เปิดเบื้องหลังคลิปโปรโมต 'รร.เรณูนครฯ' สุดไวรัล! แต่งแรปผู้ไทย ใส่ซิตคอม เล่าระบบเรียนและวัฒนธรรมครบ

สวัสดีค่ะชาว Dek-D เมื่อไม่นานมีนี้มีหนึ่งในคลิปโปรโมตโรงเรียนเรณูนครวิทยานุกูล จ.นครพนม ที่เป็นไวรัลจนล่าสุดยอดวิวแตะล้านแล้วค่ะ!! เพราะในเวลาแค่ 7 นาทีกว่าๆ คลิปสามารถนำเสนอเรื่องราวของโรงเรียนได้แบบครีเอตมาก สรุปทั้งการแบ่งห้องเรียน สถานที่ และแทรกภูมิปัญญากับวัฒนธรรมพื้นถิ่นอย่างลงตัว 

วันนี้เราเลยจะพาไปอ่านเรื่องราวกว่าจะเป็นคลิปสุดปังแบบนี้จาก ‘ครูดวงใจ’ (ผู้กำกับ)  ‘น้องฝอด’  และ 'น้องโฟกัส' ซึ่งเป็นตัวแทนจากทีมเบื้องหลัง กับครูและนักเรียนอีกเพียบที่มาร่วมเข้าฉากด้วย // บอกเลยว่างานนี้ได้ทั้งพรีเซนต์โรงเรียน และส่งเสริมให้น้องๆ ได้พัฒนาทักษะและเก็บประสบการณ์ด้านที่สนใจได้เต็มๆ เลยค่ะ!

เป็นครูสังคมที่เปิดชมรมหนังสั้น
และอยากครีเอตงานในสไตล์ที่ชอบ

"ถ้าให้ทำคลิปทางการๆ เราไม่ถนัดหรอก" ‘ครูดวงใจ’ ครูสังคมแห่ง รร.เรณูนครวิทยานุกูล และเป็นทั้งผู้กำกับ ถ่ายทำ ตัดต่อ โดยมีครูเบียร์เป็นผู้ช่วยผู้กำกับ หรือเป็นมือขวาของครูดวงใจในการดูแลโปรเจกต์นี้  เริ่มต้นเล่าให้ฟังว่า “ปกติถ้าเป็นคลิปทางการจะต้องใช้กราฟิกหวือหวา เทคนิคอลังๆ เราเลยพลิกมาขายไอเดียมากกว่าเทคนิค”

"เล่าก่อนว่าเราจบคณะสังคมศาสตร์ เอกสังคมศึกษาฯ (ครูสังคม) จาก มศว แล้วก็มาเป็นครูสังคม เพิ่งมาบรรจุเมื่อปี 2560 เอง แต่ชอบทางด้านนี้เลยขอโรงเรียนเปิดชมรมหนังสั้น แล้วก็มีเด็กสนใจมาแคสต์ (น้องๆ ที่ร่วมทำโปรเจกต์นี้มาสมัครตอน ม.4 ตอนนี้เขา ม.6) เราก็สอนทั้งการแสดงและการทำงานเป็นทีม พอผลงานได้รางวัลระดับประเทศมาตลอด รอง ผอ.ก็บรีฟให้ช่วยทำคลิปโปรโมตโรงเรียน  เรายินดีมาก แต่ขอแค่ทำในสไตล์ที่เราชอบ แล้วเราก็พอรู้แนวว่าคนในโซเชียลชอบคอนเทนต์แนวไหน"

"เราก็มองว่านี่แหละจังหวะที่จะได้ดันเด็ก ได้ฝึกทำงานเป็นทีม เก็บประสบการณ์ มีผลงานใส่ Portfolio เพิ่ม ครูเริ่มชวนเด็กในชมรมที่มีแววมาทำโปรเจกต์นี้ด้วยกัน รวมเป็นทีมงาน 30 กว่าชีวิต โดยให้ฝอดกับโฟกัสเป็นตัวหลักที่หน้าที่เยอะเหมือนเป็นผู้ช่วยเราเลย เพราะสองคนนี้เป็นรุ่นพี่ ม.6 ที่สอบติดมหาวิทยาลัยแล้ว ส่วนคนอื่นๆ กำลังโฟกัสการสอบเข้า ซึ่งเวลาทำงานจะไม่ใช่ฟีลที่ครูวางโครงให้แล้วเด็กทำตาม แต่เราจะร่วมกันสร้างขึ้นมาตั้งแต่ต้น อะไรไม่ถูกแย้งได้แชร์ได้"

ขนทัพนักแสดงมาเพียบ
ทั้งครู นักเรียน บุคลากร

"แม่หมอในคลิปคือเด็กในชมรมละครอยู่แล้ว เด็กผู้ชายกับผู้หญิงคือดาวเดือนโรงเรียน ส่วนเด็กสองคนที่ไปหาหมอผีก็เจอเพราะบังเอิญล้วนๆ เพราะมีครั้งนึงเราไปกินข้าวกับครูเบียร์(ฝ่ายประสานงาน) ก็เจอ 'น้องพีพี' วิ่งเข้ามา แป้งเต็มหน้าไปหมดเพราะเพิ่งเล่นกับเพื่อน แถมยังพูดจาตลก  ก็เลยชวนมาแสดง ส่วนอีกคนคือ 'น้องจูมง' (ตัวเล็ก) คนนี้ครูเบียร์แนะนำมาให้ แล้วน้องจูมงดูเป็นเด็กดื้อที่กล้าสู้เรา (ปกติเด็กจะชอบกลัวเรากัน) ก็เลยจับมาปั้นซะเลย 5555 พอถึงเวลาถ่ายจริงทุกคนสู้กล้องหมด เราดุเข้มเค้าก็ไม่กลัว ตั้งใจแสดงเต็มที่เลยค่ะ" 

"กว่าจะเห็นความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันของโรงเรียนขนาดนี้ ทางทีมก็ได้นัดประชุมบุคลากรทั้งโรงเรียนและนักเรียนแต่ละห้องเพื่อบรีฟการนำเสนอให้แสดงจุดเด่นของสายการเรียนตัวเอง โดยทีมจะช่วยออกแบบการนำเสนอของแต่ละหมวดเพื่อให้รวดเร็วและสื่อสารเอกลักษณ์แต่ละหมวดชัดเจน เช่น หมวดภาษาต่างประเทศ เราจะมีธงแต่ละภาษาให้ หมวดการงานฯ เราจะช่วยเตรียมอุปกรณ์การทำขนม เป็นต้น

"ส่วนฝ่ายบริหาร ทีมจะออกแบบท่าให้น่ารักๆ และจดจำได้ง่าย ซึ่งก็เป็นไอเดียของเด็กในทีมทั้งหมดเลยค่ะ จากนั้นก็วางตารางและชี้แจงลำดับการถ่ายทำในที่ประชุมอย่างละเอียด เป็นการถ่ายทำที่โหด มันส์ ฮา และคุ้มค่าสุดๆ!"

ท่าน ผอ. / รอง ผอ. / ผู้ช่วยฯ
ก็เข้ากล้องด้วยนะคะ 

แรปผู้ไทย แต่งโดยนักเรียนที่ชอบฟังแรป

"ในการทำงานจะเริ่มจากทำทำนองก่อน ช่วงนั้นโควิดต้องคุยผ่าน Zoom  เราก็วางโครงร่างคร่าวๆ แล้วมาเสนอ เปิดมาต้องท่อนนี้นะ  ซึ่งโฟกัสก็ชอบฟังเพลงแรป เราก็ถามเค้าว่าอยากเสริมตรงไหนมั้ย ช่วยหา reference จังหวะเพลงมาเสนอหน่อย หลังจากเคาะแล้วก็ให้คนทำดนตรีช่วยทำให้ แก้ไป 6-7 รอบ หลังจากได้ Demo ก็ให้เด็กลงเนื้อเพลง เราก็คอยเติมมุกให้เด็ก เพราะตอนแรกเค้าเกร็งว่าเป็นคลิปโปรโมตโรงเรียนแล้วจะต้องซีเรียส"

โฟกัสเล่าเสริมเรื่องการทำเพลงให้ฟังว่า “ผมชอบฟังแรปอยู่แล้ว และเคยแต่งเป็นงานอดิเรกครับ รวมๆ ใช้เวลาแต่ง 2 สัปดาห์ ผมก็เริ่มจากร่างข้อมูลที่ตั้งใจจะบอกคนดูก่อน แล้วค่อยๆ จับวางว่าจะร้องตรงนี้ท่อนไหน มีทั้งวิชาการ สายการเรียน สถานที่ วัฒนธรรม วิธีที่ทำให้แต่งสนุกๆ คือมาอยู่กับครูกับเพื่อนอีก 2 คนช่วยกันแต่ง เริ่มจากครูจะเป็นคนวางโครงเพลง แล้วผม (โฟกัส) มีหน้าที่แต่งเนื้อหาช่วงพาร์ตแรกทั้งหมดเกี่ยวกับบุคลากรของโรงเรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้ต่างๆ รวมถึงสายการเรียนที่มีในโรงเรียน 'แพท' จะดูแลเนื้อเพลงส่วนสถานที่ ส่วน 'จ๊อบ' จะแต่งส่วนวัฒนธรรม ซึ่งก็คือแรปที่เป็นภาษาผู้ไทยนั่นเองครับ"

"อย่างทำนองเพลงช่วง Breakdown (ช่วงดึงอารมณ์) ครูอยากให้ค่อยๆ เอื้อน ซอฟต์ลง แล้วค่อยพุ่งเป็นแรปผู้ไทย ช่วงเอื้อนที่ว่านี้ต้องใส่เครื่องดนตรีและกลิ่นอายความเป็นผู้ไทยลงไปด้วย ถ้าใครรู้จักวัฒนธรรมดนตรีนี้จะฟังออกครับ"

"พอเด็กแต่งเพลงเสร็จ ครูเบียร์ก็จะพาเด็กทีมร้อง 6 คนไปอัดเสียงในตัวจังหวัดค่ะ เพราะอำเภออยู่ไกลโพ้นมาก~ อัดเสียงเสร็จก็ส่งกลับไปให้คนทำเป็นไฟล์ master ออกมา แล้วได้เป็นเพลงออกมา" 

"ช่วงที่ใกล้เสร็จเราก็มานั่งคิดว่าจะปูสตอรี่ยังไงให้คนอยากติดตาม พอดีชมรมเคยทำพล็อตแนวหมอผีก่อน เราก็เอามาปรับเชื่อมโยงกับความเป็นพื้นถิ่น  เพราะโรงเรียนเรามีวัฒนธรรมเฟื่องฟูเรื่องภาษา การแต่งกาย และความเชื่อต่างๆ เราอยากสะท้อนภาพพวกนั้นออกมา แทรกความซิตคอม แล้วลดความวิชาการลง"

จากนั้นก็ชวนครูมาฟ้อนผู้ไทย
แบบ Flash mob!! (น่ารักมากกก)

"ช่วงท้ายคลิปจะเป็นครูเต้น flash mob ฟ้อนผู้ไทยด้วย ตอนนี้จะเล่าถึงความศิวิไลซ์ของวัฒนธรรมที่นี่ เช่น มีท่อนที่พูดถึง 'ขนมจีนเรณู' (หรือข้าวปุ้นน้ำนัว)  กับ 'เหล้าอุ' ของฝากขึ้นชื่อของชาวเรณูนคร"

"ต้องบอกว่าเรามีการนัดคุณครูมาซ้อมเต้นทุกเย็นด้วยนะ แล้วทุกท่านให้ความร่วมมือดีมากก ส่วนนักเรียนก็มีซ้อมแปรอักษรตอนเย็นหลังเลิกเรียน พอวันสุดท้ายที่ถ่ายทำ เราต้องการแสงสวยๆ เราเลยเลือกแสงเช้า แล้วนัดทั้งครูกับนักเรียนมาถ่ายตั้งแต่ 7.00 น.ที่สนามค่ะ"

นอกจากนี้ทั้งคลิปยังมีการสอดแทรกวัฒนธรรมแต่ละด้านอย่างกลมกลืน ไม่ว่าจะเป็น

• เปิดเรื่องด้วยตัวละครที่คุยกันเป็นภาษาผู้ไทย ซึ่งจะต่างกับภาษาอีสานปกติ
• ตัวละครแต่งกายด้วยผ้าสีน้ำเงินแดง เป็นผ้าประจำถิ่น แม่หมอสวมชุดที่มีลายดอกกุหลาบเรณู
• ขนมจีนเรณูหรือข้าวปุ้นน้ำนัว เป็นของขึ้นชื่อมากกของเรณูนคร โดยนำขนมจีนมาผสมกับน้ำปลาร้าหรือกะปิ

ทำพร็อปส์กับอุปกรณ์เสริมการถ่ายภาพ
จากภูมิปัญญาและของเหลือใช้

"ฉากที่ใช้ถ่ายทำก็คือมุมในโรงเรียนทั้งหมด ห้องหมอผีก็คือโซนบ้านผู้ไทยที่ไม่ได้ใช้งานแล้ว  แต่จะมีแค่ตอน End Credit ฉากนึงที่ไปถ่ายที่ตลาดค่ะ"

• ควัน ตอนแรกเราบอกเด็กว่าบางฉากจะมีควันด้วยนะ แล้วต้องควบคุมทิศทางได้ เขาก็ไปคิดแล้วเสนอภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างนึงมา หยิบกระบอกไม้ไผ่มาผสมแกลบ + ถ่าน ช่างไฟช่างไม้เด็กทำหมดดด
• น้ำมูกหมอผี ทำจากว่านหางจระเข้ผสมสีผสมอาหาร
• ลมพัดสวยๆ ก็คือใช้ร่มกระพือกับอากาศ ตอนนั้นลมไม่มาเลยยย ไม่มีพัดด้วย

ฝอดเล่าบรรยากาศให้ฟังว่า “งานนี้สนุกตรงได้ D.I.Y อุปกรณ์กับพร็อปส์เอง อย่างกัสนี่มือเป่าควันเลยนะ แต่กว่าจะได้ควันในฉากหมอผีนี่ยากมาก กว่าจะก่อไฟให้ติด กว่าถ่านจะแดง พอถ่านแดงก็ค่อยเอาไปใส่ในกระบอกไม้ไผ่ใส่แกลบ แล้วยิ่งถ่านเก็บนานแล้วชื้น ออกบ้างไม่ออกบ้าง แต่ดันวางเวลาไปแล้ว ถ้าพลาดจะกินเวลาไปอีก ทีมงานต้องวิ่งขึ้นวิ่งลงบ้านผู้ไทย เพราะได้ควันไม่ทันใจผู้กำกับ 55555” 

“อุปกรณ์เสริมการถ่ายภาพที่เป็นรางดอลลี่ โฟกัสก็เป็นคนไปทำรางเคลื่อนล้อจากรางน้ำฝนของเพื่อนบ้านที่เขาเพิ่งทำบ้านเสร็จ ส่วนตัวเคลื่อนกล้องก็เป็นโต๊ะนักเรียน ตัวเชื่อมใช้ท่อประปา pvc ที่เหลือจากตอนทำละครเวที ตอนที่เป็นซีนรถก็ใช้วิ่งตามหมด"

"ในทุกฉากสนุกหมดเลยครับเพราะผมได้ทำงานกับคนหมู่มาก อุปสรรคที่เข้ามามันท้าทายและทำให้ผมได้รู้จักการแก้ปัญหา เห็นถึงกระบวนการทำงานตั้งแต่ต้นจนจบ มันเป็นประสบการณ์ที่ดีมากๆ ครับ"

ถ่ายทำ & หามุมกล้อง & ตัดต่อ
เน้นฝึกไปทำไป และวางแผนให้เป็นระบบ

“เห็นแบบนี้จะบอกว่าขั้นตอนถ่ายทำกับตัดต่อทุลักทุเลมากกก 55555 เราไม่ได้โปรด้านนี้เลย เพราะไม่ได้มีกล้องเป็นของตัวเอง ทุกครั้งที่ได้จับกล้องแปลว่ามีงานของโรงเรียนค่ะ มันเป็นโอกาสเดียวที่จะได้ฝึก ทำให้เราตั้งใจเป็นพิเศษ มุมกล้องก็ยาก ต้องใช้จินตนาการเอา ส่วนโปรแกรมที่ใช้ตัดต่อคือ Premiere Pro”

“ในการถ่ายทำเราวางแผนว่าวันนึงจะจบเป็นซีนๆ แต่ใน 1 ซีนก็ถ่ายหลายเทคเหมือนกัน ต้องอาศัยความร่วมมือจากตัวแทนเด็กและครูทั้งโรงเรียน ก่อนทำเราก็เอา action plan มาเล่าก่อนว่าจะไปตามจุดนี้ เวลานี้ ให้ทุกคนเตรียมตัวมา ห้ามเลท รวมๆ แล้วถ่ายทุกฉากรวม 7 วัน วนเวียนตามจุดในโรงเรียน เราเลยกะจะให้เสร็จเป็นฉากๆ ไม่ย้อนมาถ่ายแก้ของวันก่อนๆ ไม่งั้นคุมคนยาก”

(ความตั้งใจของพวกเราคืออยากให้มีจุดที่เซอร์ไพรซ์ตั้งแต่ต้นจนจบ แม้กระทั่งตอนแนะนำทีมงานเบื้องหลังก็ยังมีฉากที่ครูเบียร์ฟาดหน้าครูดวงใจด้วย 5555)

............

ความรู้สึกหลังคลิปเป็นไวรัล

“ตลอดเวลาที่ทำงานด้วยกัน ทุกคนให้ความร่วมมือดี สามัคคีกันดีมากๆ บรีฟแล้วตั้งใจทำหน้าที่ของตัวเองให้ดีที่สุด เราต่างเชื่อมั่นในตัวทีมงานของเรา งานก่อนหน้านี้หลักหมื่นหลักพันวิวเราก็ยังสนุกหมด ส่วนคลิปนี้ที่ได้กระแสตอบรับดี พวกเราดีใจมากแน่นอน และเรารู้ว่านี่เหมือนเป็นจุดเริ่มต้น ถึงเริ่มดีก็ไม่ได้การันตีว่าจะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงได้มั้ย แต่อย่างน้อยก็เป็นแรงกระเพื่อมว่าการศึกษาควรเป็นเรื่องสนุก และมีอะไรมากกว่าการเรียนในหนังสืออย่างเดียว”

“แล้วบางทีเวลาเด็กคิดมุกตลกออกมาแล้วโดนคนอื่นบอกว่าน่าขำ ดูไม่เข้าท่า เรามองว่า เฮ้ย มันไม่ใช่เรื่องขำเรื่องไม่เข้าท่าเลย แต่เราขอเรียกมันว่า 'ความคิดสร้างสรรค์' งานครีเอทีฟทุกอย่างต้องอาศัยกระบวนการและประสบการณ์รูปแบบต่างๆ ดังนั้นเราชอบมากเวลาเด็กมาระดมความคิดกัน บางอย่างเค้าไม่คิดว่าจะทำได้ แต่เราก็ใช้ประสบการณ์พาพวกเขาทำ แอคติ้งให้เค้ามั่นใจไปก่อน (แต่สุดท้ายก็ทำได้หมดนะ 555)”

“สุดท้ายแล้วเรื่องกระแสอาจจะมาแล้วหายไป แต่เราแฮปปี้กับกระบวนการ แล้วพอเด็กๆ เข้าเรียนมหาวิทยาลัย คนรอบตัวจะทึ่งในความสามารถที่พวกเขาสร้างผลงานนี้ขึ้นมา”

จากใจทีมทำคลิป
"ทุกโรงเรียนมีเอกลักษณ์ในฉบับตัวเอง"

“ด้วยความเป็น VTR แนะนำโรงเรียน เราอยากจะขอบคุณทุกคำชื่นชม และอยากบอกด้วยว่าในทุกๆ โรงเรียนต่างก็มีเอกลักษณ์เด่นและมีความน่ารักในตัวเอง อยู่ที่เราจะสามารถดึงมันออกมาได้มากน้อยแค่ไหน // เราก็เก๋ในแบบตัวเอง และถ่ายทุกที่ที่สวย 555 จริงๆ แล้วทุกอย่างไม่ได้ 100% ไปหมดหรอก ยังมีจุดที่ยังต้องพัฒนาอีกเหมือนกันค่ะ ซึ่งทางผู้ใหญ่ ครู และนักเรียน ก็กำลังพยายามช่วยกันพัฒนาให้ดีขึ้น แต่สิ่งนึงที่เรามั่นใจคือโรงเรียนเรารักใคร่กลมเกลียวกันอย่างที่สื่อออกมาในคลิปจริงๆ” 

“ครูอยากถือโอกาสนี้ชวนน้องๆ ที่กำลังอ่าน ลองแวะมาเยี่ยมชมที่ รร.เรณูนครวิทยานุกูล เรายินดีต้อนรับเสมอ ถ้าสนใจก็สมัครเรียนได้ค่ะ เราเป็นโรงเรียนสายวัฒนธรรม การกินและการใช้ชีวิตในชุมชนเรณูนครก็น่ารักมากๆ ยิ่งถ้าชอบการแสดง เราก็มีชุมนุมการแสดงของครูดวงใจ (ขายของนิดนึง อิอิ) เรามีเปิดรับสมัครตลอด ถ้าในชุมนุมจะเน้นสอน แต่ถ้าโปรเจกต์ทำละครเวทีจริงๆ เราจะมีเปิดแคสต์ด้วย เป็นโอกาสให้ได้สัมผัสงานทั้งเบื้องหน้าเบื้องหลังเลยค่ะ :)”

.....

หนึ่งในผลงานหนังสั้นปังๆ เรื่อง the beginning ครั้งแรกก็แบบนี้แหละ 
 รองชนะเลิศอันดับ 1 โครงการประกวดภาพยนตร์สั้นวิทยาศาสตร์ปีที่ 5

........

โอ้โหหห ขอปรบมือให้กับความตั้งใจ ความสามารถ และสกิลทีมเวิร์กของทุกคนเลยค่ะ! และที่น่าชื่นชมเช่นกันก็คือทางผู้ใหญ่ของ รร.เรณูนครวิทยานุกูล ที่เห็นศักยภาพและไม่ปิดกั้นความคิดสร้างสรรค์ด้วย 

และนี่ก็คืออีกตัวอย่างที่แสดงให้เห็นว่าไม่จำเป็นเลยว่าทุกคนจะต้องเก่งมากๆ มาก่อนถึงจะทำงานให้ออกมายอดเยี่ยมได้ เราจะเห็นว่าต่างฝ่ายต่างพยายามศึกษา แชร์ไอเดีย แชร์ความสามารถที่ตนถนัด แล้วตั้งใจส่วนของตัวเองให้เต็มที่  วิธีนี้ใช้ได้ตั้งแต่วัยเรียนถึงวัยทำงานเลยค่ะ