บางครั้งการเสียสละก็ไม่ได้นำมาซึ่งรักแท้ : นกไนติงเกลกับดอกกุหลาบ

 

บางครั้งการเสียสละก็ไม่ได้นำมาซึ่งรักแท้ : นกไนติงเกลกับดอกกุหลาบ 
 

ถ้าพูดถึงเทพนิยายแอบรักที่ยิ่งใหญ่และโศกเศร้าที่สุดในโลก เชื่อว่าคนอ่านส่วนใหญ่จะนึกถึงเรื่อง “เงือกน้อย” ของ ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์สัน ซึ่งก็ไม่ผิดไปจากที่แอดมินคิดไว้เท่าไหร่ แต่ยังมีเทพนิยายอีกเรื่องหนึ่งที่ถ้าพูดถึงขึ้นมา แอดมินว่าทุกคนจะต้องเจ็บที่หน้าอกไปพร้อมๆ กัน เทพนิยายเรื่องนั้นมีชื่อว่า นกไนติงเกลกับดอกกุหลาบ (The Nightingale and the Rose) ผลงานของนักเขียนชื่อดังระดับโลกอย่าง ออสการ์ ไวลด์ 
 

นกไนติงเกลยอมสละชีวิตเพื่อสร้างดอกกุหลาบแดงให้นักศึกษาหนุ่ม
 

ไม่รู้จะสงสารหรือเวทนาในความไร้เดียงสาของนกไนติงเกลที่สละชีวิตเพื่อรัก
 

ที่มาของนกไนติงเกลกับดอกกุหลาบ ผลงานโดยออสการ์ ไวลด์ 

ตัวออสการ์ ไวลด์นั้น เป็นทั้งกวีและนักเขียนสายดราม่า เมื่อมาจับงานเขียนเกี่ยวกับเทพนิยาย เขาก็เขียนได้อย่างจับใจ ผลงานที่โดดเด่นและน่าจะเป็นนิยายแนววายเรื่องแรกๆ ของโลก มีชื่อว่า The Importance of Being Earnest เป็นเรื่องของชายหนุ่มสองคนที่สร้างคนไม่มีตัวตนขึ้นมาในชีวิต ทำให้กลายเป็นเรื่องยุ่งวุ่นวายไปหมด ผลงานเรื่องนี้ถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์ด้วย และได้รับความนิยมมากทีเดียว ส่วนเทพนิยายของออสการ์ ไวลด์ ที่ใครๆ รู้จักดีคือ รวมเล่มเรื่อง The Happy Prince and Other Tales ที่ตีพิมพ์ในปี ค.ศ. 1888 สไตล์งานของออสการ์ ไวลด์นั้น ไม่ได้จบลงแบบสวยงามแฮปปี้เอนดิ้ง เทพนิยายทุกเรื่องของเขาจบลงด้วยความตายหรือความมืดมน แต่ในความมืดมนก็แฝงด้วยข้อคิดและการเริ่มต้นใหม่ไว้ด้วย
 

สำหรับเรื่องนกไนติงเกลกับดอกกุหลาบนั้น ออสการ์ ไวลด์ เคยแจ้งเจตนาไว้ว่า เขียนล้อไปกับเรื่อง ไนติงเกล ของ ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์สัน โดยมีประเด็นหลักคล้ายๆ กัน นั่นคือเรื่องของ ความเสียสละ เรื่องย่อสั้นๆ คือ นักศึกษาหนุ่มน้อยคนหนึ่งหลงรักสาวสวย ผู้เรียกร้องขอกุหลาบสีแดงในหน้าหนาว นักศึกษาหนุ่มพยายามตามล่าหาดอกกหุลาบแดงแต่หาเท่าไหร่ก็ไม่พบ นกไนติงเกลที่แอบตกหลุมรักและชื่นชมในความรักของนักศึกษาหนุ่ม จึงได้บินพุ่งใส่หนามกุหลาบ และให้เลือดของมันหล่อเลี้ยงจนกุหลาบกลายเป็นสีแดง โดยระหว่างนั้น มันก็ร้องเพลงขับกล่อมเขาไปด้วย นกน้อยเสียชีวิตตอนรุ่งสาง พร้อมบทเพลงสุดท้ายและผลผลิตอย่างดอกกุหลาบสีแดงสด ด้วยความหวังว่านักศึกษาหนุ่มจะได้สมหวังในความรัก น่าเสียดายที่สาวสวยกลับทิ้งดอกกุหลาบดอกนั้นลงข้างทางอย่างไม่ไยดี
 

นกไนติงเกลเสียชีวิตตอนรุ่งสางเมื่อเลือดหมดตัว
 

กุหลาบแดงที่นักศึกษาหนุ่มนำไปให้สาวสวยและถูกปฏิเสธ
 

ความน่าเจ็บปวดของเรื่องนี้ ไม่ได้อยู่ที่แค่นักศึกษาหนุ่มน้อยที่แยกไม่ออกว่า เวลาผู้หญิงเรียกร้องขอบางสิ่งจากผู้ชาย มันไม่ใช่ความรัก เมื่อใดที่เธอทำตัวเยอะแยะใส่ มันหมายความว่าเธอไม่ได้รักเขา และตัวนักศึกษาหนุ่มนั้นก็ช่างไร้สติและเกินจริงยิ่งนัก ที่พยายามจะตระเวณหาดอกกุหลาบสีแดงมาให้ได้ ทั้งที่มันไม่มี ทำไมเขาไม่มอบของสิ่งอื่นชดเชย ทำไมเขาถึงคิดไม่ออกว่า... เราไม่จำเป็นต้องเอาใจคนรักด้วยข้าวของที่เธอเรียกร้อง และในส่วนของนกไนติงเกลหัวใจโรแมนติกนั้น เราก็ไม่รู้จริงๆ ว่ามันคิดอะไรอยู่ จะว่ามันหลงรักแบบสิ้นคิดก็คงไม่ผิด ใช้เลือดของตัวเองหล่อเลี้ยงดอกกุหลาบสีขาวให้กลายเป็นดอกกุหลาบสีแดงอย่างนั้นหรือ ดูเหมือนนกไนติงเกลจะมองข้ามความเป็นจริงไปว่า... คนที่มันเลือกสละชีวิตให้นั้นมีคุณค่าพอหรือไม่ และถึงแม้เราจะรักเขา ก็ไม่ได้หมายความว่าผู้หญิงอื่นจะรักเขาด้วย... 
 

ผลงานเรื่องนี้ของไวลด์ทำให้เรารู้ถึงการเสียสละเพื่อบางสิ่งบางอย่างที่ไม่ได้คุ้มค่าแต่อย่างใด อย่างที่บอกไปข้างต้นว่างานเขียนของเขาส่วนใหญ่แล้วจะมืดมน และจบลงด้วยความตาย ดูเหมือนสำหรับไวลด์แล้ว หากเรารักใคร เราสามารถมอบให้ได้แม้ชีวิต ถ้าดูจากงานเขียนต้นแบบ นกไนติงเกล ของแอนเดอร์สัน ซึ่งเป็นเรื่องของนกไนติงเกลที่ร้องเพลงขับขานให้กับจักรพรรดิฟังทุกค่ำคืน จนกระทั่งวันหนึ่ง จักรพรรดิได้นกไนติงเกลหุ่นยนต์มาแทน และหลงลืมนกไนติงเกลตัวน้อย ตอนจบของเรื่อง ทั้งๆ ถูกหลงลืม เจ้านกไนติงเกลก็ให้อภัยจักรพรรดิ และกลับคืนสู่พระราชวัง เพื่อร้องเพลงขับกล่อมให้จักรพรรดิคลายเศร้า เนื้อหาทั้งสองเรื่องพูดถึงความรักที่เสียสละเหมือนกัน แต่ของไวลด์ จะจบลงแบบประชดประชันและสมจริงมากกว่า เราไม่เห็นแฮปปี้เอนดิ้ง และไม่เห็นสิ่งใดที่นกไนติงเกลผู้เสียสละได้รับ เพราะนักศึกษาหนุ่มน้อยเองก็ไม่ได้ตระหนักเลยว่า... กว่าจะได้กุหลาบแดงมานั้น เจ้านกน้อยต้องสละแม้ชีวิตของมัน บางที งานเขียนของไวลด์อาจสอนให้เราเข้าใจก็ได้ว่า... แท้จริงแล้ว ความรักนั้นไม่ได้สวยงามเสมอไป มันยังมีมุมเจ็บปวดและมุมที่เราไม่คาดคิดซ่อนอยู่ด้วย จะรักใครก็อย่าให้มากจนเกินไป และอย่าลืมนึกถึงตัวเองบ้าง ไม่อย่างนั้น สุดท้าย ความรักของเราอาจมีชะตากรรมไม่แตกต่างจากนกไนติงเกลกับดอกกุหลาบก็เป็นได้... 

ทีมงานนักเขียนเด็กดี