เรื่องจริงจากการสำรวจ ช่วงปิดเทอมวัยรุ่นทำอะไร

      มีงานสำรวจต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการทำกิจกรรมของเด็กและวัยรุ่นช่วงปิดเทอมออกมาจากหลายๆ สำนัก ซึ่งผู้เขียนก็ยกมาเป็นข้อๆ พร้อมข้อมูลเพื่อเป็นแนวทางเล็กๆ ในการวางแผนกิจกรรมช่วงปิดเทอมใหญ่นี้ค่ะ

1. จากผลสำรวจภาคสนามเรื่อง “การใช้เวลาว่างช่วงปิดเรียนภาคฤดูร้อนของนักเรียนนักศึกษา” พบว่ากิจกรรมสร้างสรรค์ที่ทำในช่วงปิดเทอมวัยรุ่นอายุ 15-24 ปี อันดับแรก คือ ติดตามข่าวสารประจำวัน  ทำกิจกรรมร่วมกับครอบครัว  และเล่นกีฬา ตามลำดับ           2. กิจกรรมไม่สร้างสรรค์ที่วัยรุ่นทำในช่วงปิดเทอม อันดับแรก คือ ใช้อินเทอร์เน็ตเพื่อดูภาพโป๊เปลือย ดูวิดีโอภาพเอ็กซ์  มีเพศสัมพันธ์กับแฟนหรือคู่รัก ไปดื่มเหล้า เบียร์ ไวน์ และคิดจะทำลายข้าวของและทำร้ายตัวเอง ตามลำดับ           3. ข้อมูลจากสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) บอกว่าช่วงปิดเทอม เด็กและวัยรุ่น 70-80% จะมีน้ำหนักตัวขึ้น 3-4 กิโลกรัม เพราะส่วนใหญ่จะใช้เวลาที่ว่างมากหมดไปกับดูทีวี เล่นเกม กินอาหารไม่เป็นประโยชน์ โดยเฉพาะเด็กในเขตเมือง            4. กิจกรรมช่วงปิดเทอมที่วัยรุ่นทำส่วนใหญ่ ส่งผลให้เกิดปัญหาสุขภาพต่อวัยรุ่นเอง ทั้งอ้วน สายตาสั้นเทียม ฟันผุ ลดทอนพัฒนาการ  ซึ่งนำไปสู่ความก้าวร้าวในครอบครัวและอาจลามสู่สังคมได้           5. มีการสิ้นเปลืองเงิน และเวลาเพิ่มขึ้นจากหลายๆ กิจกรรมในช่วงปิดเทอมที่ส่งผลเสียต่างๆ เช่น สุขภาพสายตา           6. พบว่าเด็กยิ่งเล็กยิ่งเล่นเกมมากกว่าเด็กโต โดยใช้เวลาเล่นเกมมากกว่า 1 ชั่วโมง ใน 1 วัน ผลกระทบของการเล่นเกมจนติดจะทำให้มีปัญหาในการควบคุมตนเอง

  

 

       แม้ข้อมูลสำรวจจะค่อนข้างเก่า แต่ถ้าลองนึกดีๆ ช่วงปิดเทอมในยุคที่คอมพิวเตอร์ทำได้หลายอย่างแบบนี้ ก็ทำให้เกิดกิจกรรมช่วงปิดเทอมแบบคล้ายกันไปเกือบทุกคน  หรืออาจเพิ่มเติมด้วยการไปเรียนพิเศษมากขึ้น แต่หลังเรียนก็ไปเที่ยวต่อ หรือกลับบ้านมาเล่นคอมพิวเตอร์อยู่ดี หลายๆ สิ่งที่วัยรุ่นทำในช่วงปิดเทอมจึงเป็นไปตามผลสำรวจ มากกว่าการได้ไปเปิดหูเปิดตาในยามพักเหนื่อยจากการเรียน ผลการสำรวจเหล่านี้น่าจะทำให้ผู้ใหญ่ ครอบครัวหันมาให้ความสำคัญกับลูกวัยรุ่นมากขึ้น โดยเฉพาะผู้ใหญ่บางคนที่คิดว่าช่วงปิดเทอมจะวุ่นวายมากขึ้น เพราะลูกต้องอยู่บ้านตลอดเวลา แต่จริงๆ แล้วนี้คืออีกโอกาสอันดีของครอบครัวเชียวค่ะ

     กรมสุขภาพจิต แนะนำให้ผู้ปกครองใช้โอกาสในช่วงปิดเทอมทำกิจกรรมร่วมกันเพื่อสร้างความรัก ความใกล้ชิด ไปพร้อมๆ กับให้ลูกๆ ได้พักสมองจากการเรียน  พ่อแม่ควรส่งเสริมกิจกรรมที่เหมาะสมให้แก่ลูกหลานตามสภาวะเศรษฐกิจ หรือความสามารถในการใช้จ่าย และควรให้ความระมัดระวังสอดส่องช่วงเวลาที่ไม่สร้างสรรค์สำหรับวัยรุ่น เช่น อยู่กับเพื่อนมั่วสุมตามแหล่งไม่เหมาะสม ใช้เวลาอยู่กับเกมออนไลน์ แชต หรือคอมพิวเตอร์มากเกินไป โดยเฉพาะวัยรุ่น ซึ่งเป็นวัยที่ชอบการลองผิดลองถูก หากไปพบเรื่องที่เขาสนใจก็อาจทำให้เขาเผลอไปเจอกับเรื่องเลวร้ายได้โดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์

          กิจกรรมที่ทำร่วมกันในครอบครัวควรเป็นกิจกรรมในเชิงสร้างสรรค์และเป็นกิจกรรมที่เป็นเพื่อสังคมไปในตัว เช่น ปลูกป่า เก็บขยะตามคลองหรือชายทะเล การไปอ่านเล่นกับน้องเล็กที่ป่วยในโรงพยาบาล ฯลฯ  แต่ไม่ว่าจะทำกิจกรรมใดก็ตาม อย่าลืมถามลูกหลานในดูแลของตนเองว่า อยากทำอะไรให้เกิดประโยชน์ในช่วงปิดเทอมนี้ ให้ลูกได้เสนอกิจกรรมที่เขาอยากทำ โดยที่มีข้อแม้นิดหน่อยว่าให้พ่อแม่ร่วมกิจกรรมได้บ้าง ดีกว่าจะมัดมือชกลูก  วัยรุ่นควรมีส่วนในการคิด การตัดสินใจ และการวางแผนร่วมกันกับครอบครัวค่ะ โอกาสที่ลูกได้วางแผนกิจกรรมเองนี้ จะยิ่งช่วยให้เขามีความสุข และค้นพบตัวเอง หรือสิ่งที่เขาถนัด สนใจจะเรียนรู้ต่อยอดไปในอนาคตค่ะ และเป็นโอกาสอันดีในการเข้าไปเรียนรู้สังคมของลูกวัยรุ่นก็ได้ค่ะ แต่ที่สำคัญควบคู่ไปด้วยคือการควบคุมการดูแลรายจ่ายค่ะ หากไม่มีเวลาดูแลลูกใกล้ชิด ก็ไม่ควรวางเงินไว้ให้เหลือเฟือแทน แต่ควรสอบถามถึงค่าใช่จ่ายลูกในช่วงปิดเทอมบ้าง ให้ลูกเรียนรู้ค่าของเงิน ส่งเสริมให้ทำงานพิเศษที่เหมาะสมก็ได้

                ช่วงปิดเทอมเป็นโอกาสหลายๆ อย่างในการเปลี่ยนแปลงของวัยรุ่นค่ะ สำหรับชาว Dek-D ควรใช้ช่วงหยุดยาวนี้ให้มีความสุข และเกิดประโยชน์ด้วย ใครยังไม่เจอสิ่งที่ชอบหรือสิ่งที่อยากเรียนต่อในอนาคต ลองหากิจกรรมที่หลากหลายทำดู มีค่ายกิจกรรม การอบรมต่างๆ หรือการประกวดต่างๆ ที่เปิดให้วัยรุุ่นได้เข้าร่วม ทั้งที่เสียค่าใช้จ่ายและไม่เสียค่าใช้จ่าย เรียนภาษาเพิ่มเติมรอการเปิดอาเซียน หลายๆ กิจกรรมอาจทำให้ค้นพบตัวเอง หรือใครจะแหวกแนวจูงมือเพื่อนในกลุ่มไปทำกิจกรรมอาสาสร้างสรรค์ต่ามหน่วยงานต่างๆ อย่างโรงพยาบาลเด็ก มูลนิธิ หรือไปกวาดลานวัดแถวบ้าน หรือสอนพิเศษน้องเล็กในหมู่บ้านก็ยังได่ค่ะ ลองดูนะคะ เราวัยรุ่นยุคใหม่ต้องคิดสร้างสรรค์ และหากิจกรรมดีๆ ค่ะ