10 เทคนิคแห่งการเขียนเรื่องสั้น (ตอนที่1)

วันนี้พี่นัทเอาให้คนเขียนเรื่องสั้นด้วย 10 เทคนิคแห่งการเขียนเรื่องสั้น ตอนนี้ใครกำลังเขียนเรื่องสั้นอยู่ต้องไม่ควรพลาด หรือใครที่เขียนเรื่องยาวก็สามารถนำเทคนิคไปใช้ก่อนก็ได้จ้า พี่นัทไม่สงวนลิขสิทธิ์...พร้อมแล้วมาเริ่มกันเลย

1.ต้องมีการระบายสภาพและบรรยากาศ ( Local colour )

หมายถึงการพรรณนานาภาพอันใดอันหนึ่งเพื่อนำความคิดของผู้อ่าน ให้ซาบซึ้งในท้องเรื่องให้เห็นฉากที่เราวาดด้วยตัวอักษรนั้นชัดเจน เป็นจริงเป็นจังขึ้น หมายถึงการพรรณนากิริยา ท่าทาง ขนบธรรมเนียมประเพณี เครื่องแต่งกาย ภาษาพูด และฉากภูมิภาคต่างๆ เช่น

          “ ถนนหนทางในนคร มีต้นหญ้างอกระหง รกเป็นพง อสรพิษเลื้อยคลานตามเทวรูป ค้างคาวตกลูกในหูช้างหิน แมงมุมชักใยยุ่มย่ามภายในพระราชมณเฑียรหน้าแท่นบูชา เปรอะเปื้อนมูลนกและมูลค้างคาว พระเนตรของพระศิวะก็กลวงโบ๋ด้วยถูกมนุษย์ใจบาป แควะควักเอาเพชรที่ฝังไว้ ดูทางไหนก็ล้วนแต่รกร้าง ปรักหักพังทั้งนั้น”

                                        จากเรื่อง นาฎลิกา ของเสถียรโกเศศ

บรรยากาศ ( Atmosphere ) ，หมายถึง กลิ่นไอของความประณีตบรรจง ซึ่งเป็นศิลปกรรม หรือวรรณศิลป์ ก่อให้เกิดอารามณ์อย่างใดอย่างหนึ่งเช่น รู้สึกครั่นคร้าม วังเวง หรือเพลิดเพลินสบายใจ บรรยากาศนี้จะเกิดจากส่วนลึกของจินตนาการของแต่ละคนซึ่งไม่เหมือนกัน

2. การวางเค้าเรื่อง (Plot) ในการวางเค้าโครงเรื่อง นักประพันธ์ต่างๆก็วางไว้คนละแบบ แต่ตามหลักใหญ่ๆ พอสรุปได้ดังนี้

แบบที่ 1 คือเริ่มนำเรื่องอย่างใดอย่างหนึ่งที่จุดเริ่มต้น แล้วพาผู้อ่านไปตามเรื่อง ทำเรื่องให้มีความยุ่งยากมากขึ้น เกิดความฉงนขึ้นทุกที จนถึงจุด ไคลแมกซ์ และจบเรื่องลงด้วยความรวดเร็ว ให้ผู้อ่านโล่งใจ เข้าใจ เกิดความสะเทือนใจ อย่างใดอย่างหนึ่ง และจบลง

แบบที่ 2 เป็นแบบสลับซับซ้อน คือเริ่มต้นด้วยเหตุการณ์สำคัญอย่างใดอย่างหนึ่ง แล้วย้อนต้นกล่าวถึงต้นกล่าวถึงเหตุการณ์สำคัญนั้นว่ามีมูลเหตุเป็นมาเป็นอย่างไร จากจุดหนึ่งมาอีกเหตุการณ์หนึ่ง มีไคลแมกซ์ของเรื่องหลายจุด

ไคลแมกซ์ คือยอดของเรื่องแสดงว่ากำลังจะเปิดฉาก บางคนนิยม ให้ไคลแมกซ์เป็นเงื่อนงำของเนื้อเรื่อง เป็นยอดที่สุดของอารมณ์ และความสนใจ

3.     การจัดตัวละครและให้บทบาท ตามปกติเรื่องสั้นมีตัวละครน้อย อย่างมากไม่เกิน 5 คน และต้องมีตัวหนึ่งซึ่งเป็นตัวสำคัญของเรื่อง ตัวละครนี้จะต้องมีบทบาทเพื่อแสดงลักษณะนิสัยอย่างหนึ่งอย่างใดนี้เอง ก่อให้เกิดเรื่องราวขึ้น การสร้างบทบาทตัวละคร ให้แสดงลักษณะของตัวเองนี้ย่อมทำได้หลายอย่าง คือกล่าวคือกล่าวถึงกิริยา คำพูด ท่าทาง วิธีที่ง่ายที่สุดก็คือ ให้ตัวละครนั้นเองกล่าวขวัญแก่กัน เช่นให้สาวใช้ชมนายจ้างว่า สง่า ให้เพื่อนติเพื่อนอีกคนหนึ่งว่าขี้เหนียวเป็นต้น ทั้งนี้หมายความว่า ผู้เขียนเป็นแต่เพียงนำเรื่องมาเสนอ ปล่อยให้ผู้อ่านแลเห็น และเข้าใจเอาเอง

4.     การบรรยายเรื่อง มี 2 วิธีคือ โดยให้ข้าพเจ้าหรือผู้เขียนเข้าไปอยู่ในเรื่องตัวข้าพเจ้านี้บางทีก็เป็นผู้เขียนจริงๆ แต่บางทีก็อาจสมมติใครคนหนึ่งขึ้นมา ซึ่งเป็นตัวละครในเรื่องด้วย เป็นวิธีที่ง่าย นักเขียนใหม่นิยมใช้แต่ทำให้ดีเด่นยาก

อีกวิธีหนึ่งคือให้บุรุษที่ 3 ได้แก่ตัวละครแสดงบทบาทของตนเอง เป็นวิธีที่ดีที่สุด เพราะผู้อ่านไม่ต้องไปคำนึงถึงผู้แต่ง ที่เข้ามาปะปนในเรื่อง เรื่องสร้อยคอเพชรเป็นวิธีแบบที่ 2 นี้

5. การเปิดเรื่อง เรื่องสั้นไม่ควรเปิดเรื่องให้อืดอาดยืดยาด บางคนดำเนินเรื่องวนเวียน วนไปวนมา แสดงความรู้สึกนึกคิดต่างๆ เป็นเวลานานก่อให้เกิดความรำคาญแก่ผู้อ่าน วิธีนี้ไม่เหมาะแก่การดำเนินเรื่องสั้น

ฉะนั้นหลักการของการเปิดเรื่องสั้น ต้องพยายามหาทางยึดความสนใจของผู้อ่าน มีกลเม็ดสร้างความฉงนไว้มาก ขมวดปมไว้มาก ดังนั้นวิธีเปิดเรื่องสั้นมีวิธีต่างๆ มากมายดังนี้

1.     เปิดเรื่องโดยให้ตัวละครพูดกัน ซึ่งต้องเป็นคำพูดที่น่าทึ่ง และเป็นประโยชน์แก่การดำเนินเรื่อง สร้างปมให้เกิดความสงสัยไว้ด้วย

2.     โดยการบรรยายตัวละคร พูดถึงรูปร่าง ลักษณะกิริยาท่าทางอันสุดท้ายก็คือคุณสมบัติของตัวละครก่อน เพื่อนำในการเปิดเรื่อง

3.     โดยการวางฉากและการบรรยายตัวละครประกอบ หมายถึงการให้ฉากเป็นป่า ,กลางงานมหกรรม หรือ มุมของบ้าน โดยมีตัวละครอยู่ในฉากและบรรยากาศนั้นด้วย เพื่อดำเนินเรื่อง

4.     โดยบรรยายพฤติการณ์ และตัวละคร พฤติการณ์เช่นนั้น มีตัวละครเกี่ยวข้องกับพฤติการณ์ เพื่อดำเนินเรื่องรวดเร็วทันใจ พฤติการณ์คือ เหตุการณ์ที่เป็นไป

5.     เปิดเรื่องโดยการขมวดแนวคิด โดยใช้โวหารเผ็ดร้อน คมคาย ขำน่าฟัง โดยขึ้นต้น 2-3 ประโยคเท่านั้นก็พอ

หลักการที่บอกไปไม่ตายตัวนะจ๊ะ เป็นแค่แนวทางให้น้องๆใช้ในการเขียน ถ้าน้องๆมีไอเดียให้ๆก็สามารถนำไปใช้พัฒนางานเขียนกันได้จ้า

น้องๆอย่าลืมติดตาม อีก 5 เทคนิคการเขียนเรื่องสั้น ต่อในสัปดาห์หน้าจ้า แล้วพี่นัทจะรีบเอามาลงให้น้า อยากรูเคล็ดลับอื่นๆ หรือมีเรื่องจะปรึกษา ส่งคำถามมาได้ที่ judne@dek-d.com หรือส่งข้อความมาได้ที่ my id ข้างล่างนี้เลยจ้า

 พี่นัทขอขอบคุณข้อมูลจากปากกาทอง

         ภาพจาก dotolearn.com