ถ้าอยากเป็นทีม Sky Doctor ทีมแพทย์ฉุกเฉินทางอากาศ ต้องเริ่มจากการเรียน 1 ใน 3 สาขาด้านการแพทย์ อย่าง นักปฏิบัติการฉุกเฉินทางการแพทย์, แพทย์ หรือพยาบาล โดยแต่ละสาขาเปิดสอนในหลายมหาวิทยาลัยของประเทศไทย จากนั้นจึงเข้าอบรมในหลักสูตรที่กำหนด
หลายปีมานี้เมื่อเกิดสถานการณ์ฉุกเฉิน หรือเหตุภัยพิบัติต่างๆ ในประเทศไทย เรามักจะได้เห็นภาพของฮีโร่ Sky Doctor ที่เข้าไปช่วยเคลื่อนย้ายผู้ป่วยด้วยเฮลิคอปเตอร์ เพื่อส่งไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลกันอยู่เสมอๆ ซึ่งก็เป็นอีก 1 อาชีพที่หลายๆ คนสนใจ และอยากรู้ว่า ถ้าอยากทำงานแบบนี้ จะต้องเรียนคณะอะไร มีมหาวิทยาลัยไหนเปิดสอนบ้าง
วันนี้พี่แนนนี่ จะพาน้องๆ ชาวเด็กดี ไปทำความรู้จักกับอาชีพ Sky Doctor รวมไปถึงคณะ/สาขาวิชาที่เกี่ยวข้องกับการทำงานในด้านนี้ พร้อมรายชื่อมหาวิทยาลัยในประเทศไทยที่เปิดสอน เพื่อเป็นข้อมูลให้น้องๆ ได้วางแผนกัน
อยากเป็นทีม Sky Doctor ต้องเรียนคณะอะไร? พร้อมเช็กมหา’ลัยที่เปิดสอนในไทย
Sky Doctor คือใคร?
Sky Doctor คือ ทีมแพทย์ฉุกเฉินทางอากาศ จะทำหน้าที่ดูแล, รักษา และเคลื่อนย้ายผู้ป่วยฉุกเฉิน* หรือผู้ป่วยวิกฤติ ด้วยอากาศยาน หรือเฮลิคอปเตอร์ อย่างเร่งด่วน จากพื้นที่ที่ประสบภัยพิบัติ, พื้นที่ห่างไกล ทุรกันดาร หรือพื้นที่ยากต่อการเข้าถึง ไม่สามารถเคลื่อนย้ายผู้ป่วยได้ เพื่อส่งต่อการรักษาที่โรงพยาบาล รวมไปถึงการเคลื่อนย้ายขนส่งอวัยวะสำคัญ สำหรับผ่าตัดเปลี่ยนเพื่อช่วยชีวิต หรือยาเวชภัณฑ์ที่จำเป็น
*ผู้ป่วยฉุกเฉิน เช่น ประสบอุบัติเหตุรุนแรง ผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ประสบภัยพิบัติ เป็นต้น
ทีม Sky Doctor ของประเทศไทย อยู่ในความดูแลของสถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ (สพฉ.) และปัจจุบันมีการทำงานร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ ด้วย เช่น นักบิน 4 เหล่าทัพ, สำนักงานตำรวจแห่งชาติ, กรมป้องกันภัยและบรรเทาสาธารณภัย, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, ภาคเอกชนที่มีเฮลิคอปเตอร์ เป็นต้น
เส้นทางการเป็น Sky Doctor ต้องเรียนอะไร?
ถ้าน้องๆ อยากเป็นส่วนหนึ่งในทีม Sky Doctor ก็จะต้องเริ่มต้นจากจบปริญญาตรีในสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวข้อง และเป็นบุคลากรทางการแพทย์ที่ผ่านการอบรมเฉพาะทางเพิ่มเติม อย่าง หลักสูตร Basic Helicopter Emergency Medical Services Course (Basic HEMS) โดยบุคลากรทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้อง เช่น นักปฏิบัติการฉุกเฉินทางการแพทย์ (Paramedic), แพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉิน หรือแพทย์สาขาอื่นที่เกี่ยวข้อง (Doctor), พยาบาลวิชาชีพ (Nurse) เป็นต้น ซึ่งก็เป็นวิชาชีพที่ต้องเริ่มต้นจากการเรียนระดับปริญญาตรีก่อน
3 หลักสูตรปริญญาตรีในประเทศไทยที่เกี่ยวข้อง
(1) สาขาวิชาปฏิบัติฉุกเฉินการแพทย์
"นักปฏิบัติฉุกเฉินการแพทย์" หรือ "นักฉุกเฉินการแพทย์" (Paramedic) เป็นสาขาวิชาชีพที่เกี่ยวกับประเมิน การคัดแยก การวินิจฉัย การบำบัด และการเคลื่อนย้าย/การลำเลียง ด้วยวิธีการใช้ยา เครื่องมือ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับฉุกเฉินการแพทย์ เพื่อป้องกันการเสียชีวิต หรือการรุนแรงขึ้นของการบาดเจ็บ หรืออาการป่วยของผู้ป่วยฉุกเฉินอย่างทันท่วงที
โดยจะทำหน้าที่ออกไปกับรถพยาบาล/เฮลิคอปเตอร์ เพื่อช่วยเหลือ และดูแลรักษานอกโรงพยาบาล หรืออาจจะปฏิบัติงานในห้องอุบัติเหตุ ห้องฉุกเฉิน หรือปฏิบัติงานเป็นผู้จ่ายงานปฏิบัติการฉุกเฉิน (EDM) ในศูนย์รับแจ้งเหตุต่างๆ ของสถานพยาบาลก็ได้
ปัจจุบัน มีพระราชกฤษฎีกากำหนดให้สาขาฉุกเฉินการแพทย์ เป็นสาขาการประกอบโรคศิลปะ นั่นหมายความว่า ผู้ที่จะทำงานด้านนี้ จะต้องขอขึ้นทะเบียน และรับใบอนุญาตเป็นผู้ประกอบโรคศิลปะ สาขาฉุกเฉินการแพทย์ด้วย
มหาวิทยาลัยในประเทศไทยที่เปิดสอน “ปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์”
การที่จะเป็นนักฉุกเฉินการแพทย์ได้ จะต้องผ่านการเรียน สาขาวิชาปฏิบัติการฉุกเฉินการแพทย์ หรือ สาขาวิชาฉุกเฉินการแพทย์ในประเทศไทย เป็นหลักสูตรที่มีการเรียนการสอน 4 ปี เมื่อจบมาจะได้รับปริญญาในวุฒิฉุกเฉินการแพทยบัณฑิต หรือวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาฉุกเฉินการแพทย์ (ขึ้นอยู่กับมหาวิทยาลัย) ซึ่งก็มีรายชื่อมหาวิทยาลัย ดังนี้
- คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
- คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
- คณะเทคโนโลยีวิทยาศาสตร์สุขภาพ ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- คณะสหเวชศาสตร์และสาธารณสุขศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ชลบุรี
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ขอนแก่น
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ยะลา
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.พิษณุโลก
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.ตรัง
- วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จ.อุบลราชธานี
- วิทยาลัยเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุข กาญจนาภิเษก
(2) สาขาวิชาแพทยศาสตร์
“แพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉิน” หรือ “แพทย์ฉุกเฉิน” (หรือที่เราเรียกกันว่า หมอ ER) เป็นแพทย์เฉพาะทางที่ทำหน้าที่ดูแล และรักษาผู้ป่วยฉุกเฉินเร่งด่วน จากอาการเจ็บป่วย หรืออาการบาดเจ็บ ทั้งในโรงพยาบาล และนอกโรงพยาบาล ซึ่งอาจมีการทำงานร่วมกับทีมฉุกเฉินการแพทย์ ที่ออกไปรับ-ส่งผู้ป่วยพร้อมกับรถพยาบาล หรือยานพาหนะอื่นๆ
การที่จะเป็นแพทย์เวชศาสตร์ฉุกเฉินได้นั้น จะต้องผ่านการเรียนแพทยศาสตรบัณฑิต 6 ปี และสอบใบประกอบวิชาชีพเวชกรรมก่อน จากนั้นต้องไปเรียนต่อเฉพาะทาง หรือฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้าน ในสาขาวิชาเวชศาสตร์ฉุกเฉิน อีก 3 ปี
มหาวิทยาลัยในประเทศไทยที่เปิดสอน “แพทยศาสตรบัณฑิต”
สาขาวิชาแพทยศาสตร์ เป็นหลักสูตรที่มีการเรียนการสอน 6 ปี เมื่อจบมาจะได้รับปริญญาในวุฒิแพทยศาสตรบัณฑิต (พ.บ.) ซึ่งก็มีรายชื่อมหาวิทยาลัย ดังนี้
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร
- คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
- คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- คณะแพทยศาสตร์วชิรพยาบาล มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์
- คณะแพทยศาสตร์ศรีสวางควัฒน ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
- คณะแพทยศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
- สำนักวิชาแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
- สำนักวิชาแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
- สำนักวิชาแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
- วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
- มหาวิทยาลัยเอกชน เช่น มหาวิทยาลัยสยาม, มหาวิทยาลัยรังสิต, มหาวิทยาลัยเวสเทิร์น เป็นต้น
(3) สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์
“พยาบาลวิชาชีพ” ทำหน้าที่ดูแลสุขภาพอนามัยของผู้ป่วย ทั้งทางด้านร่างกาย สภาพจิตใจ และสิ่งแวดล้อม โดยจะเน้นในส่วนของการบริการตัวต่อตัวกับคนไข้ คอยสังเกตอาการ หรือการเปลี่ยนแปลงของคนไข้ และรายงานแพทย์ เพื่อนำประกอบการวินิจฉัยต่อไป
มหาวิทยาลัยในประเทศไทยที่เปิดสอน “พยาบาลศาสตร์”
สาขาวิชาพยาบาลศาสตร์ เป็นหลักสูตรที่มีการเรียนการสอน 4 ปี เมื่อจบมาจะได้รับปริญญาในวุฒิพยาบาลศาสตรบัณฑิต ซึ่งก็มีรายชื่อมหาวิทยาลัย ดังนี้
- มหาวิทยาลัยขอนแก่น
- มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
- มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- มหาวิทยาลัยนเรศวร
- มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
- มหาวิทยาลัยมหิดล (คณะพยาบาลศาสตร์/คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี/วิทยาเขตนครสวรรค์)
- มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- มหาวิทยาลัยบูรพา
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
- มหาวิทยาลัยพะเยา
- มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
- มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (วิทยาเขตหาดใหญ่/วิทยาเขตปัตตานี)
- มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช (คณะพยาบาลศาสตร์เกื้อการุณย์)
- มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์
- มหาวิทยาลัยสวนดุสิต
- มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์
- มหาวิทยาลัยทักษิณ
- มหาวิทยาลัยนครพนม
- มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
- มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช
- ราชวิทยาลัยจุฬาภรณ์
- สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทริรา สภากาชาดไทย
- สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
- วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สถาบันพระบรมราชชนก
- วิทยาลัยพยาบาลกองทัพเรือ
- วิทยาลัยพยาบาลกองทัพบก
- วิทยาลัยพยาบาลตำรวจ
- วิทยาลัยพยาบาลทหารอากาศ
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
- กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฏ เช่น มรภ.ชัยภูมิ, มรภ.นครราชสีมา, มรภ.สวนสุนันทา, มรภ.อุบลราชธานี เป็นต้น
- มหาวิทยาลัยเอกชน เช่น มหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติ, มหาวิทยาลัยสยาม, มหาวิทยาลัยรังสิต, วิทยาลัยเซนต์หลุยส์, มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ เป็นต้น
หมายเหตุ : อ้างอิงรายชื่อมหาวิทยาลัยทั้งหมด จากการรับสมัครประจำปีการศึกษา 2569 และ TCAS69
หลักสูตรอบรมที่เกี่ยวข้อง
นอกจากการเรียนระดับปริญญาตรีต่างๆ แล้ว ทีม Sky Doctor จะต้องผ่านการอบรมในหลักสูตรที่เกี่ยวข้องด้วย อย่างเช่น หลักสูตรการลำเลียงผู้ป่วยทางเฮลิคอปเตอร์ขั้นพื้นฐาน (Basic Helicopter Emergency Medical Services Course : Basic HEMS) ซึ่งเป็นหลักสูตรที่จะได้เรียนรู้ทักษะและความสามารถที่จำเป็นต่อการปฏิบัติการด้านการแพทย์ฉุกเฉินด้วยเฮลิคอปเตอร์อย่างถูกต้อง ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพ เป็นระยะเวลา 5 วัน ไม่น้อยกว่า 40 ชั่วโมง โดยจะได้เรียนทั้งในรูปแบบของการบรรยาย, การฝึกปฏิบัติการ และ Case Base - Learning (เรียนรู้จากสถานการณ์จริง)
ตัวอย่างรายวิชา
- หลักพื้นฐานการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยทางเฮลิคอปเตอร์
- ความปลอดภัยของบุคลากรทางการแพทย์ที่ปฏิบัติงานกับเฮลิคอปเตอร์
- แนวทางการพิจารณาผู้ป่วยก่อนการเคลื่อนย้ายทางเฮลิคอปเตอร์ การวางแผน การบินและการเตรียมผู้ป่วย
- อาการโรคต่างๆ และขีดจำกัดในการเคลื่อนย้ายผู้ป่วยทางเฮลิคอปเตอร์
- การลำเลียงผู้ป่วยทางเฮลิคอปเตอร์ในภูมิภาคต่างๆ ของประเทศไทย
- การฝึกปฏิบัติแบบจำลองสำหรับเคลื่อนย้ายผู้ป่วยทางเฮลิคอปเตอร์
อ่านมาถึงตรงนี้ ใครที่มีเป้าหมายชัดเจน อยากเป็นทีม Sky Doctor อย่าลืมไปติดตามระเบียบการรับสมัคร ของทั้ง 3 สาขาวิชา ในมหาวิทยาลัยต่างๆ ที่สนใจ ซึ่งส่วนใหญ่จะเปิดรับสมัครผ่านระบบ TCAS เป็นประจำทุกปี
นอกจากอาชีพ Sky Doctor จะเป็นอาชีพที่ให้แรงบันดาลใจหลายๆ คนแล้ว ขณะเดียวกันยังถูกนำมาเป็นต้นแบบอาชีพของตัวละครในนิยายเรื่อง “ภารกิจนาทีชีวิต แพทย์เวหา” อีกด้วย
นิยายเรื่องนี้ เล่าถึง “แพทย์หญิงหลินเว่ย” นางเอกของเรื่อง ผู้เสียชีวิตระหว่างปฏิบัติการกู้ภัย ก่อนจะได้ย้อนเวลากลับไปอยู่ในร่างของเด็กหญิงวัย 14 ปี ในยุค 90 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ระบบการแพทย์ยังล้าหลัง ทำให้เธอปฏิวัติระบบการแพทย์ และสร้าง ‘หน่วยแพทย์เวหา’ หน่วยบินสำหรับช่วยชีวิตผู้คนขึ้นมา
“ภารกิจนาทีชีวิต แพทย์เวหา” ถ่ายทอดเรื่องราวชีวิตของ Sky Doctor ได้อย่างเข้มข้น และน่าติดตาม มากๆ ถ้าใครที่อยากเห็นภาพการทำงานของ Sky Doctor ให้ชัดเจนมากขึ้น สามารถไปอ่านนิยาย Exclusive plus เรื่องนี้ได้ที่ Dek-D เท่านั้น
- ลิงก์อ่านนิยาย: https://bit.ly/3KqwdRu
- ลิงก์ดาวน์โหลดแอปนิยาย Dek-D : https://bit.ly/3r0KE4K
ขอบคุณข้อมูลอ้างอิงจาก
- เว็บไซต์วิทยาลัยวิชาการเตรียมความพร้อมด้านการแพทย์ฉุกเฉิน คลิก
- เว็บไซต์สถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน คลิก
- แฟนเพจสถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน คลิก
0 ความคิดเห็น