Spoil
- Lucid Dream คือความฝันที่เรารู้ตัวว่าฝันอยู่ จึงสามารถทำสิ่งต่างๆ ที่ชีวิตจริงทำไม่ได้ เช่น บิน
- นักวิทยาศาสตร์อธิบายว่า Lucid Dream คือภาวะที่ร่างกายเรารู้สึกตัวระหว่างหลับลึก ทำให้รับรู้ความฝัน
- ผู้ที่มี Lucid Dream บ่อยๆ หลายรายมักประสบภาวะ Sleep Paralysis หรือ ผีอำ ร่วมด้วย
- ผู้เชี่ยวชาญเป็นห่วงว่าผู้ที่มีอาการแบบนี้บ่อยๆ จะมีปัญหาด้านเคมีประสาท และปัญหาการนอน จึงควรปรึกษาแพทย์
______________
น้องๆ ชาว Dek-D ทุกคนต้องเคยหลับแล้วฝันใช่ไหมคะ แต่เคยไหมที่ฝันแล้วรู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่ ลักษณะฝันแบบนี้ เรียกกันว่า Lucid Dream ค่ะ อยากรู้ว่า Lucid Dream เป็นยังไง และเราควบคุมมันได้แค่ไหน ไปดูข้อมูลจาก Robert Waggoner ผู้เชี่ยวชาญด้าน Lucid Dream เจ้าของหนังสือ Lucid Dreaming: Gateway to the Inner Self กันเลย
ภาพจาก unsplash.com
Lucid Dream : ฝันที่เราตื่น
แม้จะเกริ่นไปแล้วแต่พี่กวางขออนุญาตอธิบายอีกทีค่ะ ว่า Lucid Dream คือความฝันชนิดหนึ่ง แต่พิเศษตรงที่เรารู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่ ทำให้สามารถควบคุมและทำสิ่งต่างๆ ได้อย่างอิสระในความฝัน ไม่ว่าจะเป็นการบิน หรือเดินผ่านกำแพง! (เจ๋งเนอะ)
จากการผลศึกษาและสำรวจในปี 2017 หัวข้อ Imagination, Cognition and Personality: Consciousness in Theory, Research, and Clinical Practice พบว่า กลุ่มตัวอย่างถึง 51% เคยมีประสบการณ์ Lucid Dream อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต และมี 20% ที่เกิด Lucid Dream บ่อยๆ เฉลี่ยเดือนละครั้ง นอกจากนี้ผลการศึกษายังพบว่าคนส่วนใหญ่จะมีประสบการณ์ Lucid Dream เกิดขึ้นในวัยเด็ก ประมาณ 3-4 ขวบ แล้วค่อยๆ หายไปในช่วงวัยรุ่นตอนต้น
แม้จะเกริ่นไปแล้วแต่พี่กวางขออนุญาตอธิบายอีกทีค่ะ ว่า Lucid Dream คือความฝันชนิดหนึ่ง แต่พิเศษตรงที่เรารู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่ ทำให้สามารถควบคุมและทำสิ่งต่างๆ ได้อย่างอิสระในความฝัน ไม่ว่าจะเป็นการบิน หรือเดินผ่านกำแพง! (เจ๋งเนอะ)
จากการผลศึกษาและสำรวจในปี 2017 หัวข้อ Imagination, Cognition and Personality: Consciousness in Theory, Research, and Clinical Practice พบว่า กลุ่มตัวอย่างถึง 51% เคยมีประสบการณ์ Lucid Dream อย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต และมี 20% ที่เกิด Lucid Dream บ่อยๆ เฉลี่ยเดือนละครั้ง นอกจากนี้ผลการศึกษายังพบว่าคนส่วนใหญ่จะมีประสบการณ์ Lucid Dream เกิดขึ้นในวัยเด็ก ประมาณ 3-4 ขวบ แล้วค่อยๆ หายไปในช่วงวัยรุ่นตอนต้น
ภาพจาก unsplash.com
Lucid Dream โลกที่อนุญาตให้เราทำสิ่งที่ไม่กล้าทำ
อย่างที่พี่กวางบอกไปว่า Lucid Dream คือภาวะที่เรารู้ตัวว่ากำลังอยู่ในความฝัน ทำให้มีอิสระในการทำสิ่งต่างๆ ที่ไม่กล้าทำหรือทำไม่ได้ในชีวิตจริง มีเรื่องเล่าที่น่าสนใจมากๆ ว่าในประเทศเยอรมัน มีนักศึกษามหาวิทยาลัยคนหนึ่งจำเป็นต้องสอบว่ายน้ำให้ผ่านเพื่อเรียนจบ แต่เขาว่ายน้ำไม่คล่อง โชคดีที่เขามักมี Lucid Dream บ่อยๆ จึงหัดว่ายน้ำในนั้นจนกระทั่งสามารถว่ายน้ำได้คล่องและสอบผ่าน ไม่เท่านั้นยังมีเรื่องเล่าของนักกีฬาบางราย ที่ใช้ Lucid Dream ในการซ้อมเพื่อพัฒนาทักษะด้วย
นอกจากนี้ นักบำบัดบางคนยังใช้ Lucid Dream เพื่อรักษาผู้ป่วยที่มีความวิตกกังวล (Anxiety) และความบอบช้ำในจิตใจ (Psychological Trauma) รวมถึงรักษาอาการกลัวต่างๆ เช่น อาการกลัวการพูดในที่สาธารณะ หรืออาการกลัวความสูง ด้วยการให้ทดลองทำสิ่งเหล่านั้นใน Lucid Dream หรือในบางคนที่ต้องการความคิดสร้างสรรค์ ก็ยังสามารถพบจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์แบบไร้ขอบเขตได้ใน Lucid Dream อีกด้วย
อย่างที่พี่กวางบอกไปว่า Lucid Dream คือภาวะที่เรารู้ตัวว่ากำลังอยู่ในความฝัน ทำให้มีอิสระในการทำสิ่งต่างๆ ที่ไม่กล้าทำหรือทำไม่ได้ในชีวิตจริง มีเรื่องเล่าที่น่าสนใจมากๆ ว่าในประเทศเยอรมัน มีนักศึกษามหาวิทยาลัยคนหนึ่งจำเป็นต้องสอบว่ายน้ำให้ผ่านเพื่อเรียนจบ แต่เขาว่ายน้ำไม่คล่อง โชคดีที่เขามักมี Lucid Dream บ่อยๆ จึงหัดว่ายน้ำในนั้นจนกระทั่งสามารถว่ายน้ำได้คล่องและสอบผ่าน ไม่เท่านั้นยังมีเรื่องเล่าของนักกีฬาบางราย ที่ใช้ Lucid Dream ในการซ้อมเพื่อพัฒนาทักษะด้วย
นอกจากนี้ นักบำบัดบางคนยังใช้ Lucid Dream เพื่อรักษาผู้ป่วยที่มีความวิตกกังวล (Anxiety) และความบอบช้ำในจิตใจ (Psychological Trauma) รวมถึงรักษาอาการกลัวต่างๆ เช่น อาการกลัวการพูดในที่สาธารณะ หรืออาการกลัวความสูง ด้วยการให้ทดลองทำสิ่งเหล่านั้นใน Lucid Dream หรือในบางคนที่ต้องการความคิดสร้างสรรค์ ก็ยังสามารถพบจินตนาการและความคิดสร้างสรรค์แบบไร้ขอบเขตได้ใน Lucid Dream อีกด้วย
ภาพจาก unsplash.com
Lucid Dream อาจเป็นสัญญาณถึงความผิดปกติบางอย่าง
Dr.Denholm Aspy ผู้ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ Lucid Dream กล่าวว่า Lucid Dream อาจเป็นผลจากความผิดปกติด้านประสาทสรีรวิทยา (Neurophysiological) หรือความผิดปกติทางเคมีประสาท (Neurochemical) เนื่องจากส่วนใหญ่ Lucid Dream มักเกิดขึ้นในช่วง REM Sleep หรือช่วงเวลาที่ร่างกายหลับลึก ซึ่งเป็นระยะที่คนเราจะฝันมากที่สุด โดยปกติแล้วใน phase นี้ร่างกายเราจะปิดการรับรู้เอาไว้ แต่ถ้ามีความผิดปกติทางเคมีประสาทเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ร่างกายเราจะเปิดการรับรู้ขึ้นมา ทำให้สามารถรับรู้ความฝันได้ กลายเป็น Lucid Dream นั่นเอง
“ผู้มีความแปรปรวนด้านประสาทสรีรวิทยาและเคมีประสาท รวมถึงคนเป็นโรคลมหลับ (Narcolepsy) มักเกิด Lucid Dream มากกว่าคนทั่วไป และอาการเหล่านี้ยังรบกวนการนอนของพวกเขาด้วย” Dr.Denholm กล่าว
นอกจากนี้ยังมีการศึกษาพบว่า Lucid Dream มีการทำงานคล้ายๆ ภาวะ Sleep Paralysis หรือที่เราเรียกกันว่าว่า "ผีอำ" ซึ่งคืออาการที่ประสาทตื่นตัวในขณะร่างกายยังหลับอยู โดยในปี 2017 ได้มีการเผยแพร่เรื่องนี้ผ่าน Journal of Sleep Research ว่าพบผู้ป่วยถึง 1,928 คน ที่เคยประสบทั้ง Lucid Dream และ Sleep Paralysis โดยผู้เชี่ยวชาญได้กล่าวไว้ว่า “ความผิดปกติทางการนอนเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกันในทางประสาทสรีรวิทยา” จึงมีความน่าเป็นห่วงว่าผู้ที่มักเกิด Lucid Dream และ Sleep Paralysis เป็นประจำ จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคทางจิตเวช จำพวก Dissociative Disorder ได้
อ่านเรื่องราวของ Sleep Paralysis ได้เพิ่มเติมที่นี่ https://www.dek-d.com/teentrends/52963/
Dr.Denholm Aspy ผู้ศึกษาวิจัยเกี่ยวกับ Lucid Dream กล่าวว่า Lucid Dream อาจเป็นผลจากความผิดปกติด้านประสาทสรีรวิทยา (Neurophysiological) หรือความผิดปกติทางเคมีประสาท (Neurochemical) เนื่องจากส่วนใหญ่ Lucid Dream มักเกิดขึ้นในช่วง REM Sleep หรือช่วงเวลาที่ร่างกายหลับลึก ซึ่งเป็นระยะที่คนเราจะฝันมากที่สุด โดยปกติแล้วใน phase นี้ร่างกายเราจะปิดการรับรู้เอาไว้ แต่ถ้ามีความผิดปกติทางเคมีประสาทเกิดขึ้นเมื่อไหร่ ร่างกายเราจะเปิดการรับรู้ขึ้นมา ทำให้สามารถรับรู้ความฝันได้ กลายเป็น Lucid Dream นั่นเอง
“ผู้มีความแปรปรวนด้านประสาทสรีรวิทยาและเคมีประสาท รวมถึงคนเป็นโรคลมหลับ (Narcolepsy) มักเกิด Lucid Dream มากกว่าคนทั่วไป และอาการเหล่านี้ยังรบกวนการนอนของพวกเขาด้วย” Dr.Denholm กล่าว
นอกจากนี้ยังมีการศึกษาพบว่า Lucid Dream มีการทำงานคล้ายๆ ภาวะ Sleep Paralysis หรือที่เราเรียกกันว่าว่า "ผีอำ" ซึ่งคืออาการที่ประสาทตื่นตัวในขณะร่างกายยังหลับอยู โดยในปี 2017 ได้มีการเผยแพร่เรื่องนี้ผ่าน Journal of Sleep Research ว่าพบผู้ป่วยถึง 1,928 คน ที่เคยประสบทั้ง Lucid Dream และ Sleep Paralysis โดยผู้เชี่ยวชาญได้กล่าวไว้ว่า “ความผิดปกติทางการนอนเหล่านี้มีความเกี่ยวข้องกันในทางประสาทสรีรวิทยา” จึงมีความน่าเป็นห่วงว่าผู้ที่มักเกิด Lucid Dream และ Sleep Paralysis เป็นประจำ จะเสี่ยงต่อการเป็นโรคทางจิตเวช จำพวก Dissociative Disorder ได้
อ่านเรื่องราวของ Sleep Paralysis ได้เพิ่มเติมที่นี่ https://www.dek-d.com/teentrends/52963/
ภาพจาก unsplash.com
หนทางสู่ Lucid Dream
แม้ในทางวิทยาศาสตร์ Lucid Dream จะถือเป็นภาวะที่รบกวนการนอนอย่างหนึ่ง แต่หลายๆ คนก็คงอยากสัมผัสสักครั้งใช่ไหมคะ เรื่องนี้ยังไม่มีวิธีการที่ถูกพิสูจน์อย่างแน่ชัด แต่ก็มีเคล็ดลับจากหลายๆ คนมาบอกต่อกัน หนึ่งในวิธีที่พี่กวางคิดว่าน่าสนใจก็คือเทคนิคที่เรียกว่า Wake-Back-To-Bed Technique วิธีการก็คือ ตั้งนาฬิกาปลุก 2 ชั่วโมงก่อนที่เราจะต้องตื่นจริงๆ และเมื่อตื่นขึ้นมาแล้วให้ใช้เวลา 15-30 นาที อ่านข้อมูลเกี่ยวกับ Lucid Dream (เปิดอ่านคอนเทนต์นี้ก็ได้!) จากนั้นลองนอนอีกครั้งโดยท่องไว้ในใจว่าหลังจากช่วงเวลานี้ถ้าฝัน เราจะรู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่ ใครลองแล้วได้ผลก็มาบอกพี่กวางบ้างนะคะ
แต่แน่นอนว่าในบางครั้ง Lucid Dream ก็ไม่น่าอภิรมย์เท่าไหร่ มันอาจเป็นฝันร้าย หรือเราอาจตกอยู่ในสถานการณ์ที่อยากตื่นแล้ว วิธีการตื่นจาก Lucid Dream หรือฝันร้ายต่างๆ คือการจ้องมองที่ของชิ้นหนึ่งในฝันเป็นเวลา 5 วินาทีค่ะ เราก็จะรู้สึกตัวเอง หรือไม่ก็ลองหลับตาแล้วหมุนตัวเองดู วิธีนี้มีคนเคยลองแล้วบอกว่าเขาลืมตามาพบว่าไปอยู่ใน Lucid Dream ที่เป็นเรื่องใหม่ด้วยนะ เจ๋งมากๆ
แม้ในทางวิทยาศาสตร์ Lucid Dream จะถือเป็นภาวะที่รบกวนการนอนอย่างหนึ่ง แต่หลายๆ คนก็คงอยากสัมผัสสักครั้งใช่ไหมคะ เรื่องนี้ยังไม่มีวิธีการที่ถูกพิสูจน์อย่างแน่ชัด แต่ก็มีเคล็ดลับจากหลายๆ คนมาบอกต่อกัน หนึ่งในวิธีที่พี่กวางคิดว่าน่าสนใจก็คือเทคนิคที่เรียกว่า Wake-Back-To-Bed Technique วิธีการก็คือ ตั้งนาฬิกาปลุก 2 ชั่วโมงก่อนที่เราจะต้องตื่นจริงๆ และเมื่อตื่นขึ้นมาแล้วให้ใช้เวลา 15-30 นาที อ่านข้อมูลเกี่ยวกับ Lucid Dream (เปิดอ่านคอนเทนต์นี้ก็ได้!) จากนั้นลองนอนอีกครั้งโดยท่องไว้ในใจว่าหลังจากช่วงเวลานี้ถ้าฝัน เราจะรู้ตัวว่ากำลังฝันอยู่ ใครลองแล้วได้ผลก็มาบอกพี่กวางบ้างนะคะ
แต่แน่นอนว่าในบางครั้ง Lucid Dream ก็ไม่น่าอภิรมย์เท่าไหร่ มันอาจเป็นฝันร้าย หรือเราอาจตกอยู่ในสถานการณ์ที่อยากตื่นแล้ว วิธีการตื่นจาก Lucid Dream หรือฝันร้ายต่างๆ คือการจ้องมองที่ของชิ้นหนึ่งในฝันเป็นเวลา 5 วินาทีค่ะ เราก็จะรู้สึกตัวเอง หรือไม่ก็ลองหลับตาแล้วหมุนตัวเองดู วิธีนี้มีคนเคยลองแล้วบอกว่าเขาลืมตามาพบว่าไปอยู่ใน Lucid Dream ที่เป็นเรื่องใหม่ด้วยนะ เจ๋งมากๆ
ภาพจาก unsplash.com
ทั้งนี้ก็อย่างที่ผู้เชี่ยวชาญบอกไปว่า Lucid Dream คือความผิดปกติของการนอนอย่างหนึ่ง เราจึงไม่ควรเป็นบ่อยๆ นะคะ ใครที่มี Lucid Dream เกิดขึ้นบ่อยๆ ควรปรึกษาแพทย์ และปรับการนอนเสียใหม่ ส่วนใครที่ยังไม่เคยแต่อยากเคยสักครั้งในชีวิตก็ไม่ต้องหักโหมไปนะคะ ของแบบนี้ถ้าจะมา มันมาเองค่ะ
สำหรับใครที่สนใจเรื่องนี้ หรือมีประสบการณ์ Lucid Dream อยากเล่าให้พี่กวางฟัง พี่กวางก็รอฟังอยู่นะคะ ใครได้ทดลองทำอะไรในฝันบ้าง บอกพี่กวางมาได้เลย
สำหรับใครที่สนใจเรื่องนี้ หรือมีประสบการณ์ Lucid Dream อยากเล่าให้พี่กวางฟัง พี่กวางก็รอฟังอยู่นะคะ ใครได้ทดลองทำอะไรในฝันบ้าง บอกพี่กวางมาได้เลย
ภาพจาก unsplash.com
ที่มา
3 ความคิดเห็น
เคยเป็นแบบนี้อยู่ไม่รู้ว่าเรียกว่าหลายครั้งรึป่าวนะคะเคยเป็นหลายๆแบบ
มีรอบนึงเหมือนประมานว่านึกถึงคำว่าฝันแล้วจู่ๆก็ลืมคำนั้นไปอะไรประมานนั้นเลยนี่ไม่แน่ใจนะคะแล้วก็อีกแบบคือ
หนูฟันร้ายแบบร้ายสุดๆแทบร้องไห้เลยล่ะค่ะเคยเป็นประมานนี้2-3ครั้งได้ค่ะในความฝันคือแบบตัวเองบอกว่าอยากตื่นแล้ว เมื่อไรเราจะตื่น จนแบบเกิดประมานว่าเหตุการณ์ที่แบบถ้าไม่ใช่ในฝันเราอาจตายไปแล้วอะค่ะแล้วหนูก็หลับตา แล้วจู่ๆก็ตื่นน่ะค่ะมันน่ากลัวมากจริงๆ
เคยเป็นค่ะ ฝันว่าตัวเองเจอกับสิ่งที่น่ากลัวอยู่ โดนคนจับมาทรมาณแบบจะตายเลย แต่ดันรู้ตัวว่าตัวเองฝัน ตอนนั้นย้ำกับตัวเองในฝันตลอดว่าไม่ต้องกลัว นี่เป็นความฝัน มันไม่ใช่ความจริง เดี๋ยวมันก็ผ่านไป เดี๋ยวก็ตื่นแล้ว เราจำได้แม่นมาก เพราะติดนิสัยตื่นขึ้นมาแล้วจะอัดเสียงหรือบันทึกเรื่องที่ตัวเองฝันเอาไว้ทันที
เป็นประจำเลยค่ะ แทบจะทุกครั้งที่ฝัน รู้ตัวตลอดว่าตัวเองกำลังฝันอยู่ แต่ก็ไม่เคยอยากจะควบคุมความฝันตัวเองนะคะ เราก็ฝันต่อไปเหมือนกำลังดูหนัง พออยากตื่นก็บอกตัวเองให้ตื่น แค่นั้นเลยค่ะ เดี๋ยวหลังจากนี้คงต้องลองใช้ประโยชน์จากความฝันดูบ้างอะ แต่เราเลือกเรื่องที่จะฝันไม่ได้ด้วยสิ