วิศวกรรมสิ่งทอ (Textile Engineering)

   



ในระหว่าง พ.ศ. 
2508-2518 เป็นปีทองแห่งอุตสาหกรรมสิ่งทอไทย  โดยรัฐบาลได้ส่งเสริมการลงทุนมากมายหลายประเภทช่างเทคนิค และผู้เชี่ยวชาญหลั่งไหลเข้าประเทศไทยจำนวนมาก ส่งเงินตราออกต่างประเทศไม่ทราบปีละเท่าไร ทั้งนี้เพราะในด้านการศึกษามิได้มีการเตรียมพร้อมที่จะผลิตช่างเทคนิคตาม สาขาที่ได้รับ      การส่งเสริม มาสนองความต้องการของอุตสาหกรรม วิทยาเขตเทคนิคกรุงเทพ ฯ  สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล    (ชื่อเดิม : วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา) โดยเฉพาะหัวหน้าแผนกผ้าและเครื่องแต่งกาย ศ.อัจฉราพร ไศละสูต  ในขณะนั้นได้มองเห็นปัญหานี้มาโดยตลอด ได้เริ่มพยายามให้การศึกษาทางด้านสิ่งทอแก่นักศึกษาหญิงของแผนกโดยส่งไปฝึก งานในโรงงานอุตสาหกรรมในฐานะช่างเทคนิค ทำงานในห้องทดลอง

                            ด้วยความร่วมมือของหัวหน้าหน่วยทดลองเส้นใยและไหม นายวินิจ  โกญจนาท (ในขณะนั้น) (ซึ่งต่อมาหน่วยทดลองเส้นใยและไหม ได้เปลี่ยนสถานะภายในเป็น กองอุตสาหกรรมสิ่งทอ กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม และอุตสาหกรรมรายสาขา (สาขาสิ่งทอเครื่องนุ่งห่ม) ตามลำดับ โดยได้ทดลองเปิดการศึกษาเป็นสาขาวิชาเอกของแผนกผ้าและเครื่องแต่งกายเรียก ว่า “อุตสาหกรรมผ้า” ในปีการศึกษา 2511 มีจำนวนนักศึกษา 21 คน แบ่งเป็น 2 สาขา ได้แก่ สาขาวิชาวิศวกรรมสิ่งทอ รับนักศึกษาที่จบจากโรงเรียนช่างทอผ้าโพธาราม หรือเทียบเท่า และสาขาวิชาวิศวกรรมเคมีสิ่งทอ รับนักศึกษา ที่จบจาก มศ. 5 สายวิทยาศาสตร์
                            เนื่องจากว่า วัตถุประสงค์ของการเรียนการสอนของสาขาวิชาผ้าและเครื่องแต่งกาย และอุตสาหกรรมผ้าเป็นการศึกษาคนละแบบ ฝ่ายหนึ่งเรียนเพื่อเป็นผู้บริโภคที่ฉลาด แต่อีกฝ่ายเรียนเพื่อเป็นช่างเทคนิคการผลิต ทั้งยังอยู่ในสังกัดคณะเดียวกัน ทำให้อุตสาหกรรมที่จะเป็นที่รองรับนักศึกษานั้นไม่ใคร่สนใจเท่าที่ควร กระทรวงศึกษาธิการจึงอนุมัติให้แยกเป็นอีกแผนกหนึ่งต่างหาก แต่ยังคงสังกัดอยู่ในคณะคหกรรมศาสตร์ เมื่อ   พ.ศ. 2512
การเรียนการสอนในระยะ 5 ปีแรกของการขยายการศึกษาค่อนข้างยากลำบากมากพอสมควร ส่วนใหญ่ต้องใช้ห้องทดลองของกองอุตสาหกรรมสิ่งทอ เป็นห้องปฏิบัติการ  อาจารย์ผู้สอนก็เป็นข้าราชการในสังกัด กองอุตสาหกรรมสิ่งทอ ซึ่งทั้งนี้หัวหน้าหน่วยทดลองเส้นใยฝ้ายและไหมในขณะนั้น ได้ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี นักศึกษาที่สำเร็จออกไปเป็นที่ยอมรับของโรงงานอุตสาหกรรมสิ่งทอ ทั้งนี้ต้องนับว่า นายกสามคมอุตสาหกรรม สิ่งทอในสมัยนั้น(ฯพณฯ พลตำรวจเอก ประมาณ อดิเรกสาร ) ได้ให้การสนับสนุนอย่างเต็มที่ ตั้งแต่การส่งบุคลากรมาร่วมการพิจารณาจัดทำหลักสูตร จัดหาโรงงานให้นักศึกษาฝึกงาน ซึ่งในช่วงเวลานั้นย่อมเป็นที่ทราบกันดีอยู่ว่า ทุกโรงงานพยายามปิดบังสภาพการในโรงงาน เพื่อผลประโยชน์ในการดำเนินการธุรกิจ
                           เมื่อสภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ รับหลักการในการขยายการศึกษาทางด้านอุตสาหกรรมสิ่งทอ เมื่อ พ.ศ. 2517 ก็เริ่มได้รับงบประมาณปรับปรุงอุปกรณ์การสอนบ้างพอสมควรตามแก่อัตภาพการ ศึกษา เริ่มเข้ารูปนักศึกษาเพิ่มจำนวนมากขึ้น อุตสาหกรรมให้ความเชื่อถือเพิ่มมากขึ้น ได้รับทุนอุดหนุนทั้งจากของรัฐบาลไทยและรัฐบาลต่างประเทศ ส่งครูอาจารย์ไปศึกษาและฝึกงานต่อหลายคน ทำให้การเรียนการสอนของแผนกมีคุณภาพสูงขึ้น จึงได้ขออนุมัติแยกออกเป็นคณะ เมื่อ พ.ศ. 2518 แบ่งเป็น 2 แผนก ได้แก่ แผนกวิศวกรรมสิ่งทอ และแผนกเคมีสิ่งทอ ยังคงรับนักศึกษาที่มีความรู้ตามแบบเดิม ต่อมาเมื่อปีการศึกษา 2522 ได้เปิดแผนกออกแบบอุตสาหกรรม และขยายรับนักศึกษาระดับ ปว.ช. ด้วย เนื่องจากมีปัญหาในการเรียนการสอนของนักศึกษาที่มาจาก  ช่างอุตสาหกรรมอื่นมาศึกษาต่อ

                        ปัจจุบันมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี (ชื่อเดิม : วิทยาลัยเทคโนโลยีและอาชีวศึกษา, สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล) ได้จัดการเรียนการสอนใน 2 ระดับ คือ 
•    ระดับปริญญาตรี  หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วศ.บ.)
จัดการเรียนการสอนที่คณะวิศวกรรมศาสตร์ ภาควิชาวิศวกรรมสิ่งทอ 
ถ. รังสิต-นครนายก (คลอง 6 )  อ. ธัญบุรี  จ. ปทุมธานี มีสาขาวิชาเอกที่เกี่ยวข้อง คือ 
1.  วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต วิชาเอก วิศวกรรมสิ่งทอ  [วศ.บ. (วิศวกรรมสิ่งทอ) หรือ  B.Eng. (Textile Engineering) ]
2.  วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต วิชาเอก เคมีสิ่งทอ [ วศ.บ. (เคมีสิ่งทอ) หรือ B.Eng. (Textile Chemistry Enigneering ) ]
3.  วิศวกรรมศาสตรบัณฑิตวิชาเอก เทคโนโลยีเสื้อผ้า [ วศ.บ. (เทคโนโลยีเสื้อผ้า ) หรือ B.Eng. (Garment Engineering ) ] 
โดยทั้ง 3 หลักสูตร ได้รับอนุมัติหลักสูตรจากสภาวิทยาลัย ฯ ทบวงมหาวิยาลัย และ ก.พ. แล้ว ตั้งแต่วันที่ 14 กรกฎาคม พ.ศ. 2530
•    ระดับปริญญาโท  หลักสูตรวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (วศ.ม.)
                         นับได้ว่าการพัฒนาการศึกษาทางด้านทางด้านเทคโนโลยีในอุตสาหกรรมสิ่งทอ ทางภาคเอกชนมีส่วนให้การสนับสนุนกับการศึกษาในหลักสูตรเหล่านี้เป็นอย่างดี เช่น ฯพณฯ พลตำรวจเอกประมาณ  อดิเรกสาร, ศาสตราจารย์พิเศษ เดช บุญ-หลง ที่ได้ให้ความกรุณามอบครุภัณฑ์การศึกษาสำหรับงานในอุตสาหกรรมสิ่งทอด้วยดี ตลอด  อย่างไรก็ดี ในปัจจุบันทางสถาบันได้พยายามพัฒนาการเรียนการสอนให้มีบุคลากรในสาขาเหล่า นี้ เข้ามารับใช้ในวงการอุตสาหกรรมสิ่งทอ เพิ่มขึ้นตามลำดับ

 

วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วิศวกรรมสิ่งทอ)
Bachelor of Engineering (Textile Engineering)

  เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้นักศึกษาที่สำเร็จหลักสูตรนี้ มีความสามารถในการทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมการปั่นด้าย ทอผ้า ถักผ้า และผ้าไม่ทอ นับตั้งแต่ขั้นตอนการเตรียมเส้นใยสิ่งทอ, อุตสาหกรรมการปั่นด้าย, อุตสาหกรรมการทอผ้า และการผลิตผ้าไม่ทอ, อุตสาหกรรมการถักผ้า, กระบวนการควบคุมคุณภาพ, การตรวจสอบสมบัติ และมาตรฐานของเส้นด้ายและผืนผ้า 

วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วิศวกรรมเคมีสิ่งทอ แขนงวิชาการย้อมสีและตกแต่งสิ่งทอ)
Bachelor of Engineering (Textile Chemistry Engineering)

เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้นักศึกษาที่สำเร็จหลักสูตรนี้ มีความสามารถในการทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมการฟอกย้อมสิ่งทอ, การพิมพ์สิ่งทอ, การตกแต่งสำเร็จ, การผลิตสารเคมีในงานสิ่งทอ และการผลิตและการใช้สีย้อมสิ่งทอ นับตั้งแต่ขั้นตอน กระบวนการเตรียมผ้า,  กระบวนการฟอกย้อมสีสิ่งทอ, กระบวนการพิมพ์สีสิ่งทอ, กระบวนการตกแต่งสิ่งทอ, กระบวนการควบคุมคุณภาพ, การตรวจสอบสมบัติ และมาตรฐานของผ้าย้อมสีและผ้าตกแต่งสำเร็จ

วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วิศวกรรมเคมีสิ่งทอ แขนงวิชาการผลิตเส้นใยสังเคราะห์)
Bachelor of Engineering (Synthetic Fiber Engineering)

 เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้นักศึกษาที่สำเร็จหลักสูตรนี้ มีความสามารถในการทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมการผลิตเส้นใยสังเคราะห์ นับตั้งแต่กระบวนการสังเคราะห์วัตถุดิบเส้นใยสังเคราะห์, กระบวนการอัดรีดเส้นใยสังเคราะห์, กระบวนการผลิตเส้นใยสังเคราะห์, กระบวนการควบคุมคุณภาพ, การตรวจสอบสมบัติ และมาตรฐานของเส้นใยสังเคราะห์ การบริการเทคนิคการใช้งานของเส้นใยสังเคราะห์

วิศวกรรมศาสตรบัณฑิต (วิศวกรรมเครื่องนุ่งห่ม)
Bachelor of Engineering (Garment Engineering)

     เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นให้นักศึกษาที่สำเร็จหลักสูตรนี้ มีความสามารถในการทำงานในโรงงานอุตสาหกรรมการผลิตเสื้อผ้าสำเร็จรูป นับตั้งแต่ขั้นตอนกระบวนการจัดหาและเตรียมวัตถุดิบ, กระบวนการสร้างแบบตัด, กระบวนการเย็บ , กระบวนการตกแต่งประกอบและบรรจุภัณฑ์, กระบวนการควบคุมคุณภาพ, การตรวจสอบสมบัติ และมาตรฐานของผลผลิตเสื้อผ้าสำเร็จรูป

ภาพความอบอุ่นในภาควิชา