ทำแล้วพัง 5 กับดักที่นักเขียนต้องเลี่ยง!

ทำแล้วพัง 5 กับดักที่นักเขียนต้องเลี่ยง!

การเขียนนิยายเหมือนกับการปีนเขา ยอดเขาสูงใหญ่เปรียบเหมือนช่วงเวลาแห่งความสำเร็จ ส่วนหุบเหวก็เหมือนกับอุปสรรคที่เราต้องฟันฝ่าไปให้ได้ แต่ระหว่างการเดินทางนี้เอง มันก็จะมีทางแยกผิดบ้างถูกบ้างที่จะเปลี่ยนการผจญภัยครั้งนี้ให้กลายเป็นฝันร้ายได้ เพื่อให้เราก้าวเดินบนเส้นทางการเป็นนักเขียนสายนี้ได้อย่างราบรื่น บทความนี้ขอนำเสนอ 5 กับดักที่นักเขียนนิยายอาจตกหลุมพราง  มาดูกันดีกว่าค่ะว่ามีอะไรบ้าง จะได้ไม่พลาดทำ!

กับดักที่ 1 หลงรักร่างแรกของเรามากเกินไป

หลังจากการเขียนนิยายมายาวนาน เพิ่งพิมพ์คำว่า “จบ” ลงบนร่างแรก ใจฟูฟ่องไปหมด ทุกคำราวกับเป็นมาสเตอร์พีซ พล็อตเรื่องช่างแยบยลเหลือเกิน แต่ใจเย็นๆ ก่อน! ร่างแรกเปรียบเหมือนเด็กแรกเกิด น่ารักน่าเอ็นดูแต่มันยังไม่พร้อมเผชิญโลกใบใหญ่นี้

ไม่มีใครหรอกที่จะสร้างสรรค์ต้นฉบับแรกที่ไร้ที่ติ ไม่เว้นแม้แต่บรรดานักเขียนขั้นเทพ ตัวแม่ตัวมัม มันอาจเต็มไปด้วยช่องโหว่ของเนื้อเรื่อง ตัวละครที่ยังไม่พัฒนาเต็มที่ บทสนทนาที่ฟังดูแปลกๆ ร่างแรกคือสนามเด็กเล่นของเรา เป็นพื้นที่ปลดปล่อยไอเดียและความคิดสร้างสรรค์ให้โลดแล่นอย่างมีอิสระ

กับดักที่  2 อย่าเมินเฉยต่อคำติที่สร้างสรรค์

อยู่กับคนที่ชมเราตลอดเวลาก็ดูแฮปปี้ดีใช่มั้ย? เพื่อนๆ และครอบครัวอาจจะสาดคอมเมนท์ชื่นชมรัวๆ ทำให้เรารู้สึกเหมือนเป็นนักเขียนคนดังคนต่อไป ถึงแม้จะดีต่อใจ ฟังแล้วฟิน แต่จริงๆ แล้วมันไม่ได้ช่วยให้นิยายของเราพัฒนาขึ้นเลย

แต่ฟีดแบ็คเชิงสร้างสรรค์ (Constructive criticism) คือเพื่อนแท้ที่ปลอมตัวมา มันช่วยชี้จุดอ่อนที่เราอาจมองไม่เห็น และยังเสนอแนวทางในการพัฒนานิยายให้ดีขึ้นอีกด้วย ลองหาฟีดแบ็คจากเบต้ารี้ดเดอร์ กลุ่มเขียนนิยาย หรือปรึกษาบรรณาธิการมืออาชีพ ความเห็นของพวกเขาเหล่านี้อาจเปลี่ยนนิยายของเราจาก “ดี” เป็น “สุดยอด” ได้เลยนะ

กับดักที่  3 อย่าสร้างตัวละครที่มีแค่มิติเดียว

ตัวละครที่ “แบนราบ” เกินไปเป็นสิ่งที่ควรเลี่ยง นักอ่านคงไม่อยากอ่านนิยายที่ตัวละครไม่มีมิติหรอก ตัวร้ายที่ร้ายกาจแบบไม่มีเหตุผล หรือพระเอกที่เพอร์เฟ็คไร้ที่ติ มันไม่น่าดึงดูดเลย เพราะนักอ่านต่างโหยหาตัวละครที่มีความซับซ้อนและสมจริง

หัวใจสำคัญของตัวละครที่ดึงดูดนักอ่านคือการมี “มิติ” ในทุกแง่มุม โดยอาจพิจารณาสิ่งต่างๆ เหล่านี้

ตัวละครของเราควรเติบโตและมีพัฒนาการไปตลอดทั้งเรื่อง ตัวละครที่อยู่กับที่มันน่าเบื่อ ลองแสดงให้เห็นถึงอุปสรรค ชัยชนะ และการเปลี่ยนแปลงของพวกเขา ผ่านเหตุการณ์ต่างๆ ที่พวกเขาเผชิญ การมีชีวิตชีวาแบบนี้จะทำให้นักอ่านอินไปกับเส้นทางของตัวละคร

กับดักที่  4 เติมข้อมูลแบบพอดีคำ ไม่ต้องยัดเยียด

การอธิบายข้อมูลพื้นฐานนั้นสำคัญ แต่ถ้าเราเทข้อมูลลงไปให้ผู้อ่านรัวๆ ทีเดียวทั้งหมด อาจทำให้นิยายเราดูน่าเบื่อและน่าสับสน เปรียบเสมือนเสิร์ฟอาหารจานใหญ่ยักษ์เต็มโต๊ะนั่นแหละ กินยังไงให้หมด!

อีกเคล็ดลับสำคัญคือ Show, Don’t Tell แทนที่จะบอกนักอ่านว่าตัวละครรู้สึกโกรธ ลองแสดงออกผ่านท่าทาง คำพูด และการกระทำของตัวละคร เทคนิคนี้จะทำให้เรื่องราวของเรามีชีวิตชีวาและดึงดูดนักอ่านได้มากกว่าการบอกเล่าตรงๆ

กับดักที่  5 อย่าลืมเปิดเรื่องให้ปัง

การเปิดเรื่องของนิยายเปรียบเสมือนประตูสู่โลกของเรื่องราว เหมือนการทักทายผู้อ่านเป็นครั้งแรก มันเป็นโอกาสสร้างความประทับใจแรกพบ ถ้าเปิดเรื่องเรื่อยๆ น่าเบื่อ หรือชวนงง นักอ่านอาจปิดนิยายของเราก่อนที่จะได้สัมผัสงานดีๆ เลยก็ได้ ลองนึกภาพเป็นการสัมภาษณ์งาน เราอยากดึงดูดความสนใจของกรรมการตั้งแต่แรกพบ ไม่ใช่ปล่อยให้เขาหลับไปกลางทางระหว่างการสัมภาษณ์

วิธีทดสอบว่าการเปิดเรื่องของเราน่าสนใจไหม คือลองให้คนอื่นอ่านแค่หน้าแรก ถ้าเขาอยากอ่านต่อ แสดงว่าเรามาถูกทางแล้ว แต่ถ้าเขาไม่สนใจ ก็ถึงเวลาปรับปรุงจนกว่าจะกลายเป็นการเปิดเรื่องที่ชวนติดตามจนวางไม่ลง

...................

การเขียนนิยายเปรียบเสมือนการเดินทางอันยาวไกล มีทั้งช่วงที่สนุกสนาน ตื่นเต้น มีอุปสรรค และบทเรียนมากมายที่จะค้นพบ เคล็ดลับสำคัญคือการหลีกเลี่ยงกับดักทั้ง 5 อย่างนี้ เมื่อเราก้าวข้ามผ่านมันได้ นิยายของเราก็จะปังและมัดใจนักอ่านได้สำเร็จ หยิบปากกาขึ้นมา ปลดปล่อยจินตนาการ และปล่อยให้เรื่องราวของเราเบ่งบานเฉิดฉาย!

 พี่น้ำผึ้ง : )