จงบรรยาคำว่า 'สติ' กับ 'อารมณ์' ของแต่ละคนให้ฟังหน่อยค่ะ

แสดงความคิดเห็น

1 ความคิดเห็น

DaDa Lizala 3 เม.ย. 63 เวลา 18:01 น. 1

ขอความรู้มาก็จัดความรู้ไป ตอบด้วยทฤษฎีจิตวิทยาที่เรียนมานะคะ

อารมณ์ (emotion) นักจิตวิทยาให้ความหมายกว้าง ๆ ประมาณว่าเป็นการตอบสนองต่อปฏิสัมพันธ์ทางสรีรวิทยาและการรู้คิดเมื่อได้รับสิ่งเร้าต่าง ๆ อ่านแล้วงงเพราะมันใช้คำวิชาการและอ้างอิงงานวิจัย อารมณ์หลักมี 6 อารมณ์ได้แก่ดีใจ (happy) เสียใจ (sad) กลัว (fear) โกรธ (angry) ประหลาดใจ (surprise) และรังเกียจ (disgust) ส่วนพวกรู้สึกดี รู้สึกแย่ เหนื่อย พวกนี้คือความรู้สึก (feeling) ไม่ใช่อารมณ์

จากหลักฐานในปัจจุบันนักจิตวิทยาเชื่อว่าอารมณ์เกี่ยวข้องกับทั้งร่างกายและจิตใจ ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ เช่น เมื่อมีอารมณ์กลัว จิตใจจะรู้สึกไม่อยากเข้าใกล้หรือไม่อยากคิด ร่างกายมีการตอบสนองด้วยการขยายรูม่านตา หัวใจเต้นเร็วขึ้น ร่างกายกับจิตใจต้องไปด้วยกันจึงจะตีความว่าเป็นอารมณ์กลัว ถ้าขาดส่วนใดส่วนหนึ่งไปจะไม่สามารถบอกได้ว่ากำลังมีอารมณ์กลัว งานวิจัยดังอันหนึ่งทำการทดลองให้ผู้ชายเกิดอารมณ์กลัว โดยให้ผู้ชายเดินบนสะพานไม้ที่สูงมากและแกว่งไปมา จากนั้นให้ผู้ชายคนนั้นเจอผู้หญิงสวย อาการทางร่างกาย เช่น หัวใจเต้นแรง รูม่านตาขยายตัว กลับถูกตีความว่าเป็นความโรแมนติกหรือการตกหลุมรัก แทนที่จะถูกตีความว่าเป็นอารมณ์กลัว (อาการทางกายนี้เกิดจากการเดินบนสะพานสูง ไม่ได้เกิดจากการเจอผู้หญิงสวย)

คำว่าสติไม่รู้จะแปลเป็นภาษาอังกฤษอย่างไร ถ้าแปลเป็น consciousness จะออกแนวไปทางการระลึกรู้ตัว แปลเป็นไทยกลับมาอีกทีคือคำว่าจิตสำนึก (ตรงข้ามกับจิตใต้สำนึก) ถ้าแปลว่า mindfulness จะออกแนวระมัดระวังทั่วไป อีกคำคือ attention แปลว่าการใส่ใจ แต่จะชวนนึกถึงคำว่าสมาธิมากกว่าสติ คำที่ใกล้เคียงสติมากที่สุดคือ consciousness หลายงานวิจัยก็ใช้คำนี้ แต่ต้องกำกับให้ดีว่าพูดถึงอะไร เพราะมีโอกาสตีความผิดสูง

ถ้าให้สติคือคำว่า consciousness สติก็หมายถึงความสามารถในการควบคุมร่างกายและการรู้คิด (จิตใจ) รู้ตัวว่าตัวเองกำลังทำอะไร และมีความหมายรวมไปถึงทักษะและความสามารถต่าง ๆ อีกด้วย ความหมายจะต่างจากคำว่าสติในทางพุทธไปบ้าง เพราะไม่ได้กล่าวถึงแค่การรู้ตัวอย่างเดียว แต่รวมถึงความสามารถในการกระทำด้วย เช่น ความสามารถในการควบคุมการเดิน นอกจากต้องรู้ตัวว่าตัวเองกำลังเดินแล้ว ต้องสามารถเดินได้ด้วย (ไม่พิการขา ไม่ใช่เด็กทารก ฯลฯ)

1 2