เป็นซูเปอร์ฮีโร่ก็ต้องป่วย!
นี่คือโลกสองใบกับปัญหาสุขภาพจิต
ที่พวกเขาต้องเจอ!

ใครว่าเป็นซูเปอร์ฮีโร่แล้วไม่เครียด! แม้พวกเขาจะมีพลังพิเศษและเทคโนโลยีที่สามารถช่วยโลกได้ มีคนที่รักและชื่มชมในความกล้าหาญและเสียสละ แต่ท้ายที่สุดซูเปอร์ฮีโร่เหล่านี้ก็คือมนุษย์ มีชีวิตและจิตใจเช่นเดียวกับเรา เพียงแต่พวกเขาจำเป็นต้องใช้ชีวิตอยู่ในโลกถึงสองใบ! ด้วยเหตุนี้ การใช้ชีวิตด้วยการสวมหน้ากากเพื่อสลับสับเปลี่ยนตัวเองอยู่บ่อยครั้ง จึงส่งผลให้ซูเปอร์ฮีโร่เหล่านี้เกิดปัญหาสุขภาพจิตที่ไม่คาดคิดขึ้นมา ซึ่งพี่มองว่าปัญหาเหล่านี้น่าสนใจและน่าจะเกิดขึ้นได้กับเราทุกคน มาดูกันเลยดีกว่าว่าปัญหาของซูเปอร์ฮีโร่เหล่านี้จะมีเรื่องอะไรบ้าง!?

สูญเสียความเป็นตัวเอง!

การที่ใครสักคนจะก้าวเข้ามาอยู่ในโลกของซูเปอร์ฮีโร่ได้นั้น พวกเขาจำเป็นต้องสร้างโลกขึ้นมาสองใบ หนึ่งคือโลกที่พวกเขาใช้ชีวิต และสองคือโลกของการเป็นฮีโร่ หากใครไม่อยากสูญเสียความเป็นตัวเอง สิ่งที่พวกเขาต้องทำก็คือหาจุดสมดุลระหว่างการเป็นฮีโร่และคนปกติให้ได้! ซึ่งฮีโร่หลายคนเช่น Spider Man, Daredevil และ Moon Knight ถูกจัดอยู่ในเป็นประเภทที่ทำไม่ได้ พวกเขาเคยใช้ชีวิตด้วยความยากลำบากเมื่อต้องมีโลกสองใบ และเคยสูญเสียความเป็นตัวเองไปอย่างน่าเหลือเชื่อ นอกจากนี้ ซูเปอร์ฮีโร่ที่เราน่าจะรู้จักและคุ้นเคยมากที่สุดอย่างแบทแมน ภูมิหลังของเขา คือ บรูซ เวย์น ชายหนุ่มที่กลายเป็นพยานการฆาตกรรมพ่อแม่ของเขา และสาบานกับตัวเองว่าจะต้องแก้แค้นให้ได้ ซึ่งปมการตายของพ่อแม่ทำให้บรูซต้องพัฒนาตัวตนของแบทแมนให้เก่งมากขึ้น แต่ขณะเดียวกันเขาก็ต้องละทิ้งการมีชีวิตปกติไปด้วย หลังจากนั้นบรูซได้สวมหน้ากากแบทแมนราวกับเป็นอาชีพ ใช้ชีวิตในโลกของฮีโร่ต่อสู้เพื่อกำจัดอาชญากรรม โดยละทิ้งตัวตนของบรูซ เวย์นไปอย่างสิ้นเชิง 

มีอาการซึมเศร้า!

ไม่แปลกใจเลยสักนิดหากเหล่าซูเปอร์ฮีโร่มีโอกาสเสี่ยงอยู่ในสภาวะซึมเศร้า! พวกเขามีชีวิตที่ต้องเจอทั้งความเจ็บปวด และการเสียสละอย่างไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งหากใครเคยอ่านเรื่องราวของเหล่าฮีโร่จากการ์ตูนคอมมิค จะเห็นว่าในการ์ตูนได้แสดงภาวะซึมเศร้าออกมาหลากหลายวิธี เช่น การต่อสู้กับโรคพิษสุราเรื้อรังของโทนี่ สตาร์ค ที่เกิดจากความเครียดและความหดหู่ใจต่อการสูญเสียการควบคุมบริษัทของเขา และจากการเป็นไอรอนแมน, ความรู้สึกพึงพอใจในตนเองต่ำ (Low - Self Esteem) หรือรู้สึกว่าตัวเองไม่มีค่าของสไปเดอร์แมน ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อเขารู้สึกว่าตัวเองไม่สามารถช่วยเหลือทุกคนได้ นอกจากนี้ ซูเปอร์ฮีโร่ที่โดดเด่นและมีภาวะซึมเศร้ามากที่สุดก็คือ แดร์เดวิล (Daredevil) ผู้ยอมรับความทุกข์ทรมานจากภาวะซึมเศร้าใน DAREDEVIL #10 ปี 2014 โดยเบื้องหลังที่น่าเศร้าของแดร์เดวิลเกี่ยวกับสภาวะนี้ คือ เขายอมรับว่าเคยอยากฆ่าตัวตายมาก่อน โดยอ้างว่าตัวเองรู้สึกว่างเปล่า และมึนงง ความรู้สึกนี้ทำให้เขาปราศจากเรื่องราวดีๆ ในชีวิต ซึ่งตัวละครแดร์เดวิลนั้น เป็นชายหนุ่มที่ปราศจากความกลัว น่าสงสัยว่าเพราะเหตุใดภาวะซึมเศร้าสามารถเข้าไปแทรกซึมในจิตใจของชายหนุ่มผู้น่าจะมีความเข้มแข็งเป็นอันดับต้นๆ จนทำให้เขาได้รับความทุกข์ทรมานได้

ชอบวิตกกังวล!

หนึ่งในปัญหาสุขภาพจิตที่พบได้ทั่วไปก็คือ "ความวิตกกังวล" คนที่มีอาการดังกล่าวจะเกิดความกลัวต่ออันตรายที่อาจเกิดขึ้น ซึ่งแตกต่างจากความกลัวเพื่อตอบสนองต่ออันตราย.. โดยฮีโร่ที่เข้าข่ายมีอาการวิตกกังวล ได้แก่ มนุษย์ตัวเขียวจอมพลังหรือ ฮัลค์ ฮีโร่ทรงพลังที่มีอาการอยากอยู่ตามลำพัง และอยากหลีกหนีจากผู้คน ซึ่งการแสดงออกของเขาเป็นผลมาจากความวิตกกังวล โดยคนที่มีอาการดังกล่าวมักจะหลีกเลี่ยงสถานการณ์ในสังคม เพราะกลัวว่าจะต้องรับรู้เหตุการณ์บางอย่างที่นำไปสู่เรื่องไม่คาดฝันในอนาคต นอกจากนี้ยังมีข้อเท็จจริงที่ว่า พ่อของฮัลค์คิดว่าเขาในวัยเด็กเป็นสัตว์ประหลาด และเมื่อฮัลค์กลายเป็นสัตว์ประหลาดจริงๆ เขาจึงต้องการออกห่างจากทุกคน นี่เป็นเส้นทางการเป็นฮีโร่ที่เต็มไปด้วยความเจ็บปวดจริงๆ 

มีอาการเครียดหลังเกิดเหตุการณ์สะเทือนใจ! 

ซูเปอร์ฮีโร่ส่วนใหญ่มักมีภูมิหลังที่น่าเศร้า พวกเขามีโอกาสเกิดอาการเครียดหลังเจอเรื่องสะเทือนใจอยู่บ่อยครั้ง เมื่อเหล่าฮีโร่เกิดอาการ PTSD (Post Traumatic Stress Disorder) แน่นอนว่าสิ่งที่พวกเขาได้รับก็คือความทุกข์ทรมานทางใจ และฮีโร่ที่เจ็บปวดกับเหตุการณ์สะเทือนใจมากที่สุดก็คงหนีไม่พ้นแบทแมน ชายหนุ่มที่เห็นพ่อแม่ถูกฆาตกรรมต่อหน้าต่อตา เขามีภาพจำอันเลวร้ายฉายซ้ำๆ จนไม่สามารถละทิ้งความแค้นที่มีลงได้ นอกจากนี้ยังมีเรื่องราวอันน่าสลดใจของแม็กนีโต (Magneto) ชายหนุ่มชาวยิวที่สูญเสียครอบครัวไปกับสงครามนาซี เขาโตมากับการเห็นภาพเพื่อนมนุษย์ถูกฆ่าตายอย่างทรมาน จนเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้แม็กนีโตเกลียดชังมนุษย์ทุกคน หลังจากนั้นชายหนุ่มค้นพบว่าตัวเองเป็นมนุษย์กลายพันธุ์ หรือมิวแทนต์ ผู้มีพลังพิเศษ เขาปฏิเสธการเข้าร่วมกับกลุ่มเอ็กซ์เมน (X-Men) และก่อตั้งโลกที่มีมิวแทนต์เป็นใหญ่ขึ้นมาเพื่ออยู่เหนือมนุษย์ปกติ..  

การมีปมด้อย!

เชื่อกันว่าคนที่จะเป็นซูเปอร์ฮีโร่ได้ ต้องแข็งแกร่งและมีความมั่นใจ ที่สำคัญต้องพยายามอย่าให้มีข้อผิดพลาด และฮีโร่ที่มีปมด้อยในเรื่องนี้มากที่สุดก็คือสไปเดอร์แมนนั่นเอง เขาเป็นเด็กหนุ่มที่เริ่มต้นเป็นฮีโร่ได้ไม่นาน ดังนั้นความคาดหวังของเขาต่อการเป็นฮีโร่จึงสูงมาก ปีเตอร์คาดหวังว่าเขาจะช่วยเหลือผู้คนให้ได้มากที่สุด เขาช่วยเหลือทุกคนแม้จะเป็นเพียงเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ก็ตาม เมื่อเขากลายเป็นอเวนเจอร์ เขารู้สึกว่าเขามีความสามารถไม่เพียงพอต่อทีม และรวมไปถึงเรื่องราวในอดีตที่ปีเตอร์ล้มเหลวในการช่วยชีวิตคน ทั้งหมดนี้ แสดงให้เราเห็นว่าปีเตอร์มีปมหลายๆ อย่างรวมกันจนก่อให้เกิดความไม่ภูมิใจในตัวเอง และก่อให้เกิดสไปเดอร์แมนที่ยังไม่เป็นฮีโร่เต็มตัว เพราะปมที่เขาคาดหวังต่อการเป็นซูเปอร์ฮีโร่นั่นเอง 

ทำไมเรื่องปัญหาสุขภาพจิตของซูเปอร์ฮีโร่จึงสำคัญ? เพราะเรามองฮีโร่เป็นดังเทพเจ้าสมัยใหม่ยังไงล่ะ น้องๆ ชาวเด็กดีหลายๆ คนก็โตมากับซูเปอร์ฮีโร่เหล่านี้ การที่เรามองว่าพวกเขาน่าจะป่วยเป็นโรคอะไร ทำให้เราเข้าใจการใช้ชีวิต และตัวตนของตัวละครมากขึ้น เราได้เห็นว่าฮีโร่แต่ละคนนั้นต่างมีช่วงเวลาที่ยากลำบาก แต่ท้ายที่สุด พวกเขาก็ต่อสู้กับความเจ็บปวดเหล่านี้ไปได้ และพยายามทุกวิถีทางเพื่อปกป้องตัวเองและมนุษย์โลกให้ปลอดภัย สิ่งที่พวกเขาเป็น สิ่งที่พวกเขาทำ คือความสำเร็จที่เราทุกคนควรได้เรียนรู้ การต่อสู้กับศัตรูอาจจะจบลงที่ผลแพ้ชนะ แต่การต่อสู้กับจิตใจที่เจ็บปวดผลลัพธ์ที่ได้คือการใช้ชีวิตที่มีค่า

พี่แนนนี่เพน