นคนที่รอบคอบมากขึ้น เพราะเราผ่านการทบทวน และไตร่ตรองอย่างลึกซึ้งมาแล้ว

เอาเป็นว่าใครที่อ่านบทความนี้จบแล้ว อย่าลืมไปลองทำ Self-Reflection กันนะคะ มาพัฒนาตัวเองไปพร้อมๆ กัน เพราะพี่แป้งเองก็จะไปทำด้วยเหมือนกัน ทำเสร็จแล้วได้ผลลัพธ์ยังไงก็อย่าลืมมาเล่าให้พี่แป้งฟังได้น้า  ^^