จบปัญหาตัวละครน่าเบื่อ
ด้วย 5 คำถามสุดปังที่นักเขียนทุกคนต้องรู้
เคยไหม อ่านนิยายสักเรื่องแล้วรู้สึกว่าตัวละครน่าเบื่อจัง?
เชื่อว่าหลายคนคงเคยรู้สึกแบบนี้ การสร้างตัวละครที่น่าดึงดูดใจในนิยายของเราไม่ใช่งานง่ายๆ แต่มันจำเป็นถ้าเราต้องการให้นิยายของเรามีเสน่ห์
เช่นเดียวกับในชีวิตจริง ตัวละครของเราควรกลมๆ และมีพัฒนาการ ดังนั้นก่อนที่จะลงมือเขียนนิยาย เราควรตอบคำถามสำคัญเกี่ยวกับตัวละครก่อน ซึ่งแน่นอนว่าไม่ใช่สีโปรดหรืองานอดิเรกที่ชอบแน่ แต่เป็นคำถามเฉพาะเจาะจงที่จะช่วยให้เราเข้าถึงหัวใจของตัวละครได้ พูดอีกอย่างก็คือ คำถามพวกนี้จะช่วยให้เราพัฒนาการเขียนและเรื่องราวของเรานั่นเองค่ะ
แล้วคำถามเหล่านั้นที่ว่าล่ะเป็นยังไง แล้วเราจะทำยังไงถึงจะรู้ว่าตัวละครของเราไม่แบน? ไม่ต้องกังวลค่ะ เพราะวันนี้พี่น้ำผึ้งนำ 5 คำถามก่อนสร้างตัวละครมาแบ่งปันค่ะ แค่ตอบคำถามเหล่านี้ให้ครบ เราก็จะเริ่มเห็นเรื่องราวที่เป็นรูปเป็นร่าง ก่อนที่เราจะพิจารณาสิ่งต่างๆ เช่น โครงเรื่อง ฉาก POV หรือบทสนทนา (ซึ่งดราสามารถจัดการเรื่องเหล่านั้นได้ในภายหลัง)
น่าตื่นเต้นใช่ไหม? มาลุยกันเถอะ!
#1 ตัวละครของคุณต้องการอะไร?
แต่ละตัวละครล้วนต้องการเป้าหมาย เพราะในชีวิตจริงเราทุกคนล้วนต้องการบางอย่าง และตัวละครที่ต้องการบางสิ่งบางอย่างก็คือคนที่จะไล่ตามเป้าหมายอย่างมุ่งมั่น ซึ่งเป็นสิ่งที่สร้างพล็อตของเรา
แล้วเป้าหมายแบบไหนที่เรากำลังพูดถึงกันอยู่? ในนิยายสืบสวนฆาตกรรม เป้าหมายของนักสืบอาจเป็นการจับกุมฆาตกรและนำตัวขึ้นสู่กระบวนการยุติธรรม ในนิยายสยองขวัญ เป้าหมายของตัวละครหลักอาจเป็นการเอาชีวิตรอดจากภัยคุกคามของปีศาจและเอาชนะมันในที่สุด นี่คือเป้าหมายหลักของเรื่องราวที่ขับเคลื่อนตัวละครของเรา
เมื่อกำหนดเป้าหมายหลักของตัวละครในเรื่องได้แล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการระบุเป้าหมายย่อยๆ ที่ตัวละครจำเป็นต้องทำให้สำเร็จเพื่อบรรลุเป้าหมายหลัก เป้าหมายย่อยเหล่านี้เปรียบเสมือนก้าวสำคัญที่จะนำตัวละครเข้าใกล้จุดไคลแมกซ์ของเรื่อง ลองจินตนาการถึงตัวละครในนิยายสยองขวัญ เป้าหมายหลักของตัวเอกคือการเอาชนะปีศาจ เป้าหมายย่อยในฉากใดฉากหนึ่งอาจเป็นการค้นหาจุดอ่อนของปีศาจ
ใน The Hunger Games แคตนิส เอเวอร์ดีน มีเป้าหมายหลักคือการเอาชนะเกมล่าชีวิต เป้าหมายย่อยหรือเป้าหมายในฉากของเธออาจเป็นไปได้ทั้งการหาสินค้าจากคอร์นูโคเปีย ค้นหาพีตา หรือแม้แต่นอนหลับพักผ่อน เป้าหมายย่อยเหล่านี้แต่ละเป้าหมาย ล้วนเป็นก้าวสำคัญที่ช่วยนำเธอเข้าใกล้การเผชิญหน้ากับเป้าหมายสุดท้ายในฉากไคลแมกซ์ของเรื่อง
คำถามเพื่อทำความรู้จักตัวละครของเรา
- ก่อนที่นักอ่านจะได้พบกับตัวละครบนหน้ากระดาษ ตัวละครคิดว่าตัวเองต้องการอะไร?
- ทำไมตัวละครของคุณยังไม่มีสิ่งที่ต้องการ? หรือถ้ามีแล้ว ทำไมถึงยังไม่แฮปปี้?
- เป้าหมายของตัวละครจะเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร หลังจากเหตุการณ์ Inciting Incident* ดึงพวกเขาเข้าสู่ความขัดแย้งหลักของเรื่อง?
- เป้าหมายย่อย (micro-goals) อะไรบ้างที่จะช่วยให้ตัวละครบรรลุเป้าหมายหลัก?
*Inciting Incident คือเหตุการณ์ที่พลิกผันชีวิตตัวละคร นำพาพวกเขาเข้าสู่ปัญหาใหญ่ ตัวละครอาจจะต้องปรับเปลี่ยนเป้าหมายเดิม หรือค้นพบเป้าหมายใหม่ที่สำคัญกว่า
#2 ตัวละครของคุณต้องการอะไร?
เมื่อเรากำหนดแล้วว่าตัวละครของเรา “ต้องการ” อะไร เราจำเป็นต้องถามว่า “ทำไม” พวกเขาถึงต้องการมัน กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ อะไรคือแรงผลักดันที่ทำให้ตัวละครต้องฝ่าฟันอุปสรรค ความยากลำบาก และความเจ็บปวดมากมาย เพื่อไปให้ถึงเป้าหมาย?
แรงผลักดันเป็นสิ่งที่ทำให้ตัวละครลงมือทำ เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ นั่นหมายความว่า แรงผลักดันของตัวละครเปรียบเสมือนเครื่องยนต์ที่ขับเคลื่อนเรื่องราวของเรา และทำให้ตัวละครของเรามีอำนาจการตัดสินใจในการควบคุมชีวิตของตัวเอง
ใน The Hunger Games แรงผลักดันของแคตนิสชัดเจนมาก หากเธอไม่สมัครใจเป็นตัวแทน พริม น้องสาวของเธอจะต้องตาย หลังจากเข้าสู่สนามประลอง แรงผลักดันของเธอก็คือการเอาชีวิตรอดเพื่อที่จะกลับไปดูแลพริมและแม่ของเธอ
คำถามเพื่อทำความรู้จักตัวละครของเรา
- ทำไมตัวละครถึงต้องการสิ่งที่พวกเขาต้องการ?
- การบรรลุเป้าหมายนี้จะมีความหมายต่อตัวละครอย่างไร?
#3 อะไรคืออุปสรรคภายนอกที่ขวางทาง?
หากตัวละครของเราสามารถบรรลุเป้าหมายได้อย่างง่ายดาย นั่นเท่ากับว่าเราไม่มีอะไรให้เขียน ดังนั้นเราจำเป็นต้องสร้างอุปสรรคบางอย่างขึ้นมาเพื่อขัดขวางตัวละคร สิ่งเหล่านี้จะช่วยเพิ่มความน่าสนใจให้กับทั้งตัวเอกและผู้อ่าน
โดยทั่วไป ความขัดแย้ง (Conflict) ในนิยายแบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ คือ อุปสรรคภายนอก (External Conflict) และ อุปสรรคภายใน (Internal Conflict)
อุปสรรคภายนอก คืออุปสรรคที่มาจากสิ่งแวดล้อมภายนอกตัวละคร มันคือ “ใคร” หรือ “อะไร” ที่ขวางทางตัวละครในการบรรลุเป้าหมาย กล่าวอีกนัยหนึ่ง มันคืออุปสรรคภายนอกที่เป็นส่วนประกอบสำคัญของพล็อตเรื่อง ตัวอย่างเช่น ตัวละครฝ่ายตรงข้าม ภัยธรรมชาติ (เช่น พายุเฮอริเคน ฤดูหนาวที่รุนแรง) ปัญหาทางการเงิน หรือแม้กระทั่งอุกกาบาต
ขณะที่เรื่องราวดำเนินไป ความรุนแรงของอุปสรรคภายนอกควรเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ความขัดแย้งที่ตัวละครเผชิญควรทวีความซับซ้อนและยากลำบากมากขึ้น หากเราไม่เพิ่มความท้าทายให้กับตัวละคร นิยายของเราก็จะขาดความน่าติดตาม และอาจทำให้นักอ่านเบื่อหน่าย
ใน The Hunger Games แคตนิสเผชิญกับอุปสรรคภายนอกมากมาย เพียงแค่ช่วงเวลาที่เธออยู่ในสนามประลอง สถานการณ์ก็เลวร้ายลงเรื่อยๆ เมื่อเครื่องบรรณาการคนอื่นๆ ทยอยตายลง เสบียงอาหารร่อยหรอ และเธอสูญเสียพันธมิตร
นอกจากนี้ ผู้จัดเกมยังต้องคิดค้นอุปสรรคใหม่ๆ ให้พวกเขาเผชิญหน้าเพื่อให้ “รายการ” น่าสนใจสำหรับผู้ชม ยิ่งความท้าทายใหม่ๆ ยากขึ้น แคตนิสก็ยิ่งเผชิญกับสถานการณ์ที่โหดร้าย ลองนึกภาพดูว่า ถ้าความท้าทายไม่เพิ่มขึ้น เรื่องราวก็คงจะน่าเบื่อไม่ใช่น้อย
คำถามเพื่อทำความรู้จักตัวละครของเรา
- ใครหรืออะไรที่เป็นอุปสรรคภายนอกที่ขวางทางตัวละคร?
- ตัวละครจำเป็นต้องเอาชนะใครหรืออะไรให้ได้ภายในตอนจบของเรื่อง?
- เราจะเพิ่มความซับซ้อนให้กับชีวิตของตัวละครได้อย่างไร?
#4 อะไรคืออุปสรรคภายในที่ขวางทาง?
เช่นเดียวกับชีวิตจริง ตัวละครของเรามีอดีต สิ่งนี้เรียกว่า “ภูมิหลัง” ของตัวละคร
การรู้จักภูมิหลังของตัวละครเป็นสิ่งสำคัญ เพราะทุกสิ่งที่เกิดขึ้นก่อนที่เราจะได้พบกับตัวละครในหน้ากระดาษ จะส่งผลต่อทุกสิ่งที่กำลังเกิดขึ้นกับเขาหรือเธอในปัจจุบัน
นั่นหมายความว่า เราจำเป็นต้องเจาะลึกลงไปในภูมิหลังที่เกี่ยวข้องของตัวละครเพื่อค้นหาข้อมูลที่มีประโยชน์ ข้อมูลเหล่านี้จะไม่เพียงแค่ช่วยให้ตัวละครของเราดูเหมือนคนจริงๆ เท่านั้น แต่ยังช่วยให้เราสร้างความขัดแย้งภายใน (Internal Conflict) ที่ตัวละครต้องเผชิญอีกด้วย
ความขัดแย้งภายใน เกิดขึ้นจากภายในตัวละครเอง มันคือทุกสิ่งที่ตัวละครแบกติดตัวมาในเรื่องราวของเรา ไม่ว่าจะเป็นด้านอารมณ์หรือความคิด เช่น ความสงสัย ความสับสน ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับตัวเองหรือโลก ฯลฯ
ไม่ว่าจะเป็นอะไรก็ตาม ตัวละครจะต้องเผชิญหน้าและเอาชนะความขัดแย้งภายในนี้ เพื่อให้ประสบความสำเร็จในการรับมือกับความขัดแย้งภายนอก (หรือเหตุการณ์ในเนื้อเรื่อง)
ในแฮร์รี่ พอตเตอร์กับศิลาอาถรรพ์ แฮร์รี่รู้สึกไม่สบายใจที่จะยอมรับสถานะการเป็น “เด็กชายผู้รอดชีวิต” เขาไม่รู้สึกว่าตัวเองสามารถเอาชนะโวลเดอมอร์ได้ เพราะเขาจำเหตุการณ์ในคืนนั้นไม่ได้จริงๆ แถมยังมีแต่เรื่องราวที่น่ารังเกียจจากครอบครัวดัดลีย์ที่ติดอยู่ในหัว เมื่อนำทุกอย่างมารวมกัน นี่คือความขัดแย้งภายในที่แฮร์รี่ต้องเผชิญหน้าและเอาชนะ เพื่อที่จะเอาชนะโวลเดอมอร์ได้
คำถามเพื่อทำความรู้จักตัวละครของเรา
- ความกลัวหรือความเชื่อผิดๆ อะไรที่ขัดขวางตัวละครไม่ให้บรรลุเป้าหมาย?
- ตัวละครเริ่มมีความกลัวหรือความเชื่อผิดๆ นี้ตั้งแต่เมื่อไหร่?
- ตัวละครเคยพยายามเอาชนะความกลัวหรือความเชื่อผิดๆ นี้ แต่ล้มเหลวเมื่อไหร่?
- อะไรคือจุดเปลี่ยนสำคัญในชีวิตตัวละคร ที่ความกลัวหรือความเชื่อผิดๆ ได้รับการยืนยันว่าเป็นความจริง?
- บทเรียนอะไรที่ตัวละครของเราจำเป็นต้องเรียนรู้เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในเรื่อง?
#5 อะไรคือเดิมพันหากตัวละครสำเร็จหรือล้มเหลว?
การสร้างความขัดแย้งเพียงเพื่อให้มีเรื่องราวนั้นไม่เพียงพอ ความขัดแย้งที่เรามอบให้กับตัวละครจะต้องส่งผลกระทบต่อตัวละครโดยตรง และมาพร้อมกับเดิมพันที่สูง
เดิมพัน (Stakes) คือสิ่งที่ตัวละครของเราเสี่ยง สิ่งที่เขาหรือเธอจะสูญเสียหรือได้รับในขณะที่กำลังไล่ล่าตามเป้าหมายในเรื่อง เดิมพันแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ ได้แก่ “เดิมพันสาธารณะ” (Public Stakes) และ “เดิมพันส่วนตัว” (Personal Stakes)
- เดิมพันสาธารณะ: ส่งผลกระทบต่อผู้อื่นนอกเหนือจากตัวละครของเรา มันอาจจะเป็นเดิมพันระดับโลก หรือเดิมพันในเมืองเล็กๆ แต่ไม่ว่าจะด้วยวิธีใด มันก็ส่งผลกระทบต่อผู้อื่น
- เดิมพันส่วนตัว: ส่งผลกระทบต่อตัวละครของเราเป็นหลัก มีความหมายที่สำคัญต่อตัวละคร
ขณะที่ตัวละครของเรามุ่งมั่นสู่เป้าหมายหลักในเรื่อง พวกเขาจะต้องตัดสินใจ และการตัดสินใจแต่ละอย่างล้วนมีความเสี่ยง แต่ทำไมล่ะ?
เพราะว่าเมื่อตัวละครเผชิญกับการตัดสินใจที่ยากลำบากระหว่างสองสิ่งที่ดีเท่าๆ กัน หรือสองสิ่งที่เลวร้ายเท่า ๆ กัน และเมื่อมีความเสี่ยงอยู่ นั่นคือตอนที่นักอ่านจะได้เห็นว่าตัวละครของเราใส่ใจอะไร
ใน The Hunger Games มีทั้งเดิมพันส่วนตัวและเดิมพันสาธารณะสำหรับแคตนิส หากเธอไม่รับหน้าที่แทนพริม พริมก็จะต้องตาย หากแคตนิสไม่ชนะเกมล่าชีวิต ไม่เพียงแค่แคตนิสจะต้องตาย แต่พริมและแม่ของพวกเธอก็จะไม่มีใครดูแล นั่นคือเดิมพันส่วนตัว
นอกจากนี้แคตนิสต้องการชนะเพราะเธอเกลียดประธานาธิบดีสโนว์ และทุกสิ่งที่คาปิตอลยึดมั่น เธอต้องการล้มล้างระบบเพื่อไม่ให้เด็กคนอื่นๆ ต้องเข้าร่วมเกมล่าชีวิตและเสี่ยงชีวิตอีก นั่นคือเดิมพันสาธารณะ
คำถามเพื่อทำความรู้จักตัวละครของเรา
- ตัวละครของเราจะได้รับอะไรถ้าประสบความสำเร็จ?
- ตัวละครของคุณจะสูญเสียอะไรถ้าล้มเหลว?
...............
เพียง 5 คำถามนี้จะช่วยให้เราสร้างตัวละครที่ยอดเยี่ยมและสมบูรณ์แบบสำหรับนิยายเรื่องถัดไปของคุณ! พี่แนะนำให้ทำสิ่งนี้กับทั้งตัวละครหลักขอและตัวละครสำคัญอื่นๆ ในเรื่อง วิธีนี้จะช่วยให้เราสร้างสรรค์ตัวละครที่น่าเชื่อถือและสมจริง ที่จะทำให้นักอ่านตกหลุมรัก
ท้าให้ลอง ลองเลือกหนังสือเล่มโปรดของเรา (หรือหนังสือที่ใกล้เคียงกับที่กำลังเขียน) แล้วดูว่าเราสามารถตอบคำถามทั้ง 5 ข้อนี้เกี่ยวกับตัวเอกของเรื่องได้หรือไม่ พวกเขาต้องการอะไรและทำไมถึงต้องการ? อะไรคืออุปสรรคภายนอกและภายใน? พวกเขามีโอกาสสูญเสียหรือได้รับอะไร? การหาคำตอบสำหรับคำถามทั้ง 5 ข้อนี้ง่ายหรือยาก?
หากสนใจเคล็ดลับการเขียนหรืออยากเป็นนักเขียนที่เก่งขึ้น สามารถกดติดตามรวมบทความเด็ดได้ที่ "เปิดคัมภีร์! ส่งต่อเคล็ดลับที่จะทำให้การเขียนนิยายของคุณกลายเป็นเรื่องง่าย!" เชื่อว่าน่าจะมีเคล็ดลับการเขียนที่ตรงใจทุกคนอยู่แน่ๆ ค่ะ
พี่น้ำผึ้ง : )
1 ความคิดเห็น
ขอบคุณมากเลยนะคะ จะลองไปปรับใช้ดูค่ะ